S.E. Fraser

Susan Elisabeth Fraser (1906-1998) was ’n Afrikaanse skrywer en haar susters E.J.M. Fraser en A.C. Sparks is ook skrywers.

Lewe en werk

Susan Elisabeth Fraser was in 1906 op McGregor gebore as die jongste van vier dogters van die plaaslike skoolhoof, Walter Moir Fraser. Haar ma is Aletta Catharina Rousseau. Haar susters, E.J.M. Fraser en A.C. Sparks, is ook bekende skrywers. Sy word groot op Douglas waar haar vader die skoolhoof was en gaan daarna skool op Grahamstad en Uitenhage. Na skool bekwaam sy haar as onderwyseres aan die Wellingtonse Opleidingskollege en gee dan skool aan die Dower Opleidingskollege vir bruin studente op Uitenhage, aan die Pietermaritzburgse Afrikaans-mediumskool, op Aliwal-Noord en daarna op Robertson. Sy trou in 1937 met ’n wynboer van Robertson, Chris Viljoen, wat haar in 1955 ontval. Na die dood van haar man hou sy self aan met boer totdat sy haar in 1968 in Robertson op die dorp vestig. Sy is die moeder van twee seuns, André en Ben. Op 4 Junie 1998 is sy op Robertson oorlede.

Skryfwerk

Terwyl sy onderwys gee lewer sy bydraes tot skoolleesboeke vir die Transvaalse Onderwysdepartement en van haar gedigte, toneelstukke en verhale vir kinders verskyn in Die Kleinspan en Die Jongspan. “Luister! Die see” is ’n bundel kindergedigte. Van haar kinderverse word in die versamelbundels “Nuwe klein verseboek” en “My Afrikaanse verseboek” opgeneem. “Groottante se pêrels” is ’n bundel toneelstukke vir kinders wat sy saam met haar suster, A.C. Sparks, skryf.“Vir hulle die môrester” is ’n roman met die bruin vroedvrou Ou Miet en haar aanneemdogter Judie as hoofkarakters en rasseverhoudinge as die tema. Een aand tydens ’n groot storm is daar ’n klop aan haar deur. Dit is nie iemand wat haar kom haal vir ’n geboorte nie, maar ’n witman wat ’n baba vir haar gee met die boodskap dat sy mense die baba sal kom haal. Ou Miet hou die baba, maar die mense daag nie op nie. Sy begin haar eie storie glo, naamlik dat die baba haar Joachim se kind is wat hy vir haar gebring het omdat die kind se ma by geboorte dood is. So word die wit baba, Judie, tussen die Hutjiesbaaiers groot en word sy een van hulle. Wanneer sy groot is, moet sy egter kies. Daar is die wit Philip van Reenen, seun van die eienaar van die Tranquilitas Hotel en die vooruitstrewende bruin Martin Brinkman, wie se bruin intellektuele vriende neersien op haar werk en haar mense van Hutjiesbaai.

Publikasies

Jaar	Publikasies
1949	Luister! die see
1962	Groottante se pêrels (saam met A.C. Sparks)
1979	Vir hulle die môrester
1981	Leónor van die Dona Isabel

Bronnelys

Boeke

• Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2” Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983

Tydskrifte en koerante

• Müller, Waldo “‘Miss Peggy’ sterf op Robertson” “Die Burger” 6 Junie 1998

Internet

• Müller, Waldo Die Burger: http://m24arg02.naspers.com/argief/berigte/dieburger/1998/06/06/5/7.html^{[dooie skakel]}

Ongepubliseerde dokumente

• Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) Bloemfontein “Viljoen, Susan Elisabeth, gebore Fraser – Biografie”