Peter Louw
Peter Nicolaas Moltke Louw (gebore 13 Januarie 1950) is ’n regsgeleerde en ’n Afrikaanse digter. Hy is die seun van die digter N.P. van Wyk Louw.
Lewe en werk
wysigPeter Nicolaas Moltke Louw is die seun van N.P. van Wyk Louw en Truida Pohl en is op 13 Januarie 1950 in Kaapstad gebore. Sy name is ’n vermenging van die name van sy oupas aan moederskant en vaderskant en ook van sy pa. Hy het ’n suster, Reinet, en twee halfsusters (Ria en Nakkie) uit sy pa se eerste huwelik met Joan Wessels. Van Wyk Louw sou op 31 Januarie 1950 na Nederland vertrek waar hy ’n pos aan die Gemeentelike Universiteit van Amsterdam aanvaar het. Peter was egter nog te klein en het boonop ’n vorm van geelsug gehad, sodat daar besluit is dat hy nie op daardie tydstip saam met sy pa na Nederland kon gaan nie. Op 11 Februarie 1950 word hy gedoop, met D.J. Opperman wat as sy peetvader aangewys word. Truida, Reinet en Peter het op 30 Maart 1950 uit die Kaap per skip vertrek en op 18 April in Antwerpen aangekom, waarna hulle by Van Wyk Louw in Amsterdam aangesluit het. Op 17 November 1953 keer hy weer saam met sy ma en suster na Suid-Afrika terug vir ’n lang vakansie en gaan weer terug na Nederland in April 1954. As ’n kleuter in Nederland praat Peter aanvanklik slegs Nederlands, hoewel hy dit net by die Louws se huishoudster en ’n paar speelmaats geleer het. Hy bry ook soos ’n Swartlander, maar op hierdie jong ouderdom begin hy reeds hakkel, ’n probleem wat hom sy lewe lank teister. Sy pa wou dus nie met sy taalgebruik lol om hom te dwing om Afrikaans te praat nie. Hy begin sy laerskoolopleiding in Amsterdam. In 1959 keer die gesin terug na Suid-Afrika en woon eers in Parkview voordat hulle in 1969 na Linden verhuis. Hy matrikuleer in 1967 aan die Hoërskool Linden in Johannesburg.
Na skool studeer hy in die Ekonomie aan die Randse Afrikaanse Universiteit, maar verander van studierigting en verwerf in 1972 die B.A.-graad in die Regte. Hy staak sy studies aan die einde van sy eerste LL.B.-jaar omdat hy nie die mondelinge eksamens kon vermy nie en sy hakkelry dit vir hom baie moeilik gemaak het. In 1974 begin hy werk as hofklerk by die Johannesburgse Landdroshof en vanaf 1975 tot 1976 is hy verslaggewer, subredakteur en vertaler by Die Burger in Kaapstad. In 1976 trou hy met Elizabeth van der Merwe van Rawsonville, maar die egpaar skei in 1988. Die huwelik was kinderloos. Ná ’n lang oorsese reis behaal hy in 1979 die LL.B.-graad aan die Universiteit van Suid-Afrika en word as advokaat tot die balie toegelaat. In 1980 word hy aangestel as regsvertaler by die AA Mutual versekeringsmaatskappy in Johannesburg. Intussen studeer hy deeltyds aan die Universiteit van Suid-Afrika en behaal in 1982 die B.A. Honneurs-graad in Afrikaanse en Nederlandse letterkunde met lof. Hy bedank in 1986 by AA Mutual en begin sy eie finansiële en regsvertaalbesigheid, wat hy in 1987 na Kaapstad verskuif. Later sluit hy by Ou Mutual aan as hierdie maatskappy se taalspesialis. Op 31 Maart 1990 trou hy met die joernalis Elsje Margaretha (Elretha) Moolman (gebore Dreyer) en hulle het ’n seun, Peter Nicolaas, wat op 13 November 1992 gebore is.
