Mikrogolfoond
'n Mikrogolfoond is 'n oond waarin voedsel met mikrogolfstraling ontvries, verhit en gekook kan word.
Mikrogolfoonde verskaf nie net 'n tyd-, energie- en kostebesparende tegnologiese dimensie aan tradisionele kookkuns nie, maar is ook uiters geskik vir die bereiding van gesonde kos aangesien net baie klein hoeveelhede water vir die gaarmaak van groente en aartappels benodig word. Die kos word in die mikrogolfhouer gestoom sodra die water kook en verdamp. Sodoende word vitamiene en voedselstowwe bewaar en nie saam met die kookwater weggegooi nie.
Sekere voedselsoorte soos aartappels, wat in dun skyfies gesny is, kan in die oond maklik gedroog word as 'n vetvrye alternatief tot kommersiële aartappelskyfie-produkte uit die supermark.
Geskiedenis wysig
|
| |
Ter geleentheid van die wêreldtentoonstelling van 1933 in Chicago het die Amerikaanse vervaardiger Westinghouse 'n 60 MHz-kortgolfsender bekendgestel waarin 'n toebroodjie, biefstuk of aartappels gaargemaak kon word
| ||
Toe die Tweede Wêreldoorlog ten einde gekom het, het vervaardigers van magnetronbuise, waarmee mikrogolwe vir militêre kortafstand-radarstelsels gegenereer is, soos Raytheon, oor nuwe gebruike en afsetmarkte vir hul produkte begin besin. Volgens die stand van destydse tegnologie is radiogolwe reeds vir die verhitting van diëlektriese materiale gebruik, onder meer in 'n industriële of geneeskundige konteks. Die verhitting van kos deur middel van radiogolwe was eweneens geen nuwe konsep meer. Ondernemings soos Bell Labs, General Electric en RCA was destyds al besig met navorsing in hierdie verband. Westinghouse het ter geleentheid van die wêreldtentoonstelling van 1933 selfs 'n 10-kW-kortgolf-radiosender bekendgestel waarmee biefstukke en aartappels tussen twee metaalplate gaargemaak kon word.[1] Nogtans het hierdie vroeë eksperimente nog geen neerslag gevind in produkte vir die massamark nie.
Die eerste kommersiële mikrogolfoonde, wat nog so groot was soos koelkaste, is deur die Amerikaanse ingenieur en uitvinder Percy Spencer (1894-1970) gedurende die 1940's na aanleiding van destydse mikrogolf-radartegnologie ontwikkel.[2] Die magnetron as die latere hartstuk van mikrogolfoonde is in 1939 deur Britse wetenskaplikes vir die eerste keer as radarsender ingespan. Spencer het die gaarmaakopsie van mikrogolwe volgens oorlewering per ongeluk ontdek. Toe hy in Januarie 1945 in 'n Raytheon-laboratorium in Waltham, Massacusetts 'n radarstelsel getoets het, het sjokolade in sy broeksak begin smelt.[3]
Die eerste mikrogolfoond met die naam Radarange (wat die militêre oorsprong van die tegnologie geopenbaar het) is in 1946 deur die Amerikaanse maatskappy Raytheon teen $2000 verkoop. Die onderneming het sy patente later vir die bou van huishoudelike toestelle gelisensieer waarvan die eerste model in 1955 deur Tappan ontwikkel is. Hierdie vroeë oonde was vanweë hul groot gewig en afmetings - so het die waterverkoelde Radarange, wat 3 000 watt opgelewer het, 340 kilogram geweeg en was 1,8 meter hoog - en die hoë verkooppryse buite bereik van privaat gebruikers, en so het slegs hospitale, hotelle, restourante en ander instellings daarin belang gestel. In 1967 het Amana Corporation die eerste kompakte toonbank-mikrogolfoond ontwikkel.
As kombuistoerusting vir privaatverbruikers is mikrogolfoonde vanaf omstreeks 1980 op groot skaal vervaardig; hulle behoort nou tot die standaardinventaris van 'n moderne kombuis. Gekombineerde mikrogolfoonde met 'n konveksie-oond, rooster, outomatiese kookfunksies, ontvries- en kookprogramme kombineer die voordele van 'n mikrogolf met konvensionele gaarmaakmetodes. Stoomgaarmaak in spesiale skottels is 'n bykomende manier om kos in 'n mikrogolfoond voor te berei.
