Wikipedia

Narsistiese persoonlikheidsteuring

Persoonlikheidsteuring

Narsistiese persoonlikheidsteuring (NPS) is ’n geestesteuring[4] wat gekenmerk word deur 'n lewenslange patroon van oordrewe gevoelens van selfbelangrikheid, 'n oorgroot behoefte aan bewondering en verminderde vlakke van empatie met ander. Dit is een van die subtipes van die breër kategorie wat as persoonlikheidsteurings bekend is.[1][2] Dit is dikwels onderliggend aan ander geestesteurings en word verbind met aansienlike funksionele verswakking en 'n psigososiale gestremdheid.[1]Die term is 1968 geskep; dit is voorheen megalomanie genoem.[5]

Narsistiese persoonlikheidsteuring
Narsissus, deur Gyula Benczúr (1844-1920).
SpesialiteitPsigiatrie, kliniese sielkunde
SimptomeOordrewe gevoelens van selfbelangrikheid, oorgroot behoefte aan bewondering, verminder vlakke van empatie met ander[1][2]
Begin gewoonlik opVroeë volwasse lewe[2]
TydsduurLang termyn[2]
Oorsake'n Kombinasie van oorerflike en omgewingsfaktore, insluitende trauma, verwaarlosing en verwerping in die kinderjare[3]
Diagnostiese metodeGeskoei op simptome
Differensiële diagnoseBipolêre gemoedsteuring, manie en hipomanie, antisosiale persoonlikheidsteuring, middelmisbruik, grenslynpersoonlikheidsteuring, histrioniese persoonlikheidsteuring,[1] grandiose delusies
BehandelingPsichoterapie, medisyne vir onderliggende steurings[1]
Frekwensie6,2%
Mediese waarskuwing

Persoonlikheidsteurings is 'n klas geestesteurings wat gekenmerk word deur langdurige en onbuigsame, wanaangepaste patrone van gedrag, bewustheid en innerlike ondervindings wat op baie vlakke tot uiting kom en afwyk van dié wat deur enige kultuur aanvaar word. Dié afwykings ontwikkel teen die vroeë volwasse lewe en word verbind met aansienlike angs of verswakking.[6][7][8] Dit is genoem na die mite van Narsissus in die Griekse mitologie wat verlief geraak het op sy eie spieëlbeeld in ’n waterpoel.

Die DSM-5 en DSM-IV-TR

Kriteria vir die diagnose van persoonlikheidsteurings word gelys in die Internasionale Klassifikasie van Siektes (ICD) en in die Amerikaanse Sielkundevereniging se Diagnostiese en Statistiese Handleiding van Geestesteurings (DSM).

Daar is geen standaardbehandeling vir NPS nie.[9][10] Die steuring se hoë onderliggendheid aan ander geestesteurings beïnvloed behandelingskeuses en -resultate.[9] Psigoterapeutiese behandelings val gewoonlik in twee kategorieë: psigodinamiese en kognitiewegedragsterapie, met al hoe groter steun vir 'n kombinasie daarvan in terapie.[11][12] Daar is egter 'n feitlik algehele gebrek aan studies om die doeltreffendheid van die behandelings te bepaal.[10] Die pasiënt se subjektiewe ervaring van die steuring en hulle vlak van betrokkenheid by die behandeling hang albei af van hulle motivering om te verander.[13]

Tekens en simptome

wysig

Ondanks uitwaartse tekens van spoggerigheid sukkel baie mense met NPS met simptome van intense skaamte, waardeloosheid en selfhaat.[14][15] Hulle mening van hulleself is uiters buigsaam en hang af van ander se opinies van hulle. Hulle is ook hipersensitief vir kritiek en het 'n intense behoefte aan bewondering.[16][17] Mense met NPS bou selfwaarde en -betekenis deur dié bewondering.[18][19] Individue met NPS word dikwels gemotiveer om hulle doelwitte, status, verbeterings en perfeksionisme te bereik en verhoudings met ander of situasies te vermy weens vrese van ontoereikendheid, mislukking, minderwaardigheid, skande, vernededering en 'n verlies van beheer.[15]

 
Narsissus deur John Gibson in die Royal Academy of Arts.

