De Beers
De Beers is 'n familie van maatskappye wat die wêreldwye diamantbedryf oorheers. Hulle ontgin diamante in Botswana, Namibië, Suid-Afrika en Kanada.
| De Beers | |
 | |
| Tipe | Groep |
|---|---|
| Gestig | 1888 deur Cecil Rhodes |
| Hoofkantoor | Johannesburg, Suid-Afrika |
| Sleutelpersone | Nicky Oppenheimer |
| Produkte | Diamante |
| Inkomste |  $ 6,08 miljard (2018) |
| Netto inkomste | $ 327 miljoen (2009) |
| Werknemers | 20 000 |
| Webwerf | www |
Agtergrond wysig
Tot en met 1873 was die diamantbedryf in Kimberley totaal ongereguleerd. Diamante is op vier myne ontgin: Kimberley-myn, De Beers-plaas, Dutoitspan en Bultfontein. Destyds mag elke persoon slegs een kleim besit het maar 'n kleim kon meer as een eienaar gehad het. Almal het winste nagejaag en die aanbod het die aanvraag oorskry wat lae pryse tot gevolg gehad het. Namate daar dieper gegrawe is, het dit ook ál moeiliker geword om erts na die oppervlak te bring en ál meer kapitaal was nodig om die kleims te bedryf. Teen 1874 het die mynraad die probleme probeer oorkom deur toe te laat dat elke persoon tien kleims besit. Dit het ook nie die gewenste uitwerking gehad nie en teen 1876 is die beperking opgehef. Hierdie besluit het twee groot gevolge gehad: die banke was bereid om finansiering beskikbaar te stel en die deur na internasionale geldmarkte was oop.
Teen 1879 was daar reeds 12 maatskappye in Kimberley wat oor kapitaal van £ 2 000 000 beskik het en teen 1880 was daar 71 maatskappye met £ 8 000 000 tot hul beskikking. Die gevolg hiervan was dat dit die einde van die alleendelwer was. Delwers het hulle kleims aan maatskappye verkoop en dan die droë delwerye verlaat of direkteure van die maatskappye geword.
Die maatskappye kon met hul kapitaal beter en meer masjinerie aankoop soos hys en wasmasjiene. Hulle kon ook ondergrondse mynbou toepas deur middel van skagte en tonnels. Op hierdie manier is Kimberley-myn (Groot Gat) tot op 'n diepte van 400 voet gemyn. Die koste het egter begin toeneem sodat selfs van die ryk maatskappye teen die middel van die tagtigerjare dit moeilik gevind het om wins te maak. Die maatskappye kon egter daarin slaag om diamantproduksie te verhoog van 856 353 karaat in 1882 tot 3,5 miljoen karaat in 1888. Teen 1885 was daar slegs 42 openbare en 56 privaat maatskappye in Kimberley oor.
Daar was dus nog te veel kleim-eienaars om 'n gesentraliseerde, beheerde diamantmark daar te stel.
Oorsprong van die naam wysig
Dis genoem na die broers Diedrich Arnoldus en Johannes Nicolaas de Beer, eienaars van die plaas Vooruitzicht, waarop diamante in 1870 ontdek is. Hulle het geen verbintenis met die De Beers-maatskappy gehad nie omdat hulle hul plaas vir £6.000 verkoop het.
Cecil John Rhodes wysig
Cecil John Rhodes het egter besef dat sentralisasie slegs verkry kan word deur amalgamasie van maatskappye en dat dit die enigste manier was om die bedryf te beheer. Nadat hy die land ingekom het as 'n agtienjarige, het eers op sy broer, Herbert, se kleim gewerk in die Kimberleymyn. Hy daarna begin woeker deur kleims te koop en verkoop in die Kimberley- en De Beersmyne. Hy het ook 'n kontrak verkry om water uit die De Beersmyn te pomp. In 1873 het Rhodes kragte met sy delwersvriend Charles D. Rudd saam gesnoer en het hul hul eienaarskap in die De Beersmyn uitgebrei.
Deur amalgamasies, vennootskappe en aankope het hulle binne 'n paar jaar die beste kleims in die De Beersmyn besit. Eers het Robert Graham by hulle aangesluit in 1874, later is die Baxter Holdings se kleims gekoop.
Op 1 April 1880 is die belange van Rhodes en Rudd, Dunsmure & Alderson en Stow, Compton & English saamgevoeg in 'n maatskappy naamlik De Beers Mining Company Limited waarvan Rhodes die voorsitter was. Die maatskappy het oor kapitaal van £200 000 beskik en alreeds teen 1886 oor die £1 miljoen beskik. In 1887 het hulle ook die belange van Victoria Company en die Swabs Gully Mine verkry. Dit het tot gevolg dat die hele De Beersmyn in die besit van De Beers Mining Company Limited was.
