Omringklank: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Voyageur (besprekings | bydraes)
Lyn 8:
 
=== Stereofonie ===
Navorsing in verband met '''stereofonie''' het in die dertigerjare van die twintigste eeu begin; radioklank kon destyds wél stereofoon uitgesaai, maar nie sonder probleme met die destydse mono-toestelle opgevang word nie. Kort voor die begin van die [[Tweede Wêreldoorlog]] het die Duitse uitsaaikorporasie ''Reichsrundfunkgesellschaft'' met stereofone klank begin eksperimenteer, en in [[1943]] is die eerste stereo-opnames, wat met 'n magnetofoon van die Duitse maatskappy ''AEG'' gedoen is, bekendgestel. ''Walt Disney'' en ''RCA'' het reeds twee jaar vroeër vir die musiek van ''Fantasia'' 'n opnametegnologie ontwikkel wat die stereofone begeleiding van rolprente moontlik gemaak het. Die klankbaan van die rolprent ''House of Wax'' van [[1953]] is vir die eerste keer stereofoon opgeneem, en een jaar later kon verbruikers die eerste stereo-bandopnames vir tien VSA-dollar in winkels koop.
 
In [[1958]] is die eerste stereo-langspeelplate deur ''Decca'', ''Pye'' en ''Audio Fidelity'' in die [[Verenigde Koninkryk]] en die [[Verenigde State]] vrygestel. Die stereofonie het vinnig die massamark verower en is vanaf [[1961]] ook op Amerikaanse FM-radiostasies uitgesaai. [[Duitsland]] het net vyf jaar later gevolg.
Lyn 14:
=== Kwadrofonie ===
[[Lêer:QuadraDisk.jpg|thumb|regs|'n Kwadrofoniese langspeelplaat van die Amerikaanse etiket ''RCA''. Die gekleurde rande rondom die weerkaatsings word deur die ultrasoniese klanksein veroorsaak. Hierdie sein bevat die verskil-inligting waarvolgens die vier kanale van mekaar geskei kan word]]
'''Kwadrofonie''' was die logiese volgende stap op pad na 'n meer outentieke weergawe van musiek en geluide. Klankingenieurs het daarin geslaag om twee bykomende agterkanale in die groewe van 'n langspeelplaat te stoor wat deur spesiale platespelers, bandopnemers en dekodeerders weergegee kon word. Die opnames in klankateljees is met behulp van vier mikrofone deurgevoer.
 
Toe kwadrofoniese hoëtrou-toestelle in die sewentigerjare vir die eerste keer bemark is, was die tyd egter nog nie ryp vir hierdie tegnologie nie. Die vervaardigers van sagte- en hardeware het 'n verskeidenheid mededingende kwadrofoniese klankformate ontwikkel wat nie met mekaar versoenbaar was nie, en verbruikers het sodoende gesukkel om in die nuwe toestelle te belê. Bowendien kon die vier beskikbare klankbane nie altyd suiwer van mekaar geskei word nie; "geesgeluide" van agter duik het op die frontkanale opgeduik en die musiekgenot bederf. Gevolglik het kwadro-plate en -hoëtrou-stelsels baie sleg verkoop, omdat verbruikers in daardie tyd liewer 'n duur kleur[[televisie]]toestel aangeskaf het.
Lyn 25:
Die kodering van hierdie formaat was goedkoop en kon binne die gewone stereo-sein "weggesteek" word. Skeiding tussen die twee voor- en die agterkanaal was egter nie altyd suiwer nie, die agterkanaal het beperk gebly tot [[frekwensies]] tussen 100 Hz en 7 kHz en was glad nie in staat om 'n outentieke klank by rolprente op te lewer nie.
 
Met '''Dolby Stereo''' en '''Dolby Surround ProLogic''' het die ''Dolby-laboratoria'' teen die middel van die 1970's 'n verbeterde weergawe aangebied wat kanaalskeiding sonder probleme kon handhaaf en gou in feitlik alle [[tuisteaterstelsels]] geïnstalleer is. Omringklank by VHS-bande en analoë televisieprogramme is in '''Dolby Surround ProLogic''' opgeneem. Die stereo-frontkanale is aangevul met 'n monourale senter- en agterkanaal - waarby twee luidsprekers die laasgenoemde parallel weergegee het. Kykers kon nou werklik begin wegduik in die geluidsatmosfeer van 'n rolprent.
 
Die verbeterde weergawe '''Dolby ProLogic II''' spog met stereo-klank op die agterkanale en 'n aparte baskanaal. Dit is ná die invoering van '''Dolby Digital''' bekend gestel en beskik oor programme vir musiek en rolprente wat stereo- en ouer ruimteklank op ses kanale kan weergee; DPL-II-dekodeerders is standaard by alle nuwe meerkanaalversterkers en [[DVD-speler]]s met DVD-Oudio- en/of [[Super Audio CD]]-dekodeerders. DTS het die mededingende DTS:Neo-klankformaat vir musiek en rolprentklankbane ingevoer.