Somatisasiesteuring
Somatisasiesteuring (ook bekend as Briquet-sindroom) is ’n geestesteuring wat tot uiting kom in herhaalde en veelvoudige klagtes oor somatiese (liggaamlike) simptome. Klagtes sluit dikwels pyn, maagdermongemak, seksuele probleme, pseudoneurologiese probleme soos geheueverlies of asemhalingsprobleme in. Die steuring kan ook voorkom tydens, of verbind word met, ’n mediese toestand. Pasiënte met somatisasiesteuring toon ook hoë vlakke van kommer en angstigheid en oormatige klagtes van liggaamsimptome.[1] Mense met die steuring raadpleeg gewoonlik verskeie dokters in hul soeke na doeltreffende behandeling.
| Somatisasiesteuring | ||
| Klassifikasie en eksterne bronne | ||
| ||
| Klagtes van liggaamlike ongemak, insluitende hoofpyn, kenmerk ’n somatisasiesteuring. | ||
| ICD-10 | F45.0 | |
| ICD-9 | 300.81 | |
| DiseasesDB | 1645 | |
| MedlinePlus | 000955 | |
| eMedicine | ped/3015 | |
| MeSH | D013001 | |
 Mediese waarskuwing
| ||
Diagnose wysig
Die DSM-IV se diagnostiese kriteria is:[2]
- ’n Geskiedenis van liggaamsklagtes oor verskeie jare wat voor die ouderdom van 30 begin.
- Sulke simptome kan nie heeltemal verklaar word aan die hand van ’n algemene mediese toestand of middel nie, of as daar ’n mediese toestand is, is die liggaamlike simptome erger as wat verwag kan word.
- Klagtes word nie voorgegee nie.
Die simptome kom nie noodwendig gelyktydig voor nie, maar kan in die loop van die steuring tot uiting kom. ’n Deeglike mediese ondersoek is belangrik voordat somatisasiesteuring gediagnoseer kan word.[2]
In die DSM-5 is die steuring hernoem tot "somatiesesimptoomsteuring" (SSS), en sit sluit SSS met hoofsaaklik somatiese klagtes in (voorheen genoem "somatisasiesteuring"), en SSS met pynsimptome (voorheen bekend as "pynsteuring").[3]
Die diagnosering van die steuring is moeilik omdat vasgestel moet word in watter mate psigologiese faktore die pyn of ongemak veroorsaak.
Simptome wysig
Somatiese simptome word gedefinieer as kwellende fisieke simptome, insluitende pyn. Pasiënte met SSS se reaksie op somatiese simptome is oormatig en in sommige gevalle intense vrees, kommer en die belemmering van optimale funksionering. ’n Aantal simptome kom gewoonlik voor:[4]
Pynsimptome
|
Pseudoneurologiese simptome
|
Geslagsorgaansimptome
|
Hartlongsimptome
|
Maagdermsimptome
|
Ander algemene simptome
|
wysig
SSS kom meer algemeen in vroue voor as in mans. Die tipe met hoofsaaklik liggaamsimptome raak tot 2% van vroue,[5][6][7][8] en 0,2% van mans.
Daar is kulturele verskille in die voorkoms van die steuring. Daar is gevind dit kom meer algemeen in Puerto Rico voor,[9] asook ander swart Amerikaners en dié met ’n laer opvoedingsvlak as hoërskool of dié met ’n lae sosiaal-ekonomiese status.[10]
Die steuring gaan soms gepaard met ander geestesteurings, veral gemoed- of angssteurings,[2][11] maar soms ook met persoonlikheidsteurings.[12]
Oorsake wysig
Hoewel SSS al langer as ’n eeu bestudeer en gedaignoseer word, is daar steeds nie ’n groot begrip van wat dit veroorsaak nie. Die meeste huidige verklarings fokus op die idee dat daar ’n konneksieprobleem tussen die gees en liggaam is.