Enkele mikrogolfoondmodelle, wat deur die Japannese ondernemings Panasonic en Sharp vervaardig word, beskik oor outomatiese stoomgaarprogramme. Die Duitse vervaardiger Miele bied kombinasieoonde aan wat kos met stoom en mikrogolwe gaarmaak. Mikrogolfstoom-kombinasieoonde genereer stoom met ingeboude stoomopwekkers en beskik dus oor watertenks. Stoom word regdeur die oondruimte versprei om kos gaar te maak. Stoomprogramme is geskik vir alle kossoorte. Dikwels word dit bo mikrogolwe verkies omdat minder antikoksidante in groente soos broccoli verlore raak. Dit is daarnaas perfek vir hoender- en visgeregte, broodbak en bepaalde koekresepte.
Werking van die mikrogolfoond wysig
Mikrogolfoonde lei die mikrogolfstraling binne 'n elektromagnetiese veld, wat deur 'n magnetron opgewek word, gewoonlik teen 'n frekwensie van 2,45 gigahertz en 'n golflengte van 12,2 cm, deur die voedsel en vloeistowwe wat in die oondruimte geplaas word. Water- en vetmolekules absorbeer die straling, sodat dit in warmte omgesit word. Elke watermolekuul is 'n elektriese dipool, d.w.s. die een uiteinde besit 'n positiewe lading, die ander 'n negatiewe. Deur die elektromagnetiese straling word die molekuul heen en weer gedraai en gelyk gerig aan die wisselende elektriese veld. Hierdie beweging lewer die warmte op waarmee kos in sy binneste verwarm kan word. In vergelyking met konvensionele elektriese stowe, wat eers die pot verhit en daarna die kos, bespaar die mikrogolfoond tussen 50% en 70% energie.
Die oondruimte, waarin die kos berei word, reflekteer die mikrogolwe en versterk sodoende hul effek. Dit moet 'n kooi van Faraday wees om te voorkom dat die straling na buite ontsnap. Die glasdeure van mikrogolfoonde word met 'n geleidende metaalrooster voorsien wat as afskerming dien. Omdat die grootte van die gaatjies in die metaalrooster veel kleiner is as die 12 cm golflengte van die mikrogolfstraling, kan die bestraling nie daardeur kom nie, terwyl sigbare lig, ook 'n vorm van elektromagnetiese straling, met sy heelwat kleiner golflengte wel kan.
Houers om te gebruik wysig
Vanweë hulle afskermende eienskappe en die gevaar van vonke wat moontlik 'n brand kan veroorsaak, is potte of ander bakke, wat van metaal gemaak is, nie geskik om voedsel in 'n mikrogolfoond gaar te maak nie. Glasbakke, porselein (sonder metaaldekor) en plastiek is daarenteen uiters geskik hiervoor.
Mikrogolfoonde met stoomopwekkers wysig
| BESONDERHEDE | Panasonic NN-CS88LBEPG | Panasonic NN-CS894 | Panasonic NN-DS596 | Sharp AX1110INW Steamwave |
|---|---|---|---|---|
| Mikrogolfkrag | 1000 W | 1000 W | 1000 W | 900 W |
| Konveksie | JA | JA | - | - |
| Bo- en onderhitte | - | - | JA | - |
| Rooster | 1300 W | 1300 W | 1200 W | 1100 W |
| Stoomopwekker | JA | JA | JA | JA (910 W) |
| Mikrogolf-/Stoomkombinasieprogramme | JA | JA | JA | - |
| Stoomprogramme | JA | JA (+ stoomstoot) | JA | Hoog: 100 °C Laag: 70-95 °C |
| Oondruimte | 31 liter | 32 liter | 27 liter | 27 liter |
| Status | Beskikbaar (2020) | Beskikbaar | Beskikbaar | Uitgefaseer |
Verwysings wysig
Eksterne skakels wysig
- Wiki-webtuistes
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Mikrogolfoond.
- Praktiese wenke