Skryfwerk
wysigPeter ontmoet in die vroeë tagtigerjare vir Martin Schwartz van Amerika, ’n deskundige op die gebied van hakkel. Schwartz benader die hakkelprobleem op ’n nuwe en vars manier, wat hy lugvloeiterapie noem. Dit is gegrond op die idee dat spanning op die stembande die wortel van alle kwaad is. Die doel van die terapie is om die spanning op die stembande so laag moontlik te hou deur byvoorbeeld sagter en stadiger te praat, ’n laer toonhoogte te hou en ontspanningsoefeninge te doen om die algemene spanningsvlak te verlaag. Peter sluit hierna by ’n “lugvloeiklub” aan waar ’n groep hakkelaars Schwartz se tegniek begin toepas het. Hierna skryf Peter sy boek “Hhhakkel” waarin hy met liefde en begrip oor sy eie en ander hakkelaars se ervaring op skool, op universiteit, en in die algemene handel en wandel skryf. Die probleem van hakkel word fisiologies, sielkundig, maatskaplik en opvoedkundig omskryf en maak sodoende die pad vir begrip oop. Die boek word in Engels vertaal as “Coping with stuttering” en in 1991 word ’n bygewerkte uitgawe getiteld “Oorwin hhhakkel” gepubliseer. Hy is betrokke by die Suid-Afrikaanse Vereniging vir Hakkel en versorg die Vereniging se nuusbrief, terwyl hy ook voorsitter was van die Kaapstadse tak van Speakeasy, ’n nasionale ondersteuning- en selfhelpvereniging vir mense wat hakkel.
Na N.P. van Wyk Louw se dood word hy en sy suster Reinet aangestel as eksekuteurs van sy literêre nalatenskap. Hy stel ’n keur uit sy vader se gedigte saam onder die titel “Verborge vuur” en versorg ook die versamelbundel “Die mooiste van Van Wyk Louw”.[1] Verder dra hy ook baie by tot die reeks “Duisend beste boeke”, wat opsommings en besprekings van beroemde boeke bevat, waarin hy onder andere die bespreking oor die drama “Germanicus” van sy vader bespreek.[2]
Aan die einde van die jare sewentig begin hy gedigte publiseer in tydskrifte soos Standpunte, Tydskrif vir Letterkunde, Ensovoort en die Vlaamse tydskrif De brakke hond, waarna hy debuteer met die digbundel “Tantalus”.[3] Die titel van die bundel is ontleen aan die Griekse mitologie, waar Tantalus ’n seun van Zeus was, wat sy seun Pelops se vlees aan die gode opgedien het. As straf moes Tantalus na Pelops se dood in water staan, wat bly wegsypel het as hy dit wou drink. Hierdie verhaal word metafoor vir die digterlike arbeid, waar die volmaakte woord en vorm die digter telkens ontwyk. Die gedigte ontkom aan die neigings en tekortkomings van debuutbundels, waar die hoogs persoonlike, die emosionele belydenis en die hartstogtelike dikwels oorheers. In stede daarvan bevat dit goed deurdagte verse, wat daarin slaag om in die oënskynlik alledaagse en gewone dinge betekenislae van kosmiese omvang waar te neem. “Bioskoopganger” is ’n ligte verposing van die aktualiteit en geweld wat die verteller omring, waar hy eerder gaan fliek en kan konsentreer daarop om slegs ’n toeskouer te wees, met “Antwoord” ’n bekoorlike liefdesvers. Hy sluit die bundel af met vrye verwerkings van Baudelaire-gedigte. Verder publiseer hy ook in die elektroniese digbundel “Klikspringer” en op die Internet op PoësieNet, ’n afdeling van die LitNet-webwerf. Sy verse word in verskeie bloemlesings opgeneem, waaronder “Groot Verseboek”, “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”, “Die dye trek die dye aan”, “Senior verseboek” en “Nuwe verset”. Van sy verse word ook in radioprogramme voorgedra.
Publikasies
wysig| Jaar | Publikasies |
|---|---|
| 1987 | Hhhakkel |
| 1989 | Tantalus |
| 1991 | Oorwin hhhakkel |
| Samesteller | |
| 1989 | Verborge vuur – N.P. van Wyk Louw |
| 1994 | Die mooiste van Van Wyk Louw – N.P. van Wyk Louw |
Bronnelys
wysigBoeke
wysig- Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria
- Eerste uitgawe 2005
- Steyn, J.C. “Van Wyk Louw: ’n Lewensverhaal Deel I” Tafelberg-uitgewers Beperk Eerste uitgawe 1998
- Steyn, J.C. “Van Wyk Louw: ’n Lewensverhaal Deel II” Tafelberg-uitgewers Beperk Eerste uitgawe 1998
Tydskrifte en koerante
wysig- Lourens, Vanessa “Hakkel beslis geen ‘ligte probleempie’ – Peter” “Die Burger” 22 Oktober 1999
Internet
wysig- LitNet ATKV-Skrywersalbum 15 Augustus 2012: www.litnet.co.za
- Lourens, Vanessa Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1999/10/22/12/3.html
- Louw, Peter Stammering: http://www.stammering.org/speaking-out/article/stammering-conditioned-reflex Geargiveer 6 Julie 2017 op Wayback Machine
- Pretorius, Willem Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1992/03/5/4/10.html
Ongepubliseerde dokumente
wysig- Louw, Peter “Biografiese skets” Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) Bloemfontein