Mense met NPS sal probeer om hulle sosiale status en goedkeuring te verhoog in 'n poging om dié gevoelens te beveg,[20] dikwels deur hulle vermoëns, prestasies en hulle vlak van intimiteit met mense wat hulle dink 'n hoë status het, te oordryf.[21][22] Daarbenewens kan hulle wraakfantasieë en 'n sin van geregtigheid hê[22][23] en nederigheid veins. Hulle is meer geneig as ander om plastiese snykunde te ondergaan vanweë 'n begeerte om aandag te trek en as mooi beskou te word.[2][24] 'n Sin van persoonlike hoogwaardigheid kan daartoe lei dat hulle gesprekke oorheers, op ander neersien en ongeduldig en minagtend raak wanneer ander oor hulleself praat.[2][14]

Pasiënte met NPS het 'n verswakte vermoë om gesigsuitdrukkings te herken of emosies na te boots, en 'n laer kapasiteit vir emosionele empatie en emosionele intelligensie.[25] Dit is algemeen dat mense met NPS moeilike verhoudings het.[26] Hulle het dalk geen respek vir ander se grense nie of hulle idealiseer en geringskat dit. Hulle hou mense gewoonlik emosioneel op 'n afstand en reageer met woede of vyandigheid op verwerping.[27][26][28] Hulle kan ander wat nie met hulle saamstem nie, beledig, degradeer of die skuld op hulle plaas.[29]

Hulle het gewoonlik 'n gebrek aan selfbewussyn, en dit sal vir hulle moeilik wees om hulle eie karaktertrekke en narsistiese neigings te verstaan – vanweë 'n geloof dat NPS-eienskappe nie op hulle van toepassing is nie of vanweë 'n weiering om sulke negatiewe karaktertrekke te erken in 'n poging om 'n positiewe selfbeeld te handhaaf.[30] Dit kan vir narsiste moeilik wees om meer kante van 'n saak te sien en hulle kan dus swart-op-wit-sienings hê.[31] Desondanks sal mense met DPS dikwels voel hulle het 'n vermoë om ander se gevoelens akkuraat te beoordeel.[32]

Problematiese gebruik van sosiale media

wysig

In April 2018 is in 'n ontleding in die Journal of Personality bevind die positiewe verband tussen spoggerige narsisme en die gebruik van sosiale netwerke op die internet word oor platforms herhaal (insluitende Facebook en Twitter).[33] In Julie 2018 is in 'n ontleding wat in Psychology of Popular Media gepubliseer is, bevind spoggerige narsisme stem positief ooreen met tyd wat op sosiale media deurgebring word, die tempo van statusbywerkings, die getal vriende of volgelinge en die frekwensie van die plasing van digitale foto's.[34]

In Maart 2020 het 'n ontleding in die Review of General Psychology 'n klein tot redelike verband gevind tussen sosialenetwerkgebruik en narsisme,[35] en in Junie 2020 het Addictive Behaviors 'n oorsig gepubliseer waarin 'n positiewe, standhoudende en aansienlike verband gevind is tussen spoggerige narsisme en die problematiese gebuik van sosiale media.[36]

Diagnose

wysig

Volgens die DSM-5 "toon baie hoogs suksesvolle individue persoonlikheidstrekke wat as narsisties beskou kan word". Net wanneer dié persoonlikheidstrekke onbuigsaam, wanaangepas en volhardend is en aansienlike funksionele verswakking en subjektiewe angs veroorsaak, is dit 'n persoonlikheidsteuring."[2] Vanweë die goeie sosiale omgang van narsiste, beskou sommige mense met NPS nie die diagnose as 'n funksionele verswakking in hulle lewe nie.[37]

Hoewel 'n oormaat selfvertroue maak dat baie mense met NPS uiters ambisieus is, lei dit nie noodwendig tot professionele sukses nie, omdat hulle weier om risiko's te neem sodat hulle mislukking of die skyn van mislukking kan vermy.[2][38] Verder maak die sielkundige onvermoë om meningsverskille, weerspreking en kritiek te hanteer, dit vir mense met NPS moeilik om saam met ander te werk of verhoudings oor lang termyn vol te hou.[39]

DSM-5

wysig
 
Teaterargitektuur van Pompeji met Narsissus in die geel blok en Eros wat by hom staan. Museo Archeologico Nazionale.

Die DMS-5 beskryf NPS as die besit van minstens vyf van die volgende nege kriteria:[2]

  • 'n Oordrewe sin van selfbelangrikheid (hulle oordryf hulle suksesse en talente, en verwag om as meerderwaardig beskou te word sonder ooreenkomstige prestasies)
  • Preokkupasie met fantasieë oor onbeperkte sukses, mag, briljantheid, skoonheid of die ideale liefde
  • 'n Geloof dat hulle "spesiaal" en uniek is en dat hulle net verstaan kan word, of verbind moet word, met ander spesiale individue en mense (of instellings) met 'n hoë status
  • 'n Behoefte aan 'n oormaat bewondering
  • 'n Sin van geregtigheid (soos onredelike verwagtings van spesiale behandeling)
  • Die misbruik van ander vir hulle doeleindes
  • 'n Gebrek aan empatie ('n onbereidwilligheid om ander se gevoelens te erken of in ag te neem)
  • 'n Jaloesie op ander of 'n geloof dat ander hulle beny
  • Arrogante, hovaardige gedrag of houdings

In die DSM-5 is NPS 'n bondel B-persoonlikheidsteuring.[2] Sulke mense kom dikwels dramaties, emosioneel of onsamehangend voor.[2] Narsismesteuring is 'n geestelike toestand wat gekenmerk word deur 'n lewenslange patroon van oordrewe gevoelens van selfbelangrikheid, 'n oormatige honger na bewondering en 'n verminderde vermoë om meegevoel met ander te hê.[1][2]

'n Diagnose van NPS moet, nes met ander persoonlikheidsteurings, deur 'n gekwalifiseerde gesondheidswerker in 'n kliniese onderhoud gedoen word.[1]

Narsistiese persoonlikheidsteuring ontstaan gewoonlik in die jeug of op 'n vroeë ouderdom.[2] Ware simptome van NPS is konstant en sigbaar in 'n verskeidenheid sosiale situasies. Erge simptome kan die persoon se vermoëns om betekenisvolle verhoudings, soos vriendskap en 'n huwelik, aan te knoop kwaai verswak. Gewoonlik verswak dit ook die persoon se sielkundige vermoëns om sosiaal te verkeer, óf by die werk óf in 'n belangrike sosiale opset. Volgens die DSM-5 moet iemand se persoonlikheidstrekke aansienlik van die sosiale norm afwyk om as simptomaties van NPS te kwalifiseer.[2]

ICD-11

wysig

In die ICD-11 van die Wêreldgesondheidsorganisasie word alle persoonlikheidsteurings onder een titel, "persoonlikheidsteuring", gediagnoseer. Die kriteria vir diagnose is hoofsaaklik die asessering van disfunksie, angs en wanaangepaste gedrag. Sodra 'n diagnose gemaak is, kan die kliniese werker die spesifieke oorsake van die disfunksie volgens vyf persoonliheidsdomeine bepaal, want dit het groot implikasies vir toekomstige behandeling.[40]

NPS, soos dit tans beskou word, sal min of meer ooreenstem met dissosialiteit, wat insluit selfgesentreerdheid (oordrywing, aandagsoekery en geregtigheid) en 'n gebrek aan empatie (gevoelloosheid, roekeloosheid, manipulasie en vyandigheid).[40][41]

Oorsake

wysig

Die oorsaak van narsistiese persoonlikheidsteuring is onduidelik, maar daar is aanduidings dat dit biologies of geneties kan wees.[42] Navorsing het bevind daar is 'n sterk oorerflike komponent.[42][43][44][45] Dit is onduidelik of, en hoeveel, 'n persoon se opvoeding bydra tot die ontwikkeling van die steuring, hoewel baie spekulatiewe teorieë al geopper is.[42][46][47]

Bewyse vir sosiale faktore in die ontwikkeling van NPS is beperk.[42][48] Sommige studies het bevind dit hou verband met permissiewe en oormatige opvoeding deur ouers, terwyl ander 'n verband gevind het met kwaai dissipline, verwaarlosing of mishandeling.[42] Bevindings is teenstrydig en wetenskaplikes weet nie of die bevindings toevallig is nie, want dié studies maak nie voorsiening vir genetiese strengeling nie.[42][48]

Die sielkundige Svenn Torgersen beskryf die probleem met genetiese strengeling (waar valse assosiasies veroorsaak kan word) in 'n oorsig van 2009:[48]

As ouers hulle kinders sleg behandel en die kinders persoonliksteurings ontwikkel, beteken dit nie noodwendig die behandeling van die kinders is die oorsaak van die ontwikkeling nie. 'n Alternatiewe verduideliking is dalk dat die ouers self karaktertrekke van persoonlikheidsteurings gehad het. Dié swak ouerskap verduidelik die genetiese invloed op opvoeding deur die ouers. Die kinders erf die gene en ontwikkel dan persoonlikheidsteurings. Die persoonlikheidsteurings kan dus in elke geval ontwikkel, ongeag die kindertoestande.[48]

Studies met tweelinge het wetenskaplikes 'n blik gegee op die invloed van gene en die omgewing, veral hoeveel van die variasie in 'n persoonlikheidstrek toegeskryf word aan die "gedeelde omgewing" (invloede wat die tweeling deel, soos ouers en opvoeding) of die "ongedeelde omgewing" (verskillende siekte wat hulle gehad het, verskille in breingroei en sosiale of niesosiale ondervindings wat net een van hulle ervaar het).[49][50][48] Volgens 'n oorsig van 2018 is in tweelingstudies oor NPS bevind daar is min of geen invloed van die gedeelde omgwing nie, en 'n groot invloed van gene en niegedeelde ervarings.[43]

Volgens die neurogenetikus Kevin Mitchell dui 'n gebrek aan invloed van die gedeelde omgewing dat die niegedeelde omgewing grootliks niesosiaal is en miskien innerlike prosesse soos verskille in breingroei weerspieël.[50]

Bestuur

wysig

Die behandeling van NPS is hoofsaaklik psigoterapeuties; daar is geen duidelike bewyse dat psigofarmakologiese behandeling doeltreffend is nie, hoewel dit nuttig kan wees in die behandeling van onderliggende steurings.[11][51] Psigoterapeutiese behandeling val in twee algemene kategorieë: psigoanalise/psigodinamies en kognitiewe gedrag. Psigoanalitiese terapieë sluit in skema-, oordraggefokusde en metakognitiewe terapie. Kognitiewegedragsterapieë sluit in dialektiesegedragsterapie. Formate sluit ook paartjies- en groepsterapie in.[12] Die spesifieke behandeling hang van persoon tot persoon af.[52]

Die bestuur van NPS is nie goed bestudeer nie, hoewel baie behandelings bestaan wat by NPS aangepas is.[10][1] Terapie word bemoeilik deurdat mense met NPS gewoonlik nie vir behandeling gaan nie, ten spyte van hulle angsgevoelens.[53][54] NPS is selde die rede dat mense wel vir behandeling gaan; hulle doen dit dikwels om verligting van 'n onderliggende toestand te kry, insluitende depressie, dwelmmisbruik of bipolêre gemoedsteuring.[38]

Geskiedenis

wysig

Die term "narsisme" kom uit die boek Metamorfoses deur die Romeinse digter Ovidius, wat in 8 n.C. geskryf is. Metamorfoses Boek III is 'n mite oor twee hoofkarakters, Narcissus en Echo. Narcissus is 'n aantreklike jong man wat die toenadering van baie potensiële minnaars van die hand wys. Toe hy die nimf Echo verwerp, wat so genoem is omdat sy vervloek is om net die geluide van ander na te maak, straf die gode hom deur hom verlief te laat raak op sy eie weerkaatsing in 'n waterpoel. Toe Narcissus ontdek die voorwerp van sy bewondering kan hom nie terug liefhê nie, kwyn hy weg en sterf.[55]

 
Freud, deur Max Halberstadt (1921).

Die begrip van oordrewe selfsug is deur die geskiedenis erken. In antieke Griekeland was dit bekend as hubris (aanmatiging). Dit is eers sedert die laat 1800's dat narsisme in sielkundige terme gedefinieer word:[56]

  • Havelock Ellis (1898) was die eerste sielkundige wat die term gebruik het toe hy die mite verbind het met die toestand van een van sy paiënte.[56]
  • Sigmund Freud (1905-'53) het die terme "narsistiese libido" gebruik in sy Drei Abhandlungen zur Sexualtheorie ("Drie Essays oor die Teorie van Seks").[57][56]
  • Ernest Jones (1913/'51) het die eerste keer ekstreme narsisme as 'n swakheid in persoonlikheid vertolk.
  • Robert Waelder (1925), 'n psigoanalis, het die eerste studiegeval van narsisme gepubliseer. Sy pasiënt was 'n suksesvolle wetenskaplike met 'n houding van meerderwaardigheid, 'n obsessie om selfrespek te koester en 'n gebrek aan normale skuldgevoelens. Hy was ook seksueel selfsugtig en oormatig logies en ontledend .

Narsistiese persoonlikheid is in 1925 die eerste keer deur Waelder beskryf.[58] Die term "narsistiese persoonlikheidsteuring" (NPS) is in 1968 deur die Amerikaane psigoanalis Heinz Kohut geskep.[59][60] Waelder se aanvanklike studie was invloedryk in die manier waarop narsisme en narsistiese persoonlikheidsteuring vandag gedefinieer word.[61]

Verwysings

wysig
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Caligor E, Levy KN, Yeomans FE (Mei 2015). "Narcissistic personality disorder: diagnostic and clinical challenges". The American Journal of Psychiatry. 172 (5): 415–422. doi:10.1176/appi.ajp.2014.14060723. PMID 25930131.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5 (5th uitg.). Arlington, VA: American Psychiatric Association. 2013. pp. 72–669. ISBN 978-0-89042-554-1. OCLC 830807378.
  3. ↑ Mitra, Paroma; Fluyau, Dimy (2023), "Narcissistic Personality Disorder", StatPearls (Treasure Island (FL): StatPearls Publishing), PMID 32310461, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK556001/, besoek op 2023-12-27 
  4. ↑ Narcissistic personality disorder – Diagnostiese en Statistiese Handleiding van Geestesteurings, 4de uitgawe, Amerikaanse Psigiatriese Vereniging (2000)
  5. ↑ R. Kayne, ed. L.S. Wynn (4 Maart 2013). "What is Megalomania?". Wise Geek. Conjecture. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Maart 2013. Besoek op 16 April 2014.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  6. ↑ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth uitg.). Arlington, Virginië: American Psychiatric Association. 2013. pp. 646–49. ISBN 978-0-89042-555-8.
  7. ↑ Berrios GE (1993). "European views on personality disorders: a conceptual history". Comprehensive Psychiatry. W.B. Saunders Ltd. 34 (1): 14–30. doi:10.1016/0010-440X(93)90031-X. PMID 8425387.
  8. ↑ Millon T, Davis RD (1996). Disorders of Personality: DSM-IV and Beyond. New York City: John Wiley & Sons, Inc. p. 226. ISBN 978-0-471-01186-6.
  9. ↑ 9,0 9,1 Mitra P, Fluyau D (2022). "Narcissistic Personality Disorder". StatPearls. Treasure Island, Florida: StatPearls Publishing. PMID 32310461. Besoek op 1 Mei 2022.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 King RM, Grenyer BF, Gurtman CG, Younan R (1 Maart 2020). "A clinician's quick guide to evidence-based approaches: Narcissistic personality disorder". Clinical Psychologist. Melbourne, Australië: Australian Psychological Society. 24 (1): 91–95. doi:10.1111/cp.12214. hdl:10536/DRO/DU:30136767. ISSN 1328-4207. S2CID 216198008.
  11. ↑ 11,0 11,1 Yakeley J (5 Julie 2018). "Current understanding of narcissism and narcissistic personality disorder". BJPsych Advances. 24 (5): 305–315. doi:10.1192/bja.2018.20. ISSN 2056-4678. S2CID 148566892.
  12. ↑ 12,0 12,1 Weinberg I, Ronningstam E (Maart 2020). "Dos and Don'ts in Treatments of Patients With Narcissistic Personality Disorder". Journal of Personality Disorders. Guilford Press. 34 (Suppl): 122–142. doi:10.1521/pedi.2020.34.supp.122. PMID 32186986. S2CID 214583609.
  13. ↑ Personality Disorders and Pathology: Integrating Clinical Assessment and Practice in the DSM-5 and ICD-11 Era. American Psychological Association. 2022. ISBN 978-1-4338-3576-6. JSTOR j.ctv2h43b0f.
  14. ↑ 14,0 14,1 "Narcissistic personality disorder – Symptoms & causes". Mayo Clinic. Phoenix, Arizona: Mayo Foundation for Medical Education and Research. 18 November 2017. Besoek op 28 Junie 2018.
  15. ↑ 15,0 15,1 Kramer U, Pascual-Leone A, Rohde KB, Sachse R (Maart 2018). "The role of shame and self-compassion in psychotherapy for narcissistic personality disorder: An exploratory study" (PDF). Clinical Psychology & Psychotherapy. 25 (2): 272–282. doi:10.1002/cpp.2160. PMID 29265698.
  16. ↑ Ronningstam E, Baskin-Sommers AR (Junie 2013). "Fear and decision-making in narcissistic personality disorder-a link between psychoanalysis and neuroscience". Dialogues in Clinical Neuroscience. 15 (2): 191–201. doi:10.31887/DCNS.2013.15.2/eronningstam. PMC 3811090. PMID 24174893.
  17. ↑ Vater A, Ritter K, Schröder-Abé M, Schütz A, Lammers CH, Bosson JK, Roepke S (Maart 2013). "When grandiosity and vulnerability collide: Implicit and explicit self-esteem in patients with narcissistic personality disorder". Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry. 44 (1): 37–47. doi:10.1016/j.jbtep.2012.07.001. PMID 22902785.
  18. ↑ Yang PS, Huang TL (April 2004). "Pessimistic mood in decompensated narcissistic patient". Chang Gung Medical Journal. 27 (4): 318–321. PMID 15239200.
  19. ↑ Perfectionism, Shame, and Aggression in Depressive Patients With Narcissistic Personality Disorder. Jane Fjermestad-Noll, Elsa Ronningstam, Bo S. Bach, Bent Rosenbaum, and Erik Simonsen, Journal of Personality Disorders 2020 34:Supplement, 25-41
  20. ↑ Ritter K, Vater A, Rüsch N, Schröder-Abé M, Schütz A, Fydrich T, et al. (Februarie 2014). "Shame in patients with narcissistic personality disorder". Psychiatry Research. 215 (2): 429–437. doi:10.1016/j.psychres.2013.11.019. PMID 24321228. S2CID 15919085.
  21. ↑ Gabbard GO (Januarie 2022). "Narcissism and suicide risk". Annals of General Psychiatry. 21 (1): 3. doi:10.1186/s12991-022-00380-8. PMC 8783517. PMID 35065658.
  22. ↑ 22,0 22,1 Coleman D, Lawrence R, Parekh A, Galfalvy H, Blasco-Fontecilla H, Brent DA, et al. (Februarie 2017). "Narcissistic Personality Disorder and suicidal behavior in mood disorders". Journal of Psychiatric Research. 85: 24–28. doi:10.1016/j.jpsychires.2016.10.020. PMC 5191918. PMID 27816770.
  23. ↑ Lowenstein J, Purvis C, Rose K (2016). "A systematic review on the relationship between antisocial, borderline and narcissistic personality disorder diagnostic traits and risk of violence to others in a clinical and forensic sample". Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation. 3: 14. doi:10.1186/s40479-016-0046-0. PMC 5062934. PMID 27777779.
  24. ↑ Loron AM, Ghaffari A, Poursafargholi N (Oktober 2018). "Personality Disorders among Individuals Seeking Cosmetic Botulinum Toxin Type A (BoNTA) Injection, a Cross-Sectional Study". The Eurasian Journal of Medicine. 50 (3): 164–167. doi:10.5152/eurasianjmed.2018.17373. PMC 6263231. PMID 30515036.
  25. ↑ Ronningstam E (Maart 2020). "Internal Processing in Patients With Pathological Narcissism or Narcissistic Personality Disorder: Implications for Alliance Building and Therapeutic Strategies". Journal of Personality Disorders. 34 (Suppl): 80–103. doi:10.1521/pedi.2020.34.supp.80. PMID 32186980. S2CID 213181317.
  26. ↑ 26,0 26,1 Gewirtz-Meydan A, Finzi-Dottan R (April 2018). "Narcissism and Relationship Satisfaction from a Dyadic Perspective: The Mediating Role of Psychological Aggression". Marriage & Family Review (in Engels). 54 (3): 296–312. doi:10.1080/01494929.2017.1359814. ISSN 0149-4929. S2CID 148631814.
  27. ↑ Ellison WD, Acuff MC, Kealy D, Joyce AS, Ogrodniczuk JS (Augustus 2020). "Narcissism and Quality of Life: The Mediating Role of Relationship Patterns". The Journal of Nervous and Mental Disease. Lippincott Williams & Wilkins. 208 (8): 613–618. doi:10.1097/nmd.0000000000001170. PMID 32229790. S2CID 213949270.
  28. ↑ Barry CT, Kauten RL (2014). "Nonpathological and pathological narcissism: which self-reported characteristics are most problematic in adolescents?". Journal of Personality Assessment. 96 (2): 212–9. doi:10.1080/00223891.2013.830264. PMID 24007215. S2CID 23508050.
  29. ↑ Ronningstam E (2005). Identifying and understanding the narcissistic personality. New York City: Oxford University Press. pp. 22–27. ISBN 978-0-19-803396-7. OCLC 61329826.
  30. ↑ Cooper LD, Balsis S, Oltmanns TF (April 2012). "Self- and informant-reported perspectives on symptoms of narcissistic personality disorder". Personality Disorders. 3 (2): 140–154. doi:10.1037/a0026576. PMC 3396740. PMID 22452774.
  31. ↑ Jauk E, Kanske P. Jauk E, Kanske P (2021). "Can neuroscience help to understand narcissism? A systematic review of an emerging field". Personality Neuroscience. 4: e3. doi:10.1017/pen.2021.1. PMC 8170532. PMID 34124536.[
  32. ↑ Bilotta E, Carcione A, Fera T, Moroni F, Nicolò G, Pedone R, et al. (15 Augustus 2018). "Symptom severity and mindreading in narcissistic personality disorder". PLOS ONE. 13 (8): e0201216. Bibcode:2018PLoSO..1301216B. doi:10.1371/journal.pone.0201216. PMC 6093639. PMID 30110368.
  33. ↑ Gnambs, Timo; Appel, Markus (2018). "Narcissism and Social Networking Behavior: A Meta-Analysis". Journal of Personality. Wiley-Blackwell. 86 (2): 200–212. doi:10.1111/jopy.12305. PMID 28170106.
  34. ↑ McCain, Jessica L.; Campbell, W. Keith (2018). "Narcissism and Social Media Use: A Meta-Analytic Review". Psychology of Popular Media Culture. American Psychological Association. 7 (3): 308–327. doi:10.1037/ppm0000137. S2CID 152057114. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Oktober 2021. Besoek op 9 Junie 2020.
  35. ↑ Appel, Markus; Marker, Caroline; Gnambs, Timo (2020). "Are Social Media Ruining Our Lives? A Review of Meta-Analytic Evidence". Review of General Psychology. American Psychological Association. 24 (1): 60–74. doi:10.1177/1089268019880891.
  36. ↑ Casale, Silvia; Banchi, Vanessa (2020). "Narcissism and problematic social media use: A systematic literature review". Addictive Behaviors Reports. Elsevier. 11: 100252. doi:10.1016/j.abrep.2020.100252. PMC 7244927. PMID 32467841.
  37. ↑ Ronningstam E (Februarie 2010). "Narcissistic personality disorder: a current review". Current Psychiatry Reports. 12 (1): 68–75. doi:10.1007/s11920-009-0084-z. PMID 20425313. S2CID 19473736.
  38. ↑ 38,0 38,1 Ronningstam E (2016). "New Insights into Narcissistic Personality Disorder". [sychiatric Times. New York: MJH Associates. 33 (2): 11. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Augustus 2018. Besoek op 17 Augustus 2018.
  39. ↑ Golomb E (1992). Trapped in the Mirror: Adult Children of Narcissists in Their Struggle For Self (1ste uitg.). New York: W. W. Morrow. ISBN 0-688-09471-6. OCLC 23143624.
  40. ↑ 40,0 40,1 Bach B, First MB (Oktober 2018). "Application of the ICD-11 classification of personality disorders". BMC Psychiatry. 18 (1): 351. doi:10.1186/s12888-018-1908-3. PMC 6206910. PMID 30373564.
  41. ↑ Bach B, Kramer U, Doering S, di Giacomo E, Hutsebaut J, Kaera A, et al. (April 2022). "The ICD-11 classification of personality disorders: a European perspective on challenges and opportunities". Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation. 9 (1): 12. doi:10.1186/s40479-022-00182-0. PMC 8973542. PMID 35361271.
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 42,3 42,4 42,5 Del Giudice, Marco (2018), Del Giudice, Marco, ed., "Personality Disorders" (in en), Evolutionary Psychopathology (Oxford University Press): pp. 272–284, doi:10.1093/med-psych/9780190246846.003.0012, ISBN 978-0-19-024684-6, https://academic.oup.com/book/1052/chapter/138276725 
  43. ↑ 43,0 43,1 Luo, Yu L. L.; Cai, Huajian (2018), Hermann, Anthony D.; Brunell, Amy B.; Foster, Joshua D., eds., "The Etiology of Narcissism: A Review of Behavioral Genetic Studies" (in en), Handbook of Trait Narcissism (Cham: Springer International Publishing): p. 150, doi:10.1007/978-3-319-92171-6_16, ISBN 978-3-319-92170-9, https://rdcu.be/dKfyO, besoek op 2024-06-08 
  44. ↑ Torgersen S, Myers J, Reichborn-Kjennerud T, Røysamb E, Kubarych TS, Kendler KS (Desember 2012). "The heritability of Cluster B personality disorders assessed both by personal interview and questionnaire". Journal of Personality Disorders. Guilford Press. 26 (6): 848–866. doi:10.1521/pedi_2012_26_060. PMC 3606922. PMID 23281671.