De Beers Consolidated Mines wysig
Na die oorname van die De Beersmyn het die De Beers Mining Company Limited begin loer na die Kimberleymyn. Daar was twee groot rolspelers: Barney Barnato en die Kimberley Central Diamond Company. 'n Groot stryd het tussen Barnato en Rhodes ontstaan; Barnato was gekant teen Rhodes se amalgamasie planne. Barnato het egter een probleem gehad: 'n Franse maatskappy, waarvan Jules Porgès die eienaar was, Compagnie Française des Mines de Diamant du Cap de Bon Espérance se eiendom het Kimberley Central se kleims in twee verdeel en die maksimale bewerking van die kleims beperk. Rhodes het die probleem raakgesien en die Franse maatskappy vir £1,4 miljoen gekoop met 'n lening wat hy met lord Rothschild aangegaan het. Rhodes het toe dié maatskappy te koop aangebied aan Barnato in ruil vir aandele in Kimberley Central Diamond Company. Barnato het die voordele van die transaksie gesien en De Beers met 35 600 aandele van Kimberley Central plus 'n paar honderd duisend pond kontant betaal. Dit het aan Rhodes 'n vyfde aandeel in Kimberley Central gegee. Rhodes het toe meëdoenloos begin om die ander beskikbare aandele van Kimberley Central op te koop. Barnato begin toe dieselfde doen met gevolg dat Kimberley Central se aandeelprys verhoog en diamantpryse daal. Barnato staak sy geveg met Rhodes en op 13 Maart 1888 word De Beers Consolidated Mines gestig met 'n kapitaal van £ 100 000.
Vier persone besit al die aandele behalwe 25: Barnato 6658 aandele, F.S. Philipson-Stow (aandeel houer in Kimberley Central) 4439 aandele en Rhodes en Alfred Beit het 4439 aandele elk. Hierdie vier persone is ook lewenslange direkteure van die maatskappy. Tydens 'n algemene vergadering op 31 Maart 1888 van De Beers Mining Company Limited word besluit dat laasgenoemde sal opgaan in De Beers Consolidated Mines. Aandeelhouers in Kimberley Central maak beswaar teen die amalgamasie wat deur die hooggeregshof gehandhaaf word. Rhodes laat Kimberley Central egter likwideer en De Beers Consolidated Mines koop die gelikwideerde maatskappy vir £ 5 338 650. Die transaksie gee De Beers Consolidated Mines eienaarskap oor beide die Kimberley- en De Beersmyne.
De Beers-monopolie wysig
Na die Kimberley Central-transaksie het Rhodes sy aandag gevestig op die Du Toitspan- en Bultfonteinmyne. Hy wou graag die beheer oor die twee myne ook kry om oorproduksie te voorkom en ook om te verhoed dat hulle in die hande van buitelandse maatskappye val. De Beers het in elk reeds belange gehad in die myne. Rhodes beluit dat hy nie hierdie keer die samesmeltingstrategie gaan volg nie omrede die myne relatief armer was as die Kimberley- en De Beersmyne. Hy sluit 'n huurooreenkoms met die grootste maatskappy van die Du Toitspan- en Bultfonteinmyne. Hierdie maatskappye was nou verseker van 'n vaste inkomste en het geen ontginningskopsere gehad nie. De Beers het nou beheer oor die myne gehad sonder om kapitaal uit te lê. Teen 1890 het De Beers ongeveer 90% van die diamantproduksie in die Kimberleygebied gelewer en het nou feitlik oor 'n monopolie beskik. De Beers het gevolglik die produksie van 3,5 miljoen karaat in 1888 na 2,7 miljoen verminder die volgende jaar. Dit het verseker dat die pryse gestyg en toe gestabiliseer het.
De Beers kon ook nou produksiekoste verminder deur meer doeltreffende masjinerie aan te koop, eenvormige mynboumetodes te gebruik, minder mense in diens te neem en sy werkers op te lei.
In 1890 het De Beers 'n ooreenkoms met die Diamond Syndicate aangegaan om afset te konsilideer. Die sindikaat sou al sy diamante aankoop en die aankope toewys aan elke diamanthandelaar. Gevolglik het De Beers se wins gestyg van £448 000 in 1889 na £2 miljoen in 1899. Dividende uitbetaal het gestyg van £0,78 miljoen in 1890 tot £1,5 miloen in 1899.
In 1890 is die Wesseltonmyn in Kimberley geopen. Om hierdie bedreiging die hoof te bied het De Beers in 1891 die hele stuk grond gekoop waarop die myn geleë was vir £303 000. Die myn het uit 1 115 kleims bestaan.
Aktiewe myne wysig
De Beers besit tans myne in Botswana, Namibië, Kanada en Suid-Afrika.
Botswana wysig
- Jwaneng
- Letlhakane
- Orapa
- Damtshaa
Namibië wysig
- Namdeb se kusmyne
Kanada wysig
- Snap Lake
- Victor
Suid-Afrika wysig
2015 verwikkeling wysig
Op 1 Desember 2015 reik De Beers 'n persverklaring uit waarin bevestig word dat hulle al hul oorblywende myne in Kimberley aan Petra Diamonds verkoop het vir R102 miljoen. Hulle het dus na 127 jaar beheer verloor oor diamantontginning in Kimberley.
Bronne wysig
- Ensiklopedie van Suidelike Afrika, Eric Rosenthal, 1967
- Die ontdekking van Rykdom Diko van Zyl. 2013 ISBN 978 1 86806 343 7
Eksterne skakels wysig
| Wikimedia Commons bevat media in verband met De Beers. |
