Ongeprosesseerde kos

Hierdie artikel bevat nie ’n bronnelys nie, wat beteken dat die inhoud nie geverifieer kan word nie.
Enige bevraagtekende inligting mag dus ook mettertyd verwyder word. Help Wikipedia deur betroubare bronne tot die artikel by te voeg.

Wat ons eet het baie te doen met hoe ons voel. Ons het die regte voedsel nodig om gesond te wees, ’n sterk liggaam te hê, en om helder gedagtes te hê. Die beste manier om alles wat ons nodig het in te kry, is deur die voedsel wat ons eet.

As mens ’n heel, rou appel met sy skil aan eet, eet jy onverwerkte voedsel. ’n Appel is verwerk as dit gedroog, geblik, gevries, in ’n appelpastei gebak, in ŉ slaai opgesny of versap is. Kos wat van plante en diere kom en nog heeltemal rou is, is onverwerk. Sodra ons kos kook en ander dinge byvoeg, verwerk ons die kos. Kos word ook in fabrieke verwerk.

Daar is baie voordele om rou, ongeprosesseerde kosse te eet. Dit help die liggaam om jonger te voel en lyk terwyl jy nog steeds lekker kos geniet. Jy hoef nie bekommerd te wees oor hoeveel kos jy eet of hoeveel kalorieë jy inneem nie. Jy sal vinnig begin gewig verloor en dit af hou. Verder, as jy baie groente eet en ŉ verskeidenheid rou kosse, kry jy al die proteïen wat jou liggaam benodig.

Om rou kosse te eet het baie gewild geraak. Selfs as jy baie vrugte en groente in jou dieet inneem, maar dit kook, kry jy nie al die voedingstowwe wat elke kos bied nie. Wanneer jy jou kos kook vernietig jy ensieme, baie vitamiene en proteïene. Dit beteken dat jou liggaam minder voedingstowwe kry en harder moet werk om die kos te verteer en die proteïene af te breek. Met rou kosse kry jy meer voedingstowwe en jou liggaam sal dit voel. In hul boek ŉ Gids tot Versapping, Rou Kosse en Superkosse (2013) bespreek Geoff en Vicky Wells ŉ paar voordele van rou kosse.

Voordele van ongeprosesseerde kos

Gewigsverlies

Deur rou kosse te eet, kry jy al die natuurlike voedingstowwe wat jou liggaam nodig het. Mense is geneig om bekommerd te wees dat hulle sal gewig optel as hulle rou kosse soos avokadopeer en neute eet, omdat beide daarvan hoë vetvlakke het. Deur slegs rou kosse te eet, hoef jy egter nie oor daardie vetvlakke te bekommer nie en sal jy maklik gewig verloor en af hou. Solank as wat jy nie massiewe hoeveelhede hoëvet rou kosse eet nie, het jy niks om jou bekommerd te maak nie. Moderering en verskeidenheid is die sleutel.

Beter vel

Rou kosse help om te hidreer en suurstof aan jou selle te gee. Dit help om jou vel goed te laat lyk. Met ŉ rou kos dieet kan jy gesonder bly en jonger lyk.

Meer energie

Deur ŉ rou dieet te handhaaf, sal jy meer energie hê om dit deur die dag te maak. Die Wells glo trouens dat jy selfs minder slaap in die nag sal nodig hê. Rou voedsel gee jou die geleentheid om gedurende die dag meer energiek te wees en snags beter te slaap. Daarom mag jy vind dat jy elke nag minder slaap nodig het.

Laer cholesterol

ŉ Dieet sonder al die vet en cholesterol van vleis beteken dat jy ŉ gesonder liggaam en laer cholesterol sal hê. Dit hou verband met ŉ laer risiko om hartsiektes te ontwikkel. So sal jy nie net gewig verloor, beter voel en beter lyk nie, maar jy sal ook jou lewe verleng.

Vertering

Alhoewel dit nie ŉ algemene onderwerp vir bespreking is nie, weet almal dat dit goed is om gereelde dermbewegings te hê. Gereeldheid is direk verwant aan vertering. As jy rou kosse inneem, neem jy baie ensieme in. Dit maak vertering makliker vir jou liggaam omdat die ensieme die kos sal help afbreek. Dit help jou nie net om makliker, gereelde dermbewegings te kry nie, maar dit gee jou meer energie omdat jou liggaam nie daardie energie na die verteringsproses moet aflei nie.

