Ray Bradbury

Ray Bradbury

Amerikaanse skrywer

---

Handtekening

---

Literêre stroming

Wetenskapsfiksie
Fantastiese, gruwel- en misterieuse verhale en romans

---

Beduidende werke

The Martian Chronicles (1950)
The Illustrated Man (1951)
Fahrenheit 451 (1953)

Ray Douglas Bradbury (* 22 Augustus 1920 in Waukegan, Illinois; † 5 Junie 2012 in Los Angeles, Kalifornië) was 'n Amerikaanse skrywer van wetenskapsfiksie (alhoewel Bradbury self geen van sy werke - met uitsondering van Fahrenheit 451 - by hierdie genre gereken het nie), fantastiese, gruwel- en misterieuse romans en kortverhale. Meer as vyfhonderd titels het uit sy pen verskyn.

Bradbury het internasionale bekendheid verwerf met sy distopiese roman Fahrenheit 451 (1953), 'n skets van 'n toekomstige samelewing waarin televisie leeskultuur en geletterdheid vernietig het en boeke vanweë hulle negatiewe invloed op mense deur 'n spesiale brandweer verbrand word, en 'n reeks wetenskapsfiksie-verhale wat in die bundels The Martian Chronicles (1950) en The Illustrated Man (1951) gepubliseer is.

Bradbury word as een van die invloedrykste Amerikaanse skrywers van spekulatiewe fiksie van die 20ste en vroeë 21ste eeu beskou wat wetenskapsfiksie tot 'n volwaardige literêre genre ontwikkel het waarin onderwerpe soos die vrese van kinderjare, kolonialisme en kwynende indiwiduele denke behandel kon word. Baie van sy werke is vir televisie en die groot skerm aangepas en verfilm.

Lewe

Vroeë lewe

Ray Bradbury is in 1920 in Waukegan, Illinois as seun van Leonard Spaulding Bradbury, 'n telefoon- en kraglynwerker, en Esther Marie Moberg, 'n Sweedse immigrant, gebore.

Bradbury het as leerder baie tyd in die Carnegie-biblioteek in sy geboortestad gespandeer en gereeld boeke uitgeleen. Dit was in hierdie vroeë fase veral wetenskapsfiksie-romans van skrywers soos Jules Verne en H.G. Wells en helde soos Flash Gordon en Buck Rogers wat sy belangstelling gewek het. Sy gunstelingskrywer in dié tyd was Edgar Rice Burroughs, die outeur van werke soos Tarzan of the Apes en The Warlord of Mars. Vir die laasgenoemde roman het Bradbury in die ouderdom van twaalf sy eie opvolgroman geskryf. Maar ook Edgar Allan Poe het beslissende invloed op Bradbury uitgeoefen.

Waukegan se Carnegie-biblioteek sou later die toneel vir 'n groot deel van sy roman Something Wicked This Way Comes wees, terwyl hy sy geboortestad in 'n aantal van sy semi-outobiografiese werke - waaronder Dandelion en Farewell Summer - asook in baie van sy kortverhale as Green Town beskryf het.

Reeds in sy skooltyd is Ray se eie literêre talent raakgesien. Nadat die gesin in die middel van die 1920's en die vroeë dertigerjare al 'n tyd lank in Tucson, Arizona gebly het waar Leonard Bradbury werk gevind het, het die gesin in 1934 na Los Angeles verhuis. Hier het Bradbury in 1937 by die Los Angeles Science Fiction League en die Poetry Club aangesluit. In die volgende jaar het hy aan die Los Angeles High School gematrikuleer en sy eerste verhaal in die tydskrif Imagination! gepubliseer.

Weens sy swak sig moes Bradbury gedurende die Tweede Wêreldoorlog geen verpligte militêre diens doen nie en kon sodoende sy literêre loopbaan begin. Alhoewel hy reeds op sy hoërskool kursusse in digkuns en kortverhale gevolg het, het hy weens finansiële oorwegings geen akademiese opleiding by 'n kollege nagestreef nie en liewer begin om dagblaaie by die hoek van South Norton Avenue en Olympic Boulevard te verkoop. Wat sy opleiding betref, het Bradbury later opgemerk:

Biblioteke het my grootgemaak. Ek glo nie aan kolleges en universiteite nie. Ek glo aan biblioteke omdat die meeste studente nie oor geld beskik nie. Ek het my hoërskool gedurende die Groot Depressie voltooi, en ons het nie oor enige fondse beskik nie. Ek kon geen opleiding by 'n kollege bekostig nie en het derhalwe tien jaar lank drie dae per week biblioteke besoek.

Dit was dan ook in die Universiteit van Kalifornië te Los Angeles se Powell-biblioteek, wat in 'n studiekamer tikmasjiene verhuur het, waar Bradbury sy klassieke verhaal The Fireman geskryf het - die visie van 'n toekomstige samelewing waar brandweermanne 'n nuwe taak het: om boeke te verbrand. Die verhaal was oorspronklik 25 000 woorde lank en het teen koste van $9,80 ontstaan (die biblioteek se huurgeld vir tikmasjiene was tien sent per halfuur). Die werk is later tot 'n roman van sowat 50 000 woorde uitgebrei.

Bradbury het die gewoonte om elke dag iets te skryf aan twee belewenisse in sy kinderjare toegeskryf. So het sy moeder hom in die ouderdom van drie na 'n vertoning van Lon Chaney se rolprent The Hunchback of Notre Dame van 1923 geneem. Die tweede insident, wat deur die skrywer later beskryf is, het in 1932 plaasgevind toe 'n karnaval-vermaker, ene Mr. Electrico, hom genader en sy neus met 'n geëlektrifiseerde swaard aangeraak het wat sy hare laat rys het. Die kunstenaar het toe uitgeroep: "Jy sal vir ewig lewe!"

Bradbury het later opgemerk: "Ek het gevoel dat iets vreemds en wonderbaars met my gebeur het danksy hierdie ontmoeting met Mr. Electrico... [hy] het vir my 'n toekoms gegee... Ek het begin om te skryf, voltyds. Ek het sedert daardie dag 69 jaar gelede elke dag van my lewe iets geskryf."

In daardie ouderdom het Bradbury self met towenary begin, sy eerste groot liefde. Indien hy nie sy skryftalent had ontdek nie, sou hy anders 'n towenaar geword het.

Eksterne skakels

• Ray Bradbury se webtuiste