NG gemeente Bultfontein

Die NG gemeente Bultfontein is 'n gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die Vrystaatse dorp Bultfontein. Met sy stigting was dit die 19ste gemeente in die Vrystaat, maar nadat Bethlehem se moedergemeente by Bethlehem-Wes ingelyf is, het dit die 18de oudste gemeente in die Vrystaatse Sinode geword. Bultfontein het in 2015 517 belydende en 152 dooplidmate gehad, vergeleke met 790 en 330 in 1985. In dieselfde tydperk het Bultfontein-Oos, wat in 1954 van die moedergemeente afgestig het, se dooplidmate afgeneem van 299 tot 136 en sy belydende lidmate van 670 tot 534.

Die ou NG kerk Bultfontein.

Ds. Paul August Winter, van 1879 tot 1896 Bultfontein se eerste NG leraar.

Ds. J.A. Pienaar was leraar van die moedergemeente Bultfontein van 1898 tot 1942. Dit was sy enigste gemeente.

Ds. J.D. Cilliers was van 1942 tot 1951 slegs die derde leraar in die gemeente se 77-jarige bestaan.

Ds. Francois Albertus Dreyer, leraar van 1957.

Ds. J.A. Classens, leraar van 1970 – 1974.

Dorpstigting

Bultfontein se ontstaangeskiedenis hou verband met dié van Hoopstad, 60 km noordwes van hier. Die Vrystaatse Volksraad het in 1862 sy goedkeuring geheg aan die stigting van 'n dorp in daardie geweste, maar daar was langdurige onenigheid omtrent die plek waar die dorp uitgelê sou word. In 1873 is die Volksraad weer genader om die stigting van 'n dorp goed te keur. Die Raad het die aansoekers eenvoudig na die besluit van 1862 verwys waarkragtens die stigting van 'n dorp gemagtig is. Dit het egter duidelik geword dat die stigting van slegs een dorp die mense nie tevrede sou stel nie, en daarom is 'n dorp gestig op Bultfontein en een op Hoopstad.

'n Aantal persone (onder andere J. Theunissen, P. van Vrede, M. Prinsloo, G. P. Kotzé) het in 1873 die plaas Bultfontein in die distrik Winburg van A. McCallum vir £2 000 gekoop met die doel om daar 'n dorp uit te lê. Hierdie kopers was tot 1885 die eienaars van die dorp toe hulle dit aan die kerkraad van die plaaslike NG gemeente, wat toe sowat 11 jaar oud was, verkoop het. Die kopers het 'n komitee saamgestel om sake in verband met die dorp te behartig. Die kopers wou die naam Fairplay aan die nuwe dorp gee, maar toe die Volksraad Bultfontein in 1874 as dorp erken, wou hulle niks daarvan hoor nie. Nog dieselfde jaar is P.H. van Rooyen as vrederegter van Bultfontein aangestel.

In 1880 is die dorpsregulasies bekragtig wat bepaal dat die dorpsbestuur aan 'n komitee bestaande uit die vrederegter en vier ander opgedra moes word. In die stryd tussen Bultfontein en Hoopstad oor die distriksverklaring het Hoopstad gewen toe die voorkeur in 1882 aan Hoopstad gegee is. Bultfontein het maar stadig gegroei: In 1890 was daar nog net 23 woonhuise en 'n wit bevolking van 97. Volgens die sensus van 2011 was dit 1 269.

Gemeentestigting

In November 1873 het die Ring tot die stigting van 'n gemeente op Bultfontein besluit. Die eerste doopsbediening het op 11 Januarie 1874 onder 'n bokseiltent plaasgevind. Omdat die kerkargief feitlik geheel en al gedurende die Anglo-Boereoorlog vernietig is, is nadere bepaling van die stigtingsdatum onmoontlik. Die gemeente het 200 lidmate getel. Die gemeente is genoem na 'n sterkvloeiende fontein uit 'n nabygeleë bult. Die eerste erwe op die kerkplaas was dan ook waterlei-erwe. Op 6 Februarie 1876 is die eerste kerkie, op £11 na, kontant ingewy. Die prediker was ds. Van Heyningen en sy teks was 2 Kron. 3:7 en 8.

Die gemeente was herderloos tot 6 Desember 1879 toe ds. P.A. Winter hier bevestig is. Op 11 Januarie 1896 is die hoeksteen van 'n nuwe kerkgebou gelê wat op 22 Januarie 1897 ingewy is. Die prediker was ds. Robertson; sy teks was Gen. 28:19. Op 14 Maart 1897 het ds. Winter van die gemeente afskeid geneem. Prop. J.A. Pienaar is op 29 Januarie 1898 hier georden en bevestig. Kort hierna breek die oorlog uit en word die pastorie as 'n fort en die kerk as 'n hospitaal gebruik.

Vooruitgang

Ds. Pienaar het die gemeente 44 jaar lank bedien en onder sy leiding is die huidige pastorie, sendingkerk en kerkkoshuis opgerig. Ná hierdie buitengewone lang en vrugbare bediening tree hy op 1 Maart 1942 af. Die volgende leraar, ds. J.D. Cilliers, is op 1 Augustus 1942 hier bevestig; dit was sy voorreg om die teenswoordige kerk te sien verrys wat ingewy is op 13 Mei 1950. Die koshuis is onder sy leiding verder uitgebrei. Van 1949 tot 1951 het die gemeente £29,300 vir hulle kerklike fondse byeengebring. In die eerste 77 jaar is die gemeente deur slegs drie leraars bedien, en in die tyd is 'n tiental gemeentes geheel of gedeeltelik van die wyd uitgestrekte gemeente afgestig. Die sendinggemeente is in 1888 gestig. Ook die eerste sendingkerkie is in die Tweede Anglo-Boereoorlog deur die vyand verwoes.

Op 23 Junie 1951 is die nuwe orrel ingewy. In 1952 kon Ons gemeentelike feesalbum berig: "Die distrik het ontwikkel tot 'n florerende landbougebied en die gemeente munt uit in sy milddadigheid. Daarvoor is ons die Here dankbaar." Twee jaar later, in 1954, kon Bultfontein-Oos van die moedergemeente afstig. In 2015 het die moedergemeente 131 doop- en 457 belydende lidmate gehad en die Oos-gemeente onderskeidelik 148 en 575.

Enkele leraars

• Paul August Winter, 1879 – 1896
• Jacob Abraham Claassens, 1970 – 1974
• Johannes Antonie Christoffel Erasmus, 1984 – 1989 (oorgegaan na die AP Kerk)

Bronne

• (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• Nienaber, P.J. 1963. Suid-Afrikaanse Pleknaamwoordeboek. Kaapstad, Johannesburg: Suid-Afrikaanse Boeksentrum.
• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Bultfontein