Nix (maan)

natuurlike satelliet van Pluto

Nix is ’n natuurlike satelliet van Pluto. Dit is in Junie 2005 saam met die dwergplaneet se verste maan, Hidra, ontdek en is in Julie 2015 saam met Pluto besoek deur die ruimtetuig New Horizons.[5] Die nabyskote van Nix is nog nie van die New Horizons afgelaai nie, maar van die klein mane sou die tuig na verwagting die beste foto's van Nix neem.

Nix   

’n Foto van Nix wat op 2015 deur die tuig New Horizons geneem is.
Ontdekking
Ontdek deur Hubble-ruimteteleskoop
Pluto-metgeselsoekspan
Datum Junie 2005
Alternatiewe name(134 340) Pluto II[1]
Wentelbaaneienskappe
Halwe lengteas 48 694±3 km[2]
Eksentrisiteit 0,002036±0,000050
Wentelperiode 24,85463±0,00003 d
Inklinasie 0,133±0,008 °
Satelliet van Pluto
Fisiese eienskappe
Afmetings 56 × 26 km ± ?[3]
Rotasieperiode Chaoties
Aksiale neiging Veranderlik
0,04–0,35 (geraam)[4]
Temperatuur 33–55 K
Skynmagnitude 23,38–23,7 (gemeet)[4]

Naam wysig

Die maan is genoem na Nyx, in die Griekse mitologie die godin van duisternis en die nag en die ma van Charon, die bootsman van Hades (Pluto in die Romeinse mitologie). Die naam is op 21 Junie 2006 deur die Internasionale Sterrekundevereniging aangekondig,[6] tesame met sy wetenskaplike naam, Pluto II, en die naam van Hidra. Die letters N en H van Nix en Hidra staan vir New Horizons, wat die motivering vir die neem van die foto's was. "Nix" word met ’n "i" gespel om verwarring met die asteroïde 3908 Nyx te voorkom. Volgens die USGS Gazetteer of Planetary Nomenclature is Nix die "Egiptiese spelling",[7] terwyl Jürgen Blunck dit die "Spaanse spelling" van die Griekse naam noem.[8] Die ander mane van Pluto (Styx, Charon en Kerberos) het ook name gekry uit die Griekse mitologie wat met die onderwêreld verband hou.

Ontdekking wysig

Nix is ontdek deur die Hubble-ruimteteleskoop se Pluto-metgeselsoekspan met onder andere Alan Stern. Die ontdekkingsfoto's is op 15 en 18 Mei 2005 geneem; Nix en Hidra is onafhanklik deur Max J. Mutchler (op 15 Junie 2005) en Andrew J. Steffl (op 15 Augustus 2005) ontdek. Die ontdekkings is op 31 Oktober 2005 aangekondig. Die mane is voorlopig S/2005 P 2 (Nix) en S/2005 P 1 (Hidra) genoem.[9][6]

Fisiese eienskappe wysig

Nix is 56,3 × 25,7 km groot, wat dui op ’n baie lang vorm, en het ’n hoë albedo.[10] Op 13 Julie 2015 het Nasa se New Horizons bepaal Nix is sowat 35 km in deursnee.[11]

Die maan volg ’n sirkelvormige wentelbaan op dieselfde vlak as Charon. Dit is in ’n baanresonansie van 3:2 met Hidra en van 9:11 met Styx (die verhoudings dui op die getal omwentelings per eenheidtyd).[12][2]

Sy wentelperiode is 24,9 dae en hy tuimel om sy eie as – die noordpool word periodiek die suidpool en omgekeerd.[13]

Galery wysig

Verwysings wysig

  1. Jennifer Blue (9 November 2009). "Gazetteer of Planetary Nomenclature" (in Engels). IAU Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2009. Besoek op 30 Augustus 2010.
  2. 2,0 2,1 Showalter, M. R.; Hamilton, D. P. (3 Junie 2015). "Resonant interactions and chaotic rotation of Pluto's small moons". Nature. 522 (7554): 45–49. doi:10.1038/nature14469.
  3. NASA's Hubble finds Pluto's moons tumbling in absolute chaos
  4. 4,0 4,1 Stern, S. A.; Mutchler, M. J.; Weaver, H. A.; Steffl, A. J. (2006). "The Positions, Colors, and Photometric Variability of Pluto's Small Satellites from HST Observations 2005–2006". Astronomical Journal. 132 (3): submitted. arXiv:astro-ph/0607507. Bibcode:2006AJ....132.1405S. doi:10.1086/506347. (Final preprint)
  5. Cain, Fraser (2008). "Pluto's Moon Nix".
  6. 6,0 6,1 IAU Circular No. 8723
  7. "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature (in Engels). USGS Astrogeology. 21 Julie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2009. Besoek op 15 Augustus 2006.
  8. Blunck, Jürgen, Solar System Moons: Discovery and Mythology (2009), bl. 129.
  9. IAU Circular No. 8625
  10. Satellite diameters from [1]
  11. "How Big Is Pluto? New Horizons Settles Decades-Long Debate". Nasa. 13 Julie 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Maart 2020. Besoek op 13 Julie 2015.
  12. Witze, Alexandra (2015). "Pluto's moons move in synchrony". Nature. doi:10.1038/nature.2015.17681.
  13. Boyle, Alan. "Pluto's Moons Raise New Puzzles for NASA's New Horizons Mission". NBC News.com (in Engels). NBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Oktober 2019. Besoek op 3 Junie 2015.
  14. Chang, Kenneth (3 Junie 2015). "Astronomers Describe the Chaotic Dance of Pluto's Moons". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Julie 2018. Besoek op 4 Junie 2015.

Bronnelys wysig

Eksterne skakels wysig