Mookgophong
Mookgophong, ook bekend as Naboomspruit, is 'n dorp in die Limpopoprovinsie in die noorde van Suid-Afrika, sowat 40 kilometer suidwes van Mokopane (Potgietersrus) en aan die voet van die Waterberge. Die Afrikaanse naam kom van die nabome (Euphorbia ingens) wat daar groei.[2] Die “na” kom van die Khoikhoiwoord “geknap” wat sterk beteken. (Dit verwys na die sterk sap van die boom). Die dorp is in 2006 hernoem.[3]
Mookgophong Naboomspruit | |
|---|---|
  Mookgophong Mookgophong se ligging in Limpopo | |
| Koördinate: 24°31′S 28°43′O / 24.517°S 28.717°O | |
| Land |  Suid-Afrika |
| Provinsie | Limpopo |
| Distrik | Waterberg |
| Munisipaliteit | Modimolle–Mookgophong |
| Stigting | 1873 |
| Regering | |
| • Tipe | Plaaslike Munisipaliteit |
| Oppervlak | |
| • Totaal | 27,18 km2 (10,49 vk. myl) |
| Hoogte | 1 098 m (3 602 ft) |
| Bevolking (2011)[1] | |
| • Totaal | 24 853 |
| • Digtheid | 914/km2 (2 370/vk. myl) |
| Rasverdeling (2011) | |
| • Wit mense | 10.9% |
| • Indiërs/Asiërs | 0.2% |
| • Bruin mense | 0.4% |
| • Swart mense | 88.1% |
| • Ander | 0.5% |
| Taal (2011) | |
| • Noord-Sotho | 56.3% |
| • Tsonga | 13.7% |
| • Afrikaans | 10.9% |
| • Sotho | 6.1% |
| • Ander | 12.9% |
| Poskode (strate) | 0560 |
| Poskode (posbusse) | 0560 |
| Skakelkode | 014 |
| Webwerf | http://www.mookgophong.gov.za/ |
Die spruitgedeelte kom waarskynlik van 'n fonteintjie wat regoor die gholfbaan 'n stroompie gevorm het wanneer dit reën.[2]
Geskiedenis
wysig
Die eerste mense het reeds in 1859 in die omgewing kom boer. Die boer se naam was Nicolaas Hendrik Johannes Fredrik van Heerden. Hul plaas se naam was Kromkloof. Die eerste skool is in 1908 op hierdie plaas gebou. In 1885 het die Van Zyls op die plaas Vischgat kom bly.[4] Hierdie warmbron was toe reeds bekend vir sy helende eienskappe.
Naboomspruit is op 8 Junie 1910 gestig nadat die prospekteerder Adolph Erasmus tinneerslae op die plase Doornhoek en Welgevonden ontdek het.[4]
Met die stormloop van fortuinsoekers het binne enkele maande 'n besige myndorpie ontstaan. In 1925 het Erasmus ook platinum op Rietfontein, 'n plaas in die Waterberge, gevind. Naboomspruit het sodoende selfs meer myners gelok, en danksy die vinnige bevolkingsgroei het die dorp in 1938 munisipale status verwerf.
In 1898 is die spoorlyn aangelê van Pretoria tot in Pietersburg. Tydens die Anglo-Boereoorlog van 1899 tot 1902, het die Engelse Naboomspruit se stasie gebruik om voorrade te vervoer van Pretoria na Pietersburg.
Watervoorsiening het van die vroegste tye probleme opgelewer. Die dorp se put oorkant waar die Gereformeerde Kerk vandag is, was die enigste waterbron. Later is die Frikkie Geyserdam gebou.
Ekonomie
wysigVandag word in die distrik gemengde boerdery met veeteelt (beeste), mielies, grondbone en sitrusvrugte bedryf. Die plaaslike mineraalbronne is deur privaat maatskappye as ontspannings- en vakansieoorde ontwikkel.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Mookgophong". Sensus 2011.
- ↑ 2,0 2,1 "Dictionary of Southern African Place Names (Public Domain)". Human Science Research Council. p. 325.
- ↑ Old place names Geargiveer 8 Februarie 2010 op Wayback Machine
- ↑ 4,0 4,1 Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995 ISBN 1-86842-026-4