Richard Liversidge

Richard Liversidge, natuurkundige, ornitoloog en museumdirekteur, is gebore op 17 September 1926 in Blantyre, Njassaland (later bekend as Malawië), en is oorlede op 15 September 2003 in Kimberley, Suid-Afrika.

Vroeë loopbaan

As kind het Liversidge vir verskeie tydperke in Indië, Tanzanië, Zambië en Zimbabwe gewoon, en dit was as skoolseun dat sy belangstelling in voëls ontstaan het. Sy aanvanklike opleiding was egter in ingenieurswese, wat begin het tydens 'n passer-en-draaier-vakleerlingskap. Hy het sy studies in ingenieurswese aan die Universiteit van Kaapstad, in 1946, begin. Terwyl hy voltyds in diens van die universiteit as tegnikus was, het hy dierkunde en plantkunde begin bestudeer, een vak per jaar, en uiteindelik in 1955 gegradueer. Hy het 'n aanstelling as ornitoloog by die Port Elizabeth-Museum aanvaar, waar hy sy navorsing oor die ekologie van die Kaapse tiptol begin het. Dié studie het gekulmineer in 'n PhD.

Daarna het Liversidge by die Natalse Parkeraad as 'n natuurbewaarder gewerk.

Liversidge was die eerste kurator by, en leidende gees agter, die Tsitsikamma Nasionale Park langs die Suid-Kaapse kus.

McGregor Museum, Kimberley

In Junie 1966 is Liversidge aangestel as die direkteur van die McGregor-Museum in Kimberley. Dié posisie het hy beklee tot met sy aftrede in 1986, waarna hy aangebly het as navorsingsgenoot. Hy het ook as lid van die Raad van Trustees gedien.

Tydens Liversidge se direkteurskap het die McGregor-Museum ongekende groei beleef. Dit was in hierdie tyd dat die museum twee belangrike historiese huise in Kimberley bekom het, nl. Die Bungalow (Rudd-Huis) en Dunluce, terwyl hy ook instrumenteel was in die ontwikkeling van die Magersfonteinslagveld-Museum en die Pioniers van Lugvaart-Museum aan die buitewyke van Kimberley. Die mees beduidende projek van hierdie tydperk was ongetwyfeld die verskuiwing van die museum se hoofkwartier van Chapelstraat in Kimberley se stadskom (waar die oorspronklike 1907-gebou en 'n anneks, wat in die 1950's bygevoeg is, omring was deur geboue wat geleenthede vir uitbreiding beperk het) na die Sanatorium, 'n ou gebou in Belgravia, aangrensend aan die Duggan-Cronin-Galery, waar daar baie ruimte vir toekomstige uitbreidings was. Die museum het toenemend kantore en laboratoriums benodig, soos wat personeel vermeerder en bergplek vir groeiende versamelings nodig geword het.

Die skuif vanaf Chapelstraat het van 1973 tot 1974 geduur. Op 22 November 1976 is die Sanatorium amptelik geopen as die McGregor-Museum se hoofkwartier.

Liversidge se belangstelling in die geskiedenis het ook verseker dat, dit wat aanvanklik hoofsaaklik as 'n natuurhistoriese museum beskou is, later ook erken is vir sy talle belangrike historiese dokumente, foto's en tekstiele.

Publikasies

Liversidge het meer as 80 wetenskaplike artikels en 40 artikels publiseer in 'n verskeidenheid van joernale oor plantkunde, ekologie, ornitologie, soogdiere en geskiedenis. As mede-skrywer, saam met Geoff McLachlan, het hy 'n reuse-bydrae gelewer tot die eerste (1957) en die daaropvolgende drie weergawes van Birds of South Africa, wat oorspronklik in 1940 deur Austin Roberts gepubliseer is.

Later het hy A Rapid Bird Guide (1978) en The Birds Around Us (1990) geskryf, en gebruik gemaak van die Kimberleyse kunstenaar, Jill Adams, se delikate waterverfskilderye. The Birds Around Us bestaan uit byna 'n duisend akkuraat gedetailleerde en realisties gekleurde skilderye van voëls wat sit, staan, swem en vlieg. Die boek is onverdeel in 15 habitatte.

Hy was ook mede-outeur van verskeie ander boeke oor die geskiedenis en die bestuur van wildspesies.

Liversidge se Koester- en Springboknavorsing

'n Groot prestasie in Liversidge se loopbaan as ornitoloog, was die identifisering en beskrywing van twee nuwe Koester-spesies, die Langstert-Koester (Anthus longicaudatus) en, saam met Gary Voelker, die Kimberley-Koester (Anthus pseudosimilis).

Hy het ook oor 'n lang tydperk die ekologie van die springbok bestudeer, en het die merkwaardige vermoë gehad om reën te voorspel, byna tot op die dag, gegrond op sy waarnemings van die springbok se gedrag.

Ander belangstellings en betrokkenheid

Sy veld van belangstellings was wyd. Hy was 'n lid van verskeie historiese- en wildboerverenigings.

Liversidge was 'n stigterslid en groot gees in die totstandkoming van die Historiese Vereniging van Kimberley en die Noord-Kaap (hy sou later dikwels hierna verwys as die Histeriese Vereniging), en het vir baie jare as voorsitter gedien. Verskeie van die vereniging se publikasies het onder sy aansporing die lig gesien.

Liversidge was passievol oor ou geboue. Hy het dan ook vir 14 jaar, vanaf 1977, op die Raad vir Nasionale Gedenkwaardighede gedien. In 1990 was hy die ontvanger van die Cape Times Eeufees-Medalje vir uitstaande prestasie in die bewaring van historiese geboue.

Hy het ook op die rade van die Dierkunde-Vereniging van Suid-Afrika en die Vereniging vir die Bestuur van Natuurlewe gedien. Hy was ook die laaste oorlewende stigterslid van die Kaapse Voëlklub, asook die Wes-Kaapse tak van BirdLife South Africa.

As erkenning van sy bydrae tot die natuurgeskiedenis is hy in 1994 'n genoot van die Linnean Society of Londen gemaak. Hy het in 1974 'n korrespondentgenoot van die American Ornithologists' Union geword en in 1991, 'n ere-lid. In 1996 is hy as genoot van die Suid-Afrikaanse Museums-Vereniging aangewys. Hy het ook 'n toekenning vir Wildbewaring in die Kaapprovinsie (1976) ontvang, 'n meriete-toekenning van die Noord-Kaap-Wildboere-Vereniging (1990), 'n Lewenslange Prestasie-toekenning van die Kimberley Publisiteit-Vereniging (2002) en 'n Jaarlikse Oorkonde en (postuum) 'n goue medalje van die Natuurlewe-en-Omgewingsvereniging van Suid-Afrika (2002).

Liversidge was vir 'n lang tydperk 'n gewaardeerde lid van Kimberley se Rotariërklub (deel van die wêreldwye diens-organisasie Rotary International), en het in 1967/77 as president gedien. Deur middel van die Rotariërs het hy beduidende bydraes gelewer aan die Kimberley, Suid-Afrikaanse en Internasionale gemeenskappe en bekend gestaan as 'n uitstekende impromptu spreker. In 1991 het hy 'n Paul Harris-genoot geword, as erkenning van sy diens aan die Rotariërs en die gemeenskap.

Gedenktekens en herdenkings

'n Spesiale gedenkuitgawe van Ostrich: the Journal of African Ornithology (Volume 75 No 4) het in Desember 2004 tot eer en ter nagedagtenis van Liversidge verskyn. Dit is geredigeer deur Mark Anderson en het ook 'n huldeblyk van De Beers se Nicky Oppenheimer bevat.

'n Klip met 'n inskrywing vorm die middelpunt van die Richard Liversidge-gedenktuin by die McGregor Museum.

Die Kimberley Historiese Vereniging het ook 'n jaarlikse Richard Liversidge-Gedenklesing tot stand gebring. Dit word gelewer op die vereniging se Algemene Jaarvergadering.