Punjab, Indië
Punjab (Punjabi: ਪੰਜਾਬ) is 'n deelstaat van Indië wat in die noordweste van die land geleë is. Die staat is geleë op die Pakistanse grens, op 'n hoogte naby die stad Lahore, die hoofstad van die Pakistanse provinsie Punjab.
.svg)
Die hoofstad van Punjab is Chandigarh. Hierdie stad is egter nie in die staat self nie, maar in die aangrensende uniegebied van Chandigarh. Die rede hiervoor is dat die stad ook die hoofstad van die suidelike deelstaat Haryana is. Naas Chandigarh is Amritsar Punjab se tweede groot stad. Punjab het 27 743 338 inwoners in 2011 gehad.
Geskiedenis
wysigIn 1947 is die oorspronklike Punjab-gebied in 'n noordelike (Pakistanse) gedeelte en 'n suidelike (Indiese) gedeelte verdeel. Na 'n tydperk van opstande en chaos het die suidelike deel die woongebied van hoofsaaklik Sikhs en Hindoes geword, terwyl Moslems die Pakistanse deel bewoon het.
In 1966 is die Hindoe-meerderheid suidelike deel, Haryana, van die staat afgeskei nadat 'n kommissie aanbeveel het om die meerderheid Hindi-sprekende deel van die meerderheid Punjabi-sprekende deel van die staat te skei. Chandigarh, die hoofstad van die staat Punjab wat in 1953 nuut gebou is, het ook die hoofstad van die nuwe deelstaat Haryana geword. Hiervoor het dit die status van uniegebied verkry.
Geografie
wysigPunjab beslaan 'n oppervlakte van 50,362 km² (1,54% van die totale oppervlakte van Indië).
Die naam van die gebied beteken 'Land van die Vyf Riviere'. Dit is die Jhelum, die Chenab, die Ravi, die Beas en die Sutlej, wat almal sytakke van die Indus of van mekaar is, en in 'n suidwestelike rigting vloei. Die gebied bestaan uit vrugbare laaglande, 'n woestynagtige gebied in die suidooste, en heuwels en lae berge in die noordooste, aan die voet van die Himalajas.
Punjab grens aan drie ander Indiese state (Himachal Pradesh in die ooste, Haryana in die suide en Rajasthan in die suidweste) en twee Indiese uniegebiede (Jammu en Kasjmir in die verre noorde en Chandigarh in die ooste). Wes van die staat is die gelyknamige Pakistanse provinsie Punjab.
Klimaat
wysigPunjab het drie seisoene, naamlik:
- April - Junie: somerseisoen (warm tot baie warm)
- Julie - September: reënseisoen
- Oktober - Maart: winterseisoen (koud)
Bevolking
wysigDie inwoners van Punjab word Punjabis genoem. Die staat het 'n bevolkingsgroei van 10% en 'n bevolkingsdigtheid van 433/km². Hierdie getal groei voortdurend.
Die twee tale wat die meeste gepraat word, is Punjabi en Hindi.
In Punjab is 55% van die bevolking Sikh, 39% Hindoe, 2% Moslem en 4% volg 'n ander godsdiens.
Sowat 82% mans en sowat 71% van die vroue kan lees en skryf (2012).
Landbou
wysigLandbou bestaan hoofsaaklik uit die verbouing van koring en rys, asook suikerriet en katoen.
’n Digte netwerk van kanale verseker die besproeiing van die landbougrond.
Die laaglande is die vrugbaarste.