Meer tyd

Dit verg amper geen tyd om rou kosse voor te berei nie. Al wat jy nodig het om dit te doen is was en opdien – wat dit perfek maak vir die besige persoon en familie. Met die vinnige voorbereiding en minimale opruiming, sal jy meer tyd hê vir werk, vriende en familie.

Jy kan baie eet

Aangesien rou kosse so maklik is vir jou liggaam om te verteer, kan jy amper soveel daarvan eet as wat jy wil. Geen meer kalorieë tel en terugsny nie, net al die rou kosse wat jy wil eet. Maar op dieselfde tyd, as gevolg van die vesel en die voedingstowwe, sal dit minder kos neem om jou te vul en jou vol te hou.

Spaar geld

Wanneer jy gesond eet, spandeer jy minder tyd siek of by die dokters. Dit beteken dat jy nie geld op mediese rekeninge moet spandeer of tyd by die werk mis nie. Jou kruideniersrekening kan elke week ŉ bietjie meer wees, maar jou mediese uitgawes sal aansienlik minder wees.

Omgewingsvriendelik

Wanneer jy rou kosse eet, help jy ook die aarde. Daar is min of geen verpakking met rou kosse nie. Dit beteken dat jy minder gemors het om uit te gooi: minder karton, minder plastiek, minder blik ens. As jy organiese produkte koop, dan is daar minder skadelike chemikalieë wat gebruik word wanneer die produk gekweek word. Dit is ook goed vir beide jouself en die aarde.

Nadele van voedselverwerking

Rou voedsel en ensieme

Die belangrikheid van verteringsensieme kan nie oorbeklemtoon word nie. Die prosessering en kook van voedsel vernietig die ensieme wat natuurlikerwys daarin voorkom. Volgehoue hitte van ongeveer 48-54 oC vernietig bykans alle ensieme. Dit beteken dat die meeste voedsel wat in jou maag beland geen ensieme bevat nie. Waarom is dit belangrik? Omdat ensiemryke voedsel as’t ware deur middel van die aksie van die ensieme wat dit bevat in jou maag voorafverteer word. Dit vind plaas selfs voordat die maag se eie verteringsure by die proses betrokke raak en kan tot 75% van jou maaltyd verteer. Sonder hierdie proses dwing jy jou liggaam om te kompenseer deur ŉ oorproduksie van maagsure en verteringsensieme in die pankreas af te skei in ŉ poging om die “dooie” voedsel af te breek.

Dit beteken dat ŉ dieet bestaande uit gekookte en geprosesseerde voedsel ongelooflike stres op die liggaam plaas. Die pankreas word veral swaar getref omdat dit nou massiewe hoeveelhede verteringsensieme wat nie meer in jou voedsel teenwoordig is nie, moet produseer. Hoe minder vertering plaasvind voordat jou voedsel die dunderm bereik, hoe meer stres word ook op die endokrinesisteem geplaas. Daarom is dit nie verrassend nie dat die hoeveelheid diabetesgevalle in die ontwikkelde wêreld ontplof. Indien jou dieet hoofsaaklik uit gekookte en geprosesseerde voedsel bestaan, is aanvulling met verteringsensieme onontbeerlik vir die handhawing van goeie gesondheid.

Indien jy egter hoofsaaklik rou voedsel eet, sal dit stres van die pankreas sowel as van jou hele liggaam af wegneem omdat jou dieet dan die ensieme verskaf wat jou spysverteringstelsel nodig het. Dit is een van die primêre voordele van rou voedsel.

Proteïene deur hitte gedenatureer

Nog 'n probleem met gekookte voedsel is die feit dat proteïene deur verhitting gedenatureer word. Die kinetiese energie wat deur hitte gegenereer word, veroorsaak dat proteïenmolekules so heftig vibreer dat hulle samehegting ontwrig word. Die denaturering van proteïene verwys spesifiek na ontwrigting en vernietiging van die sekondêre en tersiêre strukture van die betrokke proteïen. Denaturering breek nie die peptiedbande van die aminosuurbestanddele nie. Dit ontwrig egter die normale struktuur van groot proteïene en veroorsaak dat hulle spiraalvorm verlore gaan en hulle nuwe, lukraak vorms aanneem.

Wanneer jy eiers kook kan 'n voorbeeld van proteïendenaturering waargeneem word – die proteïene stol. Ander voedselsoorte word ook gekook om hulle proteïene te denatureer sodat hulle makliker deur ensieme verteer kan word. Dit geld vir vleis sowel as vir grane. Dit verteer makliker as dit eers gekook word. Dit kan voordelig wees, maar dit kan ook nadele inhou.

Denaturering skep twee potensiële probleme. Die eerste is dat dit komplekse proteïene meer verteerbaar maak deurdat dit hulle in kleiner en meer verteerbare kettings afbreek. Sulke lukraak kettingstrukture kan egter ernstige allergiese en/of benuttingsprobleme veroorsaak. Suiwelkettings is 'n sprekende voorbeeld. Alhoewel die oorspronklike vorm uit groot, komplekse molekules soos in moedersmelk bestaan, kan die menslike liggaam hulle maklik hanteer. Sodra daardie selfde suiwelproteïene egter gedenatureer word deur hulle byvoorbeeld te pasteuriseer, word proteïenstrukture geskep wat ernstige allergieprobleme veroorsaak. In toetse op diere is ook bevind dat hoe hoër die denatureringsvlak, hoe meer word die dier se groei benadeel.

Kook benadeel én bevoordeel voedsel

Dit is redelik algemeen bekend dat die kookproses nutriënte vernietig. Hitte breek byvoorbeeld al die B vitamiene, vitamien C en al die vetsure af. In die geval van vitamiene word die voedingswaarde vernietig en by die vette word skadelike, galsterige variasies tot stand gebring.

Tog word die opneembaarheid van sommige nutriënte deur die kookproses verbeter. Byvoorbeeld, die likopeen in tamaties word meer biologies-opneembaar wanneer die tamaties verhit word. Tamatiesous word bo rou tamaties verkies omdat daar dan baie meer van die baie heilsame likopeen teenwoordig is. Indien broccoli stoomverhit word verbeter dit die kankerwerende eienskappe.

Indien groentes op die regte manier gaargemaak word, is dit blykbaar bevorderlik vir die vrylating van antioksidantsamestellings en veroorsaak selfs die vorming van nuwe, potensieel voordelige antioksidantsamestellings.

Die kookproses verander voedsel op drie belangrike maniere. Dit breek styselmolekules in meer verteerbare stukkies op, dit denatureer proteïenmolekules sodat hulle aminosuurkettings ontvou en hulle makliker deur verteringsensieme aangeval kan word, en hitte versag voedsel sodat dit makliker verteer kan word. Alhoewel die voedsel dan minder kalorieë bevat, benodig die liggaam ook minder kalorieë om dit te kan afbreek.

Dit beteken dat, in die maag en die dunderm waar voedsel opgeneem word, die kookproses die persentasie voedsel wat verteer word van 50% na 95% verhoog.

Volgens sommige teorieë lê die hoofoorsaak van die moderne vetsugepidemie nie by ooreet nie, maar eerder by die hoeveelheid geprosesseerde voedselsoorte wat in die moderne dieet voorkom. Hierdie geprosesseerde voedsel voeg op 'n kalorie-vir-kalorie basis meer gewig by as rou kos. In werklikheid is dit waarskynlik 'n kombinasie van albei.

Studies dui aan dat ons ongeveer 523 meer kalorieë per dag inneem as wat die geval net 30 jaar gelede was. Indien jy dit kombineer met die 30% bykomende gewigtoename uit dieselfde kalorieë omdat ons eetgewoontes oorweldigend na gekookte en geprosesseerde voedsel verskuif het, dan het ons die resep vir 'n vetsugepidemie.

Die teendeel is natuurlik ook waar: jy sal op 'n kalorie-vir-kalorie basis gewig verloor as jy meer rou voedsel eet.

Bronne en verdere leesstof

Wells, G & Wells, V. 2013. ŉ Gids tot Versapping, Rou Kosse en Superkosse. Geezer Guides

http://verslank.net/is-gaar-of-rou-voedsel-beter-deel-2/

https://www.rooirose.co.za/33-gesonde-kosse-sonder-suiker-vir-jou-en-jou-kinders/