Een van die oudste verklarings is dat SSS ’n poging van die liggaam is om emosionele, psigologiese en sosiale stres te hanteer. Volgens dié teorie het die liggaam ’n beperkte vermoë om dié soort stres te verwerk, en ná ’n sekere punt word simptome ervaar as fisiek; veral die spysvertering-, senu- en voortplantingstelsel word geraak. Daar is baie ander liggaamlike simptome wat deur die gees veroorsaak word; hoofpyn word byvoorbeeld verbind met psigologiese faktore,[13] en stres en die hormoon kortisol het ’n negatiewe uitwerking op immuniteitsfunksies. Dit verduidelik hoekom SSS meer algemeen voorkom by mense met prikkelbaredermsteuring, en hoekom mense met SSS dikwels ook ’n gemoed- of angssteuring het.[2] Dit kom ook meer dikwels voor by vroue met ’n geskiedenis van fisieke, emosionele of seksuele misbruik.[14]
Verwysings wysig
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
- ↑ Burton, C., McGorm, K., Weller, D., & Sharpe, M. (2010). "Depression and anxiety in patients repeatedly referred to secondary care with medically unexplained symptoms: A case-control study". Psychological Medicine. 41 (3): 555–563. doi:10.1017/s0033291710001017.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Amerikaanse Psigiatriese Vereniging (2000). Diagnostiese en Statistiese Handleiding van Geestesteurings, 4de uitgawe. Washington, DC: Amerikaanse Psigiatriese Vereniging. pp. 486–490. ISBN 0-89042-025-4.
- ↑ Association, American Psychiatric. Diagnostic and Statistical Manual of Mental DisordersAmerican Psychiatric Associati (5de uitg. uitg.). Arlington: American Psychiatric Publishing. ISBN 0-89042-555-8.
- ↑ So, J. K. (2008). "Somatization as a cultural idiom of distress: Rethinking mind and body in a multi-cultural society". Counselling Psychology Quarterly (21): 167–174.
- ↑ DeGruy F, Columbia L, Dickinson P (1987). "Somatization disorder in a family practice". J Fam Pract. 25 (1): 45–51.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Lichstein P. R. (1986). "Caring for the patient with multiple somatic complaints". Southern Medical Journal. 79 (3): 310–314.
- ↑ Gordon G.H. (1987). "Treating somatizing patients". Western Journal of Medicine. 147: 88–91.
- ↑ Farley J, Woodruff RA, Guze SB (1968). "The prevalence of hysteria and conversion symptoms," The British Journal of Psychiatry, 114:1121–1125 (1968)
- ↑ Canino, Glorisa; Bird, Hector; Rubio-Stipec, Maritza; Bravo, Milagros. (2000). "The epidemiology of mental disorders in the adult population of Puerto Rico". Revista Interamericana de Psicologia. 34 (1X): 29–46.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Noyes, R., jr., Stuart, S., Watson, D.B., & Langbehn, D.R. (2006). "Distinguishing between hypochondriasis and somatization disorder: A review of the existing literature". Psychotherapy and Psychosomatics (75): 270–281.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Lieb, Roselind; Meinlschmidt, Gunther; Araya, Ricardo. (2007). "Epidemiology of the association between somatoform disorders and anxiety and depressive disorders: An update". Psychosomatic Medicine. 69 (9): 860–863. doi:10.1097/psy.0b013e31815b0103.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Bornstein, Robert F; Gold, Stephanie H (2008). "Comorbidity of personality disorders and somatization disorder: A meta-analytic review". Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment. 30 (2): 154–161. doi:10.1007/s10862-007-9052-2.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Martin, P. R., & MacLeod, C. (2009). "Behavioral management of headache triggers: Avoidance of triggers is an inadequate strategy". Clinical Psychology Review (29): 483–495.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Pribor, E. F., Yutzy, S. H., Dean, J. T., Wetzel, R. D. (1993). Briquet's Syndrome, dissociation and abuse. american Journal of Psychiatry, 150, 1507–1511.