NG gemeente Christiana

Die NG gemeente Christiana is 'n gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in die Sinode Goudland (voorheen Sinode van Wes-Transvaal).

Die NG kerk Christiana, vermoedelik Gerard Moerdyk se heel eerste kerkontwerp.

Ds. C.A. van der Merwe, leraar van 1909 tot 1913.

Die gemeente se kerkgebou, einde 2017.

Die gemeente se "verenigde kerk" moes in ds. Koch se dienstyd (1914-'16) dringend vervang word omdat dit net 'n derde van die gemeentelede kon huisves. Ds. H.P. Pretorius het die hoeksteen van die gemeente se huidige kerk, ontwerp deur Gerard Moerdyk, op 9 April 1921 gelê.

Ds. Johann Koch, leraar van 1914 tot 1916.

Ds. D.J. Streicher was Christiana se leraar van 1948 tot met sy aftrede in 1964.

Ds. R.M. Britz, medeleraar van 1953 tot 1954.

Die kerkgebou is geleë by Dirkie Uysstraat 15, Christiana. In 2015 was die leraar ds. Adri la Grange. In 2013 was hier 90 doop- en 460 belydende lidmate, dieselfde getalle wat steeds in die 2016-uitgawe van die NG Kerk se Jaarboek aangegee word. In die uitgawe vanb 2021 was dit 32 en 195. Die leraar was toe Elize Nel.

Geskiedenis

Hierdie gemeente, aan die oewers van die Vaalrivier, lê aan die uiterste vingerpunt van die destydse Wes-Transvaal. Die gemeente is in werklikheid 'n paar jaar vroeër gestig, maar in 1898 herstig. Gegewens van die eerste stigting en wat aanleiding gegee het tot die herstigting ontbreek omdat al die stukke van die voorafgaande tydperk tydens die Anglo-Boereoorlog deur brand verlore geraak het.

Die eerste leraar van die gemeente was ds. K.T. van den Heever, wat in 1898 van Bloemhof, die moedergemeente van Christiana, hierheen beroep is. Na hom het gevolg: di. C.A. van der Merwe (1909–'13), J.A. Koch (1914–'16), dr. H.S. Pretorius (1916–'25), di. A.W. De V. Esterhuysen (1926–'29), H.A. de Wet (1930–'41), J.L. Pretorius (1941–'48) en D.J. Streicher (1948–'64). Al die predikante wat hier gestaan het, behalwe ds. J.A. Koch, het ten tyde van die viering van die gemeente se 50-jarige bestaan nog geleef.

Christiana se gemeente het baie swaar tye deurgemaak. Kort na die stigting moes die gemeente die wrangheid van die Tweede Vryheidsoorlog beleef. Engelse troepe was hier gestasioneer en weldra het hulle die aarde omgedolwe op soek na diamante. Die naoorlogse ellende en armoede het die mense genoodsaak om ook in die diamantdelwery hul heil te soek. Selfs onder die vloere van die eertydse ou sinkkerkgeboutjie is gedelf. Die gemeente het in die greep van uiterste armoede deur die jare van die eerste wêreldoorlog gewurg, maar het met moed en ywer voortgebeur totdat die hoeksteen van die stewige klipkerk op 9 April 1921 deur dr. H.S. Pretorius gelê kon word. Dis na mening die eerste kerkgebou wat deur die welbekende argitek Gerard Moerdyk ontwerp is.

Weldra het die naoorlogse depressie toegesak en kon die toring van die kerk nie voltooi word nie en het die gemeente 'n geweldige skuldelas moes dra. Hierdie las het so geweldig gedruk, dat toe die Groot Depressie aan die begin van die dertigerjare intree, die kerkraad noodgedwonge van die gemeente se dorpseiendom moes verkoop. Met moed en taaie volharding in die geloof kon die skuld eindelik gedelg en die sierlike toring in 1948 sonder skuld voltooi word. In 1952 kon die gemeente se medewerker in Ons gemeentelike feesalbum getuig: “Deur al die jare van worstelstryd kon die gemeente deur die genade van die Heer, wat geroep het, altyd sy verpligtinge met nougesetheid nakom en 'n eerbare plek in die ry van Transvaalse gemeentes inneem. Mag die Koning van die Kerk deur stryd hierdie gemeente van Hom vervolmaak.”

Enkele leraars

• Carel Aron van der Merwe, 1909 - 1913
• Johann Augustinus Koch, 1914 - 1916
• Hendrik Adrian de Wet, 1930 – 1941
• Rudolph Marthinus Britz, 1953 - 1954
• David Johannes Streicher, 1948 - 1964 (toe hy sy emeritaat aanvaar)
• Adri la Grange, 2010 - 2016
• Elize Nel

Bronne

• Small, Mario (samesteller). 2013. Jaarboek van die NG Kerke. Wellington: Tydskriftemaatskappy van die NG Kerk NPC - 'n divisie van Bybel-Media.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Christiana