|
Katrina het tydens die Atlantiese orkaan-seisoen van die jaar 2005 in laat Augustus gevorm en tot die sesde sterkste Atlantiese orkaan en die derde sterkste orkaan, wat die vasteland ooit getref het, ontwikkel. Dit was die elfde storm, wat van 'n naam voorsien is, die vyfde [[orkaan]], die derde sterk orkaan en die tweede [[orkaan]], wat tydens die orkaan-seisoen van 2005 binne die kategorie 5 geval het.
Die [[orkaan]] het groot dele van die noordelike en sentrale kusgebiede van die Amerikaanse Golfkus verwoes, waarby die internasionale mediadekking veral op die rampsaligerampspoedige gevolge gekonsentreer het, wat die storm vir die stad [[New Orleans]] in [[Louisiana]] en die kusgebiede van die deelstatdeelstaat [[Mississippi]] ingehou het. Weens die grootte van die stormfront is selfs kusgebiede verwoes, wat meer as 100160 mylkilometer (160100 kilometermyl) van sy sentrum af geleë was.
Katrina het op [[23 Augustus]] 2005 oor die [[Bahama-eilande]] gevorm en as 'n matige kategorie 1-orkaan oor die deelstaat [[Florida]] beweeg, waar dit tot oorstromings gelei en 'n aantal menselewens geëis het. Dit het daarna oor die [[Golf van Meksiko]] aansienlik versterk en sodoende tot een van die ergste orkane in die moderne geskiedenis ontwikkel. Die storm het nog eens verswak, voordat dit as 'n orkaan van die kategorie 3 op 29 Augustus weer die vasteland getref het. Op daardie oggend is die suid-ooste van Louisiana en die grensgebied tussen Louisiana en Mississippi verwoes.
Katrina is op 23 Augustus as die twaalfde tropiese orkaan-laagdrukgebied oor die suid-oostelike Bahama-eilande gevorm. Die orkaan het as gevolg van die wisselwerking tussen 'n tropiese golf en die oorblyfsels van die tiende tropiese laagdrukgebied-storm ontstaan. Aangesien die meteorologiese omstandighede gunstig was vir die vorming van 'n groter storm, het die laagdrukgebied reeds teen die oggend van 24 Augustus orkaansterkte bereik en is voortaan "Katrina" genoem. Katrina het toe in die rigting van die deelstaat Florida beweeg.
[[Beeld:Hurricane Katrina wind swath.gif|thumb|left|200px|Die verloop van Orkaan Katrina]]
Kort nadat dit as 'n kategorie 1-orkaan geklassifiseer is, het Katrina soggensdie oggend opvan 25 Augustus die gebied tussen die stede Hallandale en Aventura naby Miami (Suid-Florida) oorgesteek. Nege mense het hier hulