Rooikat: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
ZéroBot (besprekings | bydraes)
k r2.7.1) (robot Bygevoeg: ko:카라칼
No edit summary
Lyn 7:
| image = Lightmatter caracal.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = 'n rooikatRooikat (''Caracal caracal'') in 'n hangmat, dieretuinin die Dieretuin van [[San Diego]].
| regnum = [[Animal]]ia
| phylum = [[Chordate|Chordata]]
Lyn 27:
}}
 
Die '''rooikatRooikat''' (''Felis caracal'') is 'n [[soogdier]] en 'n [[karnivoor]] en lid van die katfamilie (''Felidae - Felinae''). Daar is 36 wildekatspesies regoor die wêreld. Daar is drie hoofgroepe in die katfamilie: die groot katte (''Panthera''), die jagluiperd (''Acinonyx'') en die klein katte (''Felis''). Die rooikat is lid van die ''felis''-groep.
 
Verwarring bestaan oor die naam van die rooikat weens verwaring met ander katte soos die Lynx en die Bobcat omdat die rooikat ook al bekend gestaan het as die ''Lynx caracal''. Die rooikat deel 'n paar unieke eienskap met die Lynx. Hulle het albei 30 tande waar die meeste katte 28 tande het. Die rooikat is nader verwant aan die ''Felis Serval'' ([[tierboskat]]) as aan die ''Felis Lynx'' of die ''Felis Rufus'' (die Engelse "Bobcat", ook bekend as die Rooi Lynx).
Lyn 35:
 
* In [[Noord-Afrika]] kom die rooikat in lande soos [[Marokko]], [[Algerië]], [[Tunisië]], [[Egipte]], [[Libië]] voor asook in die suide van [[Soedan]].
* In [[Sub-sahara Afrika]] kom die rooikat voor in lande soos [[Mauritanië]], [[Senegal]], [[Ethiopië]], [[Somalië]], [[Uganda]], [[Kenia]], [[Tanzanië]], [[Angola]], [[Zambië]], [[Malawi]] en [[Mosambiek]].
* In [[Suider-Afrika]] kom die rooikat in lande soos [[Suid-Afrika]], [[Namibië]], [[Botswana]], [[Zimbabwe]], en [[Mosambiek]] voor.
 
Die rooikat verkies 'n droë en warm klimaat en kan gevind word in die boswêreldsavannebosveldsavanne, ongelyke veld en bergagtige gebiede waar hy in lang gras en ruigtes kan skuil.
 
Volgens skatting gebaseer op digtheid en geografiese gebied word die totale effektiewe populasie bereken op 50 000 volwasse rooikatte (Nowell en Jackson 1996). In 2003 was die jag van rooikatte verbied in tien Afrikalande en handel beperk in ses.
Lyn 49:
Rooikatte is alleenlopende diere wat slegs vir paardoeleindes bymekaarkom in pare. Elke rooikat sal vir homself 'n jaggebied afbaken wat hy sal probeer oorheers met sy teenwoordigheid.
 
Die rooikat is 'n skugter dier wat in skeure, boomstompe en ou erdvarkgate wegkruip gedurende die dag, en meestal aktief is in die nag wanneer hullehy jag. 'n Wye verskeidenheid prooi word gejag deur die rooikat: van klein diere (soos klein wildsbokke, ape, bobbejane, dassies en hase), reptiele en voëls (soos tarentale en poue). Wildsbokke wat gejag word sluit in: [[bosbok]]ke, [[rooibok]]ke en [[rietbok]]ke. Hulle jag meestal voëls wat op die grond nesmaak, terwyl die voël sit en slaap. Die rooikat is egter ook bekend daarvoor dat hy baie hoog kan spring om voëls, in vlug, met sy skerp kloue uit die lug te kan vang. Groter prooi, wat tot dubbel die gewig kan wees van die rooikat, word bekruip, bespring en met 'n nekbyt gedood.
 
Rooikatte kan goed boomklim om groter roofdiere te ontduik en om 'n beter perspektief te kry oor die jagveld. 'n Jong mannetjie kan tot 95km95 km wegver beweeg om sy eie gebied af te baken deur te urineer. Wyfies bly naby aan hul geboorteplek en hul gebiede sal soms oorvleuel met dié van hul moeder. Die rooikat kan vir lang tye sonder water oorleef aangesien hy die meeste van sy vloeistof kan verkry uit die vog in die vesels van sy prooi.
 
== Lewensiklus ==
[[Lêer:Caracal hunting in the serengeti.jpg|thumb|250px|'n Rooikat op jag in die Serengeti.]]
Die rooikat is seksueel volwasse na ongeveer 20 maande. Paring kan in enige tyd van die jaar plaasvind, maar geskied hoofsaaklik in die wintermaande; Mei en Junie in Suid-Afrika. Paring vind gewoonlik plaas oor 'n tydperk van ses dae. Die wyfie se dratyd is ongeveer twee maande waarna sy 2 tot 3 klein katjies (met 'n maksimum van 5 klein katjies) baar. 'n Klein katjie weeg ongeveer 300  gram by geboorte en tel ongeveer 21  gram per dag op na geboorte. Die kleintjies het reeds by geboorte die kenmerkende kleureienskappe van 'n volwasse rooikat. Die kleintjies is hulpeloos en kwesbaar en moet deur die moeder versorg word. Die wyfie dra byna daagliks haar kleintjies in haar bek na 'n nuwe veilige bestemming om te verhoed dat ander roofdiere die kleintjies opspoor en opvreet. Die mannetjie dra nie by tot die grootmaak van die klein katjies nie. Die kleintjies word blind gebore en hul oë gaan eers na ongeveer 'n week oop. Hulle begin vleis eet as hul ongeveer 45 dae oud is en bereik onafhanklikheid binne 9 tot 12 maande. Die lewensverwagting van 'n wilde rooikat is 15 jaar terwyl 'n rooikat in aanhouding tot 17 jaar oud kan word.
 
== Interaksie met die mens ==
Lyn 104:
 
[[Kategorie:Katagtiges]]
[[Kategorie:Artikels wat geproeflees moet word]]
 
[[ar:عناق الأرض]]
[[az:Karakal]]