Siger van Brabant

Siger of Zeger van Brabant (Latyn: Sigerus of Sigerius de Brabantia) (Brabant ongeveer 1235/1240 - Orvieto, na 1278, maar voor 10 November 1284) was 'n 13de eeu filosofie dosent aan die Paryse Fakulteit van die Vrye Kunste. Hy verteenwoordig 'n radikale aristotelisme, wat nou aansluit by die Aristoteles kommentare van die twaalfde-eeuse Andalusiese, Islamitiese wysgeer Averroes.

Dante en Beatrice in die Paradys. Siger van Brabant word uitgebeeld met 'n rooi mantel, regs bo (MS Thott 411.2, 15de eeu.)

Vroeë lewe wysig

Die persoon en die werke van Siger van Brabant is vanaf die 16de eeu eeuelank in die vergetelheid geraak en word eers vanaf die 19de eeu danksy die deur Ernest Renan en Pierre Mandonnet geïnisieerde wetenskapplike ondersoek, geleidelik herontdek. In die toekenning, datering en interpretatie van die oorgelewerde geskrifte, in die beoordeling in hoeverre dit afwyk van die ortodokse, en nie in die laatste plek, hoe Thomas van Aquino en Dante Alighieri hulself ten opsigte van Siger van Brabant uitspreek nie, is die wetenskaplike ondersoek ryk aan polemiek en moet nog baie verduidelik word.

Siger van Brabant studeer tussen 1255 en 1257 aan die Fakulteit van die Vrye Kunste in Parys. In 1266 was Siger van Brabant as filosofie dosent verbonde aan die Sorbonne, toe daar 'n opstand was tussen Franse en die Pikardiëse studente. Die pouslike legaat dreig Siger met die doodsvonnis as die leier van die Pikardiëse aanval op die Franse, maar geen verdere aksie word geneem nie.

Werke wysig

In die daaropvolgende tien jaar skryf hy ses werke, wat met 'n groot mate van waarskynlikheid aan hom toegeskryf kan word. Die werke word onder sy naam gepubliseer deur Pierre Mandonnet in 1899. Die titels van die werke is:

  • De anima intellectiva (1270)
  • Quaestiones logicales
  • Quaestiones naturales
  • De aeternitate mundi
  • Quaestio utrum haec sit vera: Homo est animal nullo homine existente
  • Impossibilia

Rektorskap wysig

In 1271, is hy weer in 'n stryd gewikkel. 'n Minderheid van studente kies hom as rektor in opposisie teen die gekose kandidaat, Aubri de Rheims. Die stryd het vir drie jaar geduur en was waarskynlik gebaseer op die tweestryd tussen die averroïste onder leiding van Siger en die meer ortodokse universiteits dosente. Die saak word deur Simon de Brion, later Pous Martinus IV, namens die pouslike legaat beslis. Siger trek daarna van Parys na Luik.

Tyd in Luik wysig

Siger word daarvan beskuldig dat hy die idée van 'n "dubbele waarheid" sou verkondig het. Dit word beskou as om een stelling waar te verklaar deur rede en dan terselfdetyd die teenoorgestellde ook as moontlik voor te hou, gebaseer op geloof. Aangesien Siger beskou was as 'n skolastiese denker, het hy waarskynlik nie die dubbel waarheid verkondig nie, maar bloot gepoog om die balans te vind tussen geloof en rede.

In 1277, het 'n algemene kerklike veroordeling van aristotelisme 'n spesifieke klosule gerig teen Boetius van Dacia en Siger van Brabant ingesluit. Weereens word Siger en Bernier de Nivelles gedagvaar om te verskyn op 'n klagte van godslastering, veral in verband met die inhoud van Impossibilia, waarin die bestaan van God bespreek word. Dit wil voorkom of Siger en Boetius hierna gevlug het na Italië.

Dood wysig

Die omstandighede rondom die dood van Siger in Orvieto, is onseker. 'n Brabanteinse kroniek stel dat by doodgesteek is deur 'n versteurde sekrataris (a clerico suo quasi dementi). Die sekrataris het blykbaar 'n pen as moordwapen gebruik. Sy kritici het gesê dat hy soveel skade met 'n pen gedoen het, dat hy verdien het wat met hom gebeur het. Dante, het in Paradiso (x.134-6), gesê dat hy die "dood stadig gekom het" waarna ontleders tot die gevolgtrekking gekom het dat hy selfmoord gepleeg het. Die 13de eeuse sonnet deur Durante (xcii.9-14) stel dat hy in Orvieto gedood is. Die datum mag wees tussen 1283-1284 toe Pous Martinus IV in Orvieto gewoon het. Sy ondersteuners het geskuil en daar was geen ondersoek na sy dood nie.

Bronne wysig

  • On the Eternity of the World, vertaal Lottie H.Kendzierski (Marquette UP, 1964) [hoofsaaklik vertalings van Thomas Aquinas, maar die boek sluit in dele van Siger van Brabant]
  • Hissette, R. (1977) Enquête sur les 219 articles condamnés à Paris le 7 mars, 1277, Louvain: Publications Universitaires, Paris: Vander-Oyez.
  • Mandonnet, P. (1908–11) Siger de Brabant et l’averroïsme latin au XIIIe siècle, Les Philosophes Belges VI-VII, Louvain: Institut supérieur de philosophie, 2 vols.
  • Rubenstein, Richard E. Aristotle's Children: How Christians, Muslims, and Jews Rediscovered Ancient Wisdom and Illuminated the Middle Ages. New York: Harcourt, 2003.
  • Van Steenberghen, F. (1977) Maître Siger de Brabant, Louvain: Publications universitaires, Paris: Vander-Oyez.
  • Tony Dodd: The life and thought of Siger of Brabant, thirteenth-century Parisian philosopher: an examination of his views on the relationship of philosophy and theology. E. Mellen Press, Lewiston 1998, ISBN 0-7734-8477-9
  • A. W. DeAnnuntis, Master Siger's Dream, What Books Press, Los Angeles 2010, ISBN 978-0-9823542-7-8
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Siger de Brabant". Encyclopædia Britannica 25 (11th ed.). Cambridge University Press.