Pausanias (geograaf)

Pausanias (Grieks: Παυσανίας; omstreeks 110 n.C. - 180 n.C.) was 'n Romeins-Griekse reisiger en geograaf uit die 2de eeu n.C. Hy is bekend vir sy Beskrywing van Griekeland (Ἑλλάδος Περιήγησις, transliterasie: Hēlládos Periḗgēsis), waarin hy aan die hand van eerstehandse ondervindinge 'n omvattende beskrywing van Antieke Griekeland gee. Beskrywing van Griekeland voorsien deurslaggewende inligting met betrekking tot die skakel tussen die klassieke letterkunde en moderne argeologie, wat bewys lewer van die plekke en kulturele detail wat hy vermeld, al het kennis van hul werklike bestaan dalk verlore geraak of tot legende of mite gemaak.

Pausanias
Geïllustreerde bladsy van 'n 1485-manuskrip van Pausanius se Beskrywing van Griekeland (Biblioteca Medicea Laurenziana-versameling in Firenze)
Gebore	omstreeks 110 n.C. Lidië, Anatolië (moderne Turkye)
Sterf	omstreeks 180 n.C. (op omstreeks 70-jarige ouderdom)
Beroep	Reisiger en geograaf

Biografie

Daar is min besonderhede oor Pausanius se lewe wat met sekerheid gekonstateer kan word. Dit wat wel bekend is moes historici uit sy eie skryfwerk aflei. Dit is egter waarskynlik dat hy omstreeks 110 n.C. gebore is uit 'n Griekse gesin en waarskynlik afkomstig was van Lidië in Anatolië. Vanaf omstreeks 150 n.C. tot sy afsterwe in omstreeks 180 n.C. het Pausanius deur Griekeland gereis en geskryf oor verskeie monumente, heilige plekke en betekenisvolle plekke langs die pad. Met die skryf van sy Beskrywing van Griekeland het Pausanius gepoog om 'n blywende geskrewe relaas van "alle dinge Grieks", of panta ta hellenika, saam te stel.

Sy lewe in die Romeinse Ryk

Omdat hy in Anatolië gebore is was Pausanias van Griekse afkoms. Hy het grootgeword en geleef onder die heerskappy van die Romeinse Ryk, maar het sy Griekse identiteit, geskiedenis en kultuur na waarde geskat. Hy was gretig om die glorie van 'n Griekse verlede te beskryf wat nog steeds relevant was in sy leeftyd, selfs al was die land ondergeskik aan Rome as die oorheersende imperiale mag. Pausanias se pelgrimstog deur die land van sy voorvaders was sy eie poging om 'n plek in die wêreld vir hierdie nuwe Romeinse Griekeland te vestig, wat die mites en verhale van die antieke kultuur aan dié van sy eie tyd verbind.

Skryfstyl

Pausanias se skryfstyl is eenvoudig en op die man af. Hy is oor die algemeen direk in sy taalgebruik, en sy verhale en beskrywings word sonder onnodige uitbreiding aangebied. Sommige vertalers het egter opgemerk dat Pausanias se gebruik van verskeie voorsetsels en tye verwarrend en moeilik kan wees om weer te gee. Pausanias gebruik byvoorbeeld in sommige gevalle die verlede tyd-werkwoord eerder as die teenswoordige tyd-werkwoord. Hulle interpretasie is dat hy dit op die wyse geskryf het sodat dit voorkom asof hy in dieselfde tydelike omgewing as sy gehoor was.

Anders as 'n hedendaagse reisgids, bevat Pausanias se Beskrywing van Griekeland dikwels besprekings oor antieke rituele, en poog hy dikwels om die mites wat verband hou met die plek wat hy besoek te verduidelik. Sy skryfstyl sou eers weer in die vroeë negentiende eeu gewild word, toe kontemporêre reisgidse in sy styl geskryf is. Wat die topografiese aspekte van sy werk betref, wei Pausanias baie uit oor die natuurwonders wat gedokumenteer is in sy tyd, soos die tekens wat die nadering van 'n aardbewing voorspel, verskynsels soos die getye, die ysgebonde see van die noorde en die middagson wat tydens die somersonstilstand (langste dag) geen skaduwee by Syene (Aswan) werp nie.

Terwyl hy nooit twyfel aan die bestaan van die gode nie, kritiseer hy sommige van die mites en legendes wat hy tydens sy reise teëkom as verskillend van vroeëre kulturele tradisies wat hy aangeteken het. Sy beskrywings van kunsmonumente is eenvoudig en onopgesmuk en verskaf 'n eerlike indruk van die werklikheid.

Pausanias is eerlik in die erkenning van sy persoonlike beperkings. Wanneer hy van tweedehandse inligting eerder as sy eie eerstehandse ervarings gebruik maak, is hy eerlik daaroor, en in die proses bevestig hy soms kontemporêre kennis wat andersins vir moderne navorsers verlore sou wees.

Moderne beskouings van Pausanias

Totdat twintigste-eeuse argeoloë tot die gevolgtrekking gekom het dat Pausanias 'n betroubare gids was met betrekking tot opgrawingsterreine, het klassici grotendeels die geskrifte van Pausanias as suiwer literêr afgemaak. Met die steekse navolging van die veronderstelde gesaghebbende eietydse argeoloog, Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, was klassisiste geneig om Pausanius as niks meer as 'n verskaffer van tweedehandse verslae te beskou nie. Hulle het geglo dat Pausanias nie die meeste van die plekke wat hy beskryf het besoek het nie. Moderne argeologiese navorsing het egter die akkuraatheid van die inligting wat deur Pausanias oorgedra is aan die lig gebring, en selfs die potensiaal van die inligting as gids vir verdere ondersoeke bevestig. Navorsing met betrekking tot die historiese samelewing van Tartessos illustreer die belang van sy werk aangesien dit van groot hulp is aan kontemporêre argeoloë in hul navorsing van die samelewing se bestaan, ligging en kultuur.

Bronnelys

• Diller, Aubrey (1957). "The Manuscripts of Pausanias". Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 88: 169–188. doi:10.2307/283902. JSTOR 283902.
• Elsner, John (1992). "Pausanias: a Greek pilgrim in the Roman world". Past and Present (135): 3–29. doi:10.1093/past/135.1.3. JSTOR 650969.
• Fowler, Harold N. (September 1898). "Pausanias's Description of Greece". American Journal of Archaeology. 2 (5): 357–366. doi:10.2307/496590. JSTOR 496590. S2CID 192974043.
• Habicht, Christian (1985). "An Ancient Baedeker and His Critics: Pausanias' 'Guide to Greece'". Proceedings of the American Philosophical Society. 129 (2): 220–224. JSTOR 986990.
• Habicht, Christian (April 1984). "Pausanias and the Evidence of Inscriptions". Classical Antiquity. 3 (1): 40–56. doi:10.2307/25010806. JSTOR 25010806.
• Habicht, Christian (1985). Pausanias' Guide to Ancient Greece. University of California Press. doi:10.1525/9780520342200. ISBN 978-0-520-34220-0.
• Howard, Michael C. (2012). Transnationalism in Ancient and Medieval Societies: The Role of Cross-Border Trade and Travel. McFarland. p. 178.
• Hutton, William. Describing Greece: Landscape and Literature in the Periegesis of Pausanias. Cambridge, MA: Cambridge University Press, 2008.
• Jacob, Christian; Mullen-Hohl, Anne (1980). "The Greek Traveler's Areas of Knowledge: Myths and Other Discourses in Pausanias' Description of Greece". Yale French Studies (59): 65–85. doi:10.2307/2929815. JSTOR 2929815.
• MacCormack, S. (November 2010). "Pausanias and his commentator Sir James George Frazer". Classical Receptions Journal. 2 (2): 287–313. doi:10.1093/crj/clq010.
• Pausanias (1918). Description of Greece. Vol. 1. Drukpers van Harvard-universiteit. ISBN 978-0-434-99093-1.
• Sidebottom, H. (Desember 2002). "Pausanias: Past, Present, and Closure". The Classical Quarterly. 52 (2): 494–499. doi:10.1093/cq/52.2.494.