  45. ↑ Reichborn-Kjennerud T (1 Maart 2010). "The genetic epidemiology of personality disorders". Dialogues in Clinical Neuroscience. Taylor & Francis. 12 (1): 103–114. doi:10.31887/DCNS.2010.12.1/trkjennerud. PMC 3181941. PMID 20373672.
  46. ↑ Gabbard GO (2014). Gabbard's treatments of psychiatric disorders (Fifth/DSM-5 uitg.). Washington, D.C.: American Psychiatric Association. doi:10.1176/appi.books.9781585625048.gg72. ISBN 978-1-58562-442-3. OCLC 872383308.
  47. ↑ Paris, Joel (2014). "Modernity and narcissistic personality disorder". Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment (in Engels). 5 (2): 220–226. doi:10.1037/a0028580. ISSN 1949-2723.
  48. ↑ 48,0 48,1 48,2 48,3 48,4 Torgersen, Svenn (2009). "The nature (and nurture) of personality disorders". Scandinavian Journal of Psychology (in Engels). 50 (6): 624–632. doi:10.1111/j.1467-9450.2009.00788.x. ISSN 0036-5564. PMID 19930262.
  49. ↑ Del Giudice, Marco (2018), Del Giudice, Marco, ed., "Individual and Sex Differences" (in en), Evolutionary Psychopathology (Oxford University Press): pp. 68–94, doi:10.1093/med-psych/9780190246846.003.0003, ISBN 978-0-19-024684-6, https://academic.oup.com/book/1052/chapter/138261824, besoek op 2024-06-08 
  50. ↑ 50,0 50,1 Mitchell, Kevin J. (2018). Innate: how the wiring of our brains shapes who we are. Princeton: Princeton University Press. pp. 84–86, 54. ISBN 978-0-691-17388-7.
  51. ↑ "Narcissistic personality disorder – Diagnosis and treatment". mayoclinic.org. 18 November 2017. Besoek op 28 Junie 2018.
  52. ↑ Kramer U, Berthoud L, Keller S, Caspar F (Junie 2014). "Motive-Oriented Psychotherapeutic Relationship Facing a Patient Presenting with Narcissistic Personality Disorder: A Case Study". Journal of Contemporary Psychotherapy. 44 (2): 71–82. doi:10.1007/s10879-013-9249-5. S2CID 9514109.
  53. ↑ Soyer RB, Rovenpor JL, Kopelman RE, Mullins LS, Watson PJ (Mei 2001). "Further assessment of the construct validity of four measures of narcissism: replication and extension". The Journal of Psychology. 135 (3): 245–258. doi:10.1080/00223980109603695. PMID 11577967. S2CID 31486515.
  54. ↑ Morf CC, Schürch E, Küfner A, Siegrist P, Vater A, Back M, Mestel R, Schröder-Abé M (Junie 2017). "Expanding the Nomological Net of the Pathological Narcissism Inventory: German Validation and Extension in a Clinical Inpatient Sample". Assessment. 24 (4): 419–443. doi:10.1177/1073191115627010. PMID 26874362. S2CID 13765609.
  55. ↑ "Narcissus Greek mythology". britannica.com. Britanica. Besoek op 14 September 2021.
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 Millon T, Grossman S, Millon C, Meagher S, Ramnath R (2004). Personality Disorders in Modern Life (PDF). Wiley. p. 343. ISBN 978-0-471-23734-1.
  57. ↑ Freud: On Narcissism, University of Hawaii, 1998, http://www.english.hawaii.edu/criticalink/narc/guide1.html .
  58. ↑ Waelder R (1925). "The psychoses: Their mechanisms and accessibility to influence". International Journal of Psycho-Analysis. 6: 259–281.
  59. ↑ O'Donohue WT, Fowler KA, Lilienfeld SO (2007). Personality disorders : toward the DSM-V. Los Angeles: Sage Publications. p. 235. ISBN 978-1-4129-0422-3. OCLC 77716529.
  60. ↑ Kohut H (1968). "The psychoanalytic treatment of narcissisticppersonality disorders. Outline of a systematic approach". The Psychoanalytic Study of the Child. Taylor & Francis. 23: 86–113. doi:10.1080/00797308.1968.11822951. PMID 5759031.
  61. ↑ Bergmann MS (1987). Anatomy of Loving; Man's Quest to Know what Love I. Ballantine Books. ISBN 978-0-449-90553-1.

Sien ook

wysig

Eksterne skakels

wysig
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Narsistiese_persoonlikheidsteuring&oldid=2689963"