Recep Tayyip Erdoğan
Recep Tayyip Erdoğan (Turks: [ɾeˈd͡ʒep tajˈjip ˈæɾdo.an] ; geb. 26 Februarie 1954) is sedert 28 Augustus 2014 die 12de en huidige president van Turkye. Vanaf 2003 tot 2014 het hy die amp as premier van Turkye beklee en vanaf 2001 tot 2014 was hy die leier van die regerende Regs- en Ontwikkelingsparty (AKP), die party met die meerderheid setels in die Groot Nasionale Raad van Turkye. Hy was van 1994 tot 1998 die burgemeester van Istanboel. In 2014 het Erdoğan die eerste president van Turkye geword wat deur die bevolking in dié land en die Turkse diaspora direk verkies is.
Recep Tayyip Erdoğan | |
Recep Tayyip Erdoğan in 2015 | |
12de president van Turkye
| |
Ampsbekleër | |
Termynaanvang 28 Augustus 2014 | |
Eerste minister | Ahmet Davutoğlu Binali Yıldırım |
---|---|
Voorafgegaan deur | Abdullah Gül |
25ste premier van Turkye
| |
Ampstermyn 14 Maart 2003 – 28 Augustus 2014 | |
Vise | Abdullah Gül Cemil Çiçek Beşir Atalay |
President | Ahmet Necdet Sezer Abdullah Gül |
Voorafgegaan deur | Abdullah Gül |
Opgevolg deur | Ahmet Davutoğlu |
Leier van die Regs- en Ontwikkelingsparty
| |
Ampstermyn 14 Augustus 2001 – 27 Augustus 2014 | |
Voorafgegaan deur | Amp geskep |
Opgevolg deur | Ahmet Davutoğlu |
Burgemeester van Istanboel
| |
Ampstermyn 27 Maart 1994 – 6 November 1998 | |
Voorafgegaan deur | Nurettin Sözen |
Opgevolg deur | Ali Müfit Gürtuna |
Lid van die Groot Nasionale Raad
| |
Ampstermyn 9 Maart 2003 – 28 Augustus 2014 | |
Persoonlike besonderhede
| |
Gebore | 26 Februarie 1954 Istanboel, Turkye |
Politieke party | Nasionale Reddingsparty (voor 1981) Welsynparty (1983–1998) Deugparty (1998–2001) Regs- en Ontwikkelingsparty (2001–hede) |
Eggenoot/-note | Emine Gülbaran (1978–hede) |
Kind(ers) | Ahmet Burak, Sümeyye, Bilal, Esra |
Alma mater | Marmara-universiteit |
Religie | Soenni-Islam |
Handtekening | |
Webtuiste | https://www.tccb.gov.tr/ |
Jong lewe en loopbaan
wysigErdoğan het aan ’n Islamitiese hoërskool skoolgegaan en daarna aan die Marmara-universiteit in Istanboel se fakulteit van ekonomie en administratiewe wetenskappe studeer, waar hy in 1981 sy graad behaal het. Hy was ook van 1969 tot 1982 ’n semi-professionele sokkerspeler.
Hy is in 1994 verkies tot burgemeester van Istanboel. Hy is uit sy amp ontslaan en tot tien maande gevangenisstraf gevonnis nadat hy in 1997 tydens ’n openbare toespraak ’n gedig voorgedra het wat volgens Turkse wet beskou word as ’n aanhitsing om ’n misdaad te pleeg en aanhitsing tot godsdienstige en rassistiese haat.[1] Ná minder as vier maande in die tronk het Erdoğan die Regs- en Ontwikkelingsparty in 2001 gestig. Van sy eerste jaar af het die AKP die party met die grootste openbare steun in Turkye geword. In die 2002-verkiesing het die party 34% van die stemme gewen en die land se eerste eenpartyregering gevorm.[2]
As premier het Erdoğan verskeie hervormings ingestel en 45 jaar nadat Turkye ’n Europese Unie-ooreenkoms onderteken het, het samesprekings vir Turkye se toelating tot die EU tydens Erdoğan se bewind begin. Terselfdertyd is inflasie in bedwang gebring en die Turkse lira is herevalueer. Rentekoerse is verminder en per capita-inkomste het aansienlik gestyg.[3] In 2007[4] en 2011 het die party weer die verkiesing gewen. Erdoğan het aangebly as eerste minister.
Hy word wyd beskou as een van die invloedrykste Turkse leiers sedert Mustafa Kemal Atatürk. Tydens sy bewind het die land ekonomies bly groei en sy posisie gevestig as ’n streekmag met wêreldwye ambisies. Erdoğan se buitelandse beleid berus na berig word op Neo-Ottomanisme, die beleid waarvolgens Turkye sy teenwoordigheid in lande wat voorheen deur die Ottomaanse Ryk regeer is, moet behou en uitbrei.[5]
Betogings
wysigIn Mei en Junie 2013 het landwye betogings plaasgevind teen sy outoritêre regeerstyl[6] en sy beleidrigtings. Dit het begin met ’n klein, vreedsame besetting van ’n klein park aan Taksim-plein in Istanboel. Nadat die polisie die beswaarmakers met traangas en waterkanonne bestook het, het die betogings deur die hele Turkye versprei.[7]
Omstredenheid
wysigWikipedia
wysig- Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: 2017 blokkering van Wikipedia in Turkye.
Op 29 April 2017 het Erdoğan alle Wikimedia-webwerwe in Turkye geblokkeer.[8]
Verwysings
wysig- ↑ "Erdoğan'a ceza şoku". Zaman (in Turks). 22 April 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2009. Besoek op 3 Februarie 2007.
- ↑ "3 Kasım 2002 seçimleri". Belgenet (in Turks). 14 Maart 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 24 Oktober 2011.
- ↑ "Growing consumption". Metro Group (in Duits). 24 November 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 April 2015. Besoek op 28 Julie 2012.
- ↑ Adil Çelik (23 Julie 2007). "22 Temmuz Seçim Sonuçlarını Nasıl Okumalı?" (in Turks). Stratejik Boyut. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Maart 2016. Besoek op 24 Julie 2007.
- ↑ Nick Tattersall (28 Februarie 2013). "Erdogan's ambition weighs on hopes for new Turkish constitution" (in Engels). Stratejik Boyut. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Oktober 2015. Besoek op 9 Julie 2013.
- ↑ http://www.nytimes.com/reuters/2013/06/02/us/02reuters-turkey-protests-insight.html?pagewanted=all&_r=0
- ↑ "Protesters #OccupyGezi to save Istanbul park" (in Engels). Al Jazeera. 31 Mei 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 November 2013. Besoek op 1 Junie 2013.
- ↑ "The Guardian 29 April 2017" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Mei 2020.
Eksterne skakels
wysig- Amptelike webtuiste van die eerste minister van Turkye Geargiveer 11 Julie 2018 op Wayback Machine (tr)
- Amptelike webtuiste van die eerste minister Recep Tayyip Erdoğan Geargiveer 9 Mei 2012 op Wayback Machine (en)
- Erdoğan se persoonlike webtuiste Geargiveer 11 Maart 2014 op Wayback Machine (tr)
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Recep Tayyip Erdoğan.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia