NG gemeente Heilbron

Die NG gemeente Heilbron is 'n gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die Vrystaatse dorp Heilbron, waar naas die moedergemeente ook sedert 1929 die NG gemeente Heilbron-Suid bestaan. Heilbron is, sedert die inlywing van die moedergemeente op Bethlehem by Bethlehem-Wes, die 18de oudste gemeente in die Vrystaatse Sinode van die NG Kerk. Dit is egter die 19de gemeente wat in die Vrystaatse Republiek gestig is.

Heilbron se moederkerk, afgeneem omstreeks 1916.

Die NG kerk Heilbron. Pres. Jan Brand het die hoeksteen van die kerk op 27 November 1880 gelê. Dis ontwerp deur David McArthur. Sy enigste ander NG kerk was die moederkerk op Bethlehem.

Ds. Dirk Jacobus Minnaar was van 1879 tot sy aftrede in 1915 Heilbron se eerste NG predikant. Hy is oorlede op 18 Januarie 1921.

Ds. S.J. Perold, van 1916 tot 1918 Heilbron se tweede predikant. Hy was van 1907 tot sy koms hierheen ook Philippolis se tweede leraar.

Ds. Louis Nel, leraar van 1935 tot 1957 en daarna tot 1957 Algemene Sendingsekretaris van die Vrystaatse Kerk.

Ds. en mev. P.J.J. Schoeman, pastoriepaar 1969 tot 1971.

Ds. Adriaan Hofmeyr. Die band tussen hom en die NG gemeente Wynberg is in 1899 losgemaak weens bittere onenigheid. Die Kerk het hom eers in 1925 weer as predikant toegelaat toe hy hulpprediker hier op Heilbron word.

Heilbron is in Mei 1873 in sy geheel van die gemeente Kroonstad afgestig met 'n sieletal van nagenoeg 3 000. Ds. H.W. van der Merwe van Kroonstad was die eerste konsulent. Die naam Heilbron staan in verband met die fontein wat destyds baie sterk was ("Bron van Heil"). Eers op 28 Junie 1879 is prop. D.J. Minnaar as predikant bevestigdeur ds. G.W.B. van der Lingen van Kroonstad. Ds. Minnaar het die gemeente 36 jaar lank met die grootste ywer en toewyding bedien. Hy moes weens swak gesondheid aftree en neem op Sondag 26 September 1915 afskeid van die gemeente nadat hy sy emeritaat aanvaar het. Hy is in latere jare deur die hulppredikers A.J. Troskie, M.W. Odendaal en J. le Roux Hauptfleisch bygestaan.

Op onderwysgebied het ds. Minnaar dit so ver gebring dat ná die Tweede Vryheidsoorlog Heilbron die meeste buiteskole in die Vrystaat gehad het sodat elke kind binne bereik van 'n skool was. In die gemeente was daar 55 buite-Sondagskole met meer as 800 leerlinge. Deur sy onvermoeide ywer, bygestaan deur sy onvergeetlike eggenote, het 'n jongenskoshuis tot stand gekom en is die vooruitsig van 'n meisieskoshuis geskep, wat enige jare ná sy dood tot stand gekom het; uit dankbare herinnering is laasgenoemde na hulle genoem Helena-Minnaar-Hof.

Die gemeente was wyd uitgestrek en die ledetal het toegeneem, dog elke jaar het ds. Minnaar elke huisgesin met kar en perde besoek. In 1882 is Parys van Heilbron afgestig en in latere jare dele onder Koppies, Edenville, Petrus Steyn (gestig met die naam Concordia) en Oranjeville. Pres. Jan Brand het die hoeksteen van die kerk op 27 November 1880 gelê. Die gebou het £12 000 gekos. Die inwydingsrede is gehou tot 'n blye en dankbare skare deur die begaafde en onvergeetlike ds. P. Winter, destyds predikant van Bultfontein, aldus Ons Kerk Album van 1917.

In ds. Minaar se 36 jaar lange dienstyd het die lidmate baie toegeneem. In 1879 het hulle 800 lede getel; in 1884 het die getal so toegeneem dat 'n nuwe gemeente op Parys gestig moes word, geheel en al uit Heilbron. In 1908 is 'n groot deel aan die NG gemeente Koppies afgestaan, in 1913 'n stuk aan Edenville en in 1914 nog 'n gedeelte afgesny aan Concordia (later Petrus Steyn genoem). Nogtans het die gemeente steeds sowat 2 200 lidmate getel met tussen 4 en 5 000 siele.

Ds. S.J. Perold het die gemeente vanaf 1916 tot 1930 met groot toewyding bearbei (van 1918 tot 1919 was hy leraar van Robertson en ds. A.J.L. Hofmeyr van 1925 tot 1928 as hulpprediker gehad. Ds. A.H. Stander was die volgende leraar van af 1931 tot 1933. Daarna het ds. Louis L. Nel die herderstaf in 1935 opgeneem en die werk van sy voorgangers met ywer voortsit tot 1957 toe hy aangestel word as algemene sendingsekretaris in die Oranje-Vrystaat. Ds. W.J.M. Jansön het hom in 1957 opgevolg.

In 1929 was die ledetal ruim 2000 en moes elke keer twee Nagmale gehou word om in die geestelike behoeftes van die gemeente te voorsien. Hierdie reëling het nie bevrediging gegee nie en deur ooreenkoms is toe besluit om die gemeente in twee te verdeel. Op 25 September 1929 is die suidelike deel toe onder die naam Heilbron-Suid afgestig. Die eiendomme is eweredig verdeel, en tot nog toe bestaan daar die allerhartlikste samewerking tussen leraars, kerkrade en gemeentelede.

Enkele leraars

• Dirk Jacobus Minnaar, 1879 - 1915 (aanvaar sy emeritaat)
• Stefanus Jacobus Perold, 1916 - 1918
• Anthonie Johannes Troskie, 1905 - 1907 (hulpleraar)
• Louis Lourens Nel, 1935 - 1957
• Petrus Jacobus Johannes Schoeman, 1969 - 1971
• Johannes Hendrik Theron, 1986 - 1987 (oorgegaan na die AP Kerk)
• Nicholas Johannes Nell, 1995 - 1996 (oorgegaan na die AP Kerk)

Bronne

• (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Heilbron