Oorlog van die Byl: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
AFM (besprekings | bydraes) Nuwe bladsy geskep met 'Die '''Oorlog van die Byl''' (ook bekend as die Amatola-oorlog) van 16 Maart 1846 tot Desember 1847 was die sewende in die reeks van nege Kaapse grensoorloë wat in d...' |
Spelfout en skakels |
||
Lyn 6:
==Oorlog==
'n Xhosa-man genaamd Kleintje het in [[Fort Beaufort]] 'n byl gesteel, is gearresteer en onder begeleiding van twee Khoikhoi-wagte na die hof in [[Grahamstad]] gestuur. Hoofman Tola eis Kleintje se vrylating en stuur 40 krygers om hom te bevry. Kleintje word ontset en een van die wagte vermoor. Die vonk wat die oorlog laat losbars, was toe die uitdagende Rarabe-opperhoof Sandile weier om die moordenaar uit te lewer. Kol. John Hare tree vinnig op, waarsku die boere, versprei vuurwapens, versterk die garnisoene te Fort Beaufort en Fort Peddie en die handelaars vlug weswaarts. Die sendelinge bly op hul pos.
Vir die koloniste begin die oorlog rampspoedig. Hare en kol. [[Henry Somerset]] se 125 ossewaens met krysvoorraad en rantsoene
'n Xhosa-opmars na Grahamstad is deur Somerset by Fort [[Peddie]] gekeer. Die Britse en die koloniale troepe is deur die droogte
Die einde van die oorog is deur verskeie faktore vertraag. 'n Onverklaarde wapenstilstand het ingetree. Weens die droogte kon die koloniale gtroepe nie opvolgoperasie uitvoer nie. In hierdie oorlog was daar ook vir die eerste maal 'n duidelike gebrek aan samewerking tussen die koloniale troepe en die burgerkommando's. Ten spyte van die beleid van verskroeide aarde wat deur beide kante gevoer is, het verskeie stamme hulle tot guerrilla-taktiek gewend.
Op 25 November 1846 het die Xhosa-hoofman [[Makoma]] hom oorgegee. In Desember 1847 was [[Kreli]] (Sarili), opperhoof van alle Xhosas en hoof van die Galeka-stam, die laaste om hom oor te gee. En dit bloot omdat daar geplant moes word om hongersnood te voorkom.
|