Reënwoud
Reënwoude is woude wat gekenmerk word deur 'n hoë reënval met gedefinieerde minimum normale jaarlikse reënval van tussen 1 750 en 2 000 mm.
Reënwoude is die tuiste van twee derdes van alle lewende dier- en plantspesies op Aarde. Daar word geraam dat daar baie honderde spesies plante, insekte en mikro-organismes daarin voorkom wat steeds nie ontdek is nie.
Die ruigtes onder die uitgebreide blaredak in grotendeels beperk deur die gebrekkige sonlig wat op die grond val. Daar word onderskei tussen twee soorte reënwoude:
- Tropiese reënwoude is woude wat in die trope voorkom, naby aan die ewenaar (tussen die Kreefskeerkring en die Steenbokskeerkring).
- Gematigde reënwoude is woude wat in gematigde streke voorkom.
Grond
wysigTen spyte van die digte plantegroei is die grondgehalte dikwels baie swak. Vinnige verval deur bakterië voorkom die opeenhoping van humus. Die konsentrasie van yster en aluminiumoksied deur die lateriseringsproses verskaf aan die oxisole 'n helderrooi kleur en produseer ontginbare neerslae soos bauxiet. Op jonger substrate, veral van vulkaniese oorsprong kan die grond betreklik vrugbaar wees.
Invloed op die wêreldwye klimaat
wysigGroot hoeveelhede koolstofdioksied word deur 'n natuurlike reënwoud afgeskei en geabsorbeer. Op 'n wêreldwye skaal is die vloeie gebalanseerd, wat beteken dat 'n reënwoud 'n klein impak op die vlakke van koolstofdioksied in die atmosfeer sal hê [1] al mag dit dalk ander beduidende klimaatsinvloede hê soos die hersirkulasie van waterdamp en wolkvorming. Daar bestaan vandag nie 'n enkele reënwoud wat as ongeskonde beskou kan word nie.[2] Mensgedrewe ontbossing speel 'n beduidende rol in die vrystelling van koolstofdioksied vanuit reënwoude na die atmosfeer,[3] maar ook natuurlike prosesse soos droogte wat boomsterftes ten gevolg het.[4] Daar word geglo dat hierdie droogtes opsigself 'n groot bydrae gemaak het tot klimaatsverandering. Sommige klimaatmodelle neem interaksie met plantegroei in ag en voorspel 'n groot verlies van Amasone-reënwoude weens droogte rondom 2050 met die gevolglike versnelde verhoging in koolstofdioksiedvlakke.[5]
Ontbossing
wysigTropiese- en gematigde reënwoude is deur die loop van die 20ste eeu blootgestel aan grootskaalse houtkappery en ontbossing vir landboudoeleindes. Hierdie praktyke veroorsaak dat die oppervlakte van die aarde wat met reënwoude bedek is, steeds vinnig afneem. Bioloë beraam dat 'n groot aantal spesies elke jaar tot uitwissing gedryf word vanweë habitatsverwydering. Beskerming en hergenerasie van die reënwoude is 'n sleuteldoelwit van baie omgewingsorganisasies.
'n Ander faktor wat lei tot die verlies van reënwoude is die uitbreiding van menslike nedersettings. Kusstrook reënwoude van oostelike Australië is deesdae baie skaars vanweë ontwikkelinge langs die kusgebiede om aan die groot aanvraag te voldoen.
Omtrent die helfte van die wêreld se tropiese reënwoude, sowat 750 tot 800 miljoen hektaar van die oorspronklike 1,5 tot 1,6 miljard hektaar wat die aarde eens bedek het is reeds vernietig.
Verwysings
wysig- ↑ "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Augustus 2009. Besoek op 15 Junie 2008.
- ↑ Lewis, S.L. , Phillips, O.L., Baker, T.R., Lloyd, J. et al 2004 “Concerted changes in tropical forest structure and dynamics: evidence from 50 South American long-term plots” Phil. Trans. R. Soc. Lond. 359
- ↑ Malhi, Y. en Grace, J. 2000 "Tropical forests and atmospheric carbon dioxide", Tree 15
- ↑ Drought may turn forests into carbon producers – Science – www.theage.com.au
- ↑ "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 9 Januarie 2007. Besoek op 15 Junie 2008.
Algemene verwysings
wysig- Richards, P. W. (1996). The tropical rain forest. 2de uitgawe. Cambridge University Press ISBN 0-521-42194-2
- Whitmore, T. C. (1998) An introduction to tropical rain forests. 2de uitgawe. Oxford University Press. ISBN 0-19-850147-1
- Butler, R. A. (2005) A Place Out of Time: Tropical Rainforests and the Perils They Face. Aanlyn gepubliseer: rainforests.mongabay.com
Eksterne skakels
wysigWikimedia Commons bevat media in verband met Reënwoud. |