Nauru: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:Nauru-parliament.jpg|thumbduimnael|links|Parlament van Nauru.]]

[[Lêer:Nauru Denigomodu-Nibok.jpg|thumbduimnael|links|Distrikte Denigomodu en Nibok.]]

'''Nauru''', amptelik '''Republiek van Nauru''' ([[Engels]]: ''Republic of Nauru'', [[Nauries]]: ''Republik Naoero'') is 'n klein eilandstaat in die [[Stille Oseaan]] en [[Oseanië]], suid van die [[ewenaar]]. Die koraaleiland van 22  km² is deur [[fosfaat]]mynbou erg verwoes, en fosfaatreserwes is nou byna uitgeput. Nauru, wat jare gelede een van die welvarendste nasies wêreldwyd was, kon die bates van die fosfaatmynbou nie winsgewend belê nie en is vandag weer een van die ontwikkelende lande. Die eiland het 'n bevolking van 14 019 inwoners in 2009 gehad. [[Engels]] en [[Nauruaans]] is die twee amptelike tale en die Australiese dollar is die amptelike geldeenheid. Klein hoeveelhede [[fosfaat]], [[piesang]]s en kokosprodukte is die hoofsaaklike uitvoerprodukte. [[Australië]] se ambassades neem die diplomatieke verteenwoordiging vir Nauru in die buiteland waar. ''De-jure'' het Nauru geen [[hoofstad]] of stede nie en slegs die parlement en regering van Nauru is in [[Yaren]].

[[Lêer:Nauru satellite.jpg|thumbduimnael|links|Satellietbeeld van Nauru.]]

[[Lêer:Nauru map english.svg|thumbduimnael|links|Kaart van Nauru.]]

Nauru bestaan uit net een atol van sowat 22  km² met 'n omvang van 19  km en 'n middellyn van 6  km. Die eiland lê slegs 51  km suid van die ewenaar, halfweg tussen [[Honolulu]] en [[Sydney]]. Die eiland se kuslyn word hoofsaaklik deur 'n sandstrand gevorm. 'n Binnelandse landbougordel van enkele honderd meter breedte lewer piesangs, pynappels, kokospalms en groente op. 'n Plato van rotse vorm die hartland van Nauru, waar fosfaat in oop myne ontgin word. Die mynbou laat 'n verwoeste landskap agter.

Nauru se klimaat is tropies, met 'n gemiddelde temperatuur van 27.5 ° C en 'n gemiddelde reënval van 1 500  mm (met uiterstes tussen sowat 100 en 4 500  mm). Die reënseisoen tussen November en Februarie gaan gepaard met 'n hoë lugvogtigheid van tot by 85%.

[[Lêer:Nauru Annexation Germany 1888.jpg|thumbduimnael|Anneksasie deur die [[Duitse Keiserryk]] 1888.]]

[[Lêer:Nauru Island under attack by Liberator bombers of the Seventh Air Force..jpg|thumbduimnael|Nauru in die [[Tweede Wêreldoorlog]]]]

[[Lêer:Baron Waqa.jpg|thumbduimnael|President Baron Waqa]]

In [[1914]] word Nauru 'n mandaatgebied van die [[Volkerebond]]; Australiese troepe beset die eiland. Australië is volgens 'n ooreenkoms met die [[Verenigde Koninkryk]] en [[Nieu-Seeland]] verantwoordelik vir die administrasie van Nauru. Ook tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] beset vreemde troepe die eiland. Die Japanners land op die eiland, terwyl Duitse oorlogskepe dit al vroeër onder vuur bestook het. Naastenby die hele bevolking word as dwangarbeiders na die [[Karoline-eilande]] geneem, waar een derde van hulle beswyk. Die oorlewendes keer in [[1946]] terug.

Op [[31 Januarie]] [[1968]] verkry Nauru, wat sederdiensedertdien die kleinste republiek ter wêreld is, [[onafhanklikheid]] en word 'n spesiale lid van die [[Britse Statebond]]. Die fosfaatmynboumaatskappy word in [[1970]] genasionaliseer. In 1993 sluit Nauru en [[Australië]] 'n ooreenkoms wat Nauru AUS$ 107 miljoen skadevergoeding vir ekologiese verwoesting as gevolg van die fosfaatmynbou toeken.