Verdere leesstof

• Akujärvi, J. (2005). Researcher, Traveller, Narrator: Studies in Pausanias' Periegesis. Studia graeca et Latina lundensia 12. Stockholm: Almqvist & Wiksell.
• Alcock, Susan E.; Cherry, John F.; Elsner, Jas, reds. (9 Oktober 2003). Pausanias: Travel and Memory in Roman Greece. Drukpers van die Universiteit van Oxford. ISBN 978-0-19-534683-1.
• Arafat, K. W. (1992). "Pausanias' Attitude to Antiquities". The Annual of the British School at Athens. 87: 387–409. doi:10.1017/S0068245400015227. JSTOR 30103516. S2CID 176428187.
• Arafat, K. (1996). Pausanias' Greece: Ancient Artists and Roman Rulers. Cambridge, Verenigde Koninkryk: Drukpers van die Universiteit van Cambridge.
• Diller, Aubrey (1956). "Pausanias in the Middle Ages". Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 87: 84–97. doi:10.2307/283874. JSTOR 283874.
• Dunn, Francis M. (1995). "Pausanias on the Tomb of Medea's Children". Mnemosyne. 48 (3): 348–351. JSTOR 4432507.
• Hernández, Juan Pablo Sánchez (2016). "Pausanias and Rome's Eastern Trade". Mnemosyne. 69 (6): 955–977. doi:10.1163/1568525X-12341878. JSTOR 44505014.
• Hutton, W. E. (2005). Describing Greece: Landscape and Literature in the Periegesis of Pausanias. Greek Culture in the Roman World. Cambridge, Verenigde Koninkryk: Drukpers van die Universiteit van Cambridge.
• Pirenne-Delforge, V. (2008). Retour à la Source: Pausanias et la Religion Grecque. Kernos Supplément 20. Luik, België: Centre International d‘Étude de la Religion Grecque.
• Pretzler, Maria (2004). "Turning Travel into Text: Pausanias at Work". Greece & Rome. 51 (2): 199–216. doi:10.1093/gr/51.2.199. JSTOR 3567811.
• Pretzler, Maria (2005). "Pausanias and Oral Tradition". The Classical Quarterly. 55 (1): 235–249. doi:10.1093/cq/bmi017. JSTOR 3556252.
• Pretzler, Maria (2007). Pausanias: Travel Writing in Ancient Greece. Classical Literature and Society. Londen: Duckworth.

Eksterne skakels

• Pausanias Description of Greece, vertaal, met kommentaar deur James George Frazer, 6 volumes (1898) (sien ook in die Internetargief).
• Pausanias by die Perseus Projek: Grieks; Engels (Jones vert. 1918)
• Description of Greece, Jones-vertaling by Theoi Project
• Nuwe vertaling deur Gregory Nagy van Harvard-universiteit se Sentrum vir Helleense Studies (onvoltooid, geargiveer, 2020).
• Bibliografie (in Frans).
• "The Oldest Guide-Book in the World", Charles Whibley in Macmillan's Magazine, Vol. LXXVII, Nov. 1897 to Apr. 1898, pp. 415–421.
• Andrew Stewart, One Hundred Greek Sculptors, Their Careers and Extant Works
• G. Hawes, Rationalizing myth in antiquity. Oxford: OUP, 2013 ISBN 9780199672776 bevat gesprekke oor Pausanias se skeptiese benadering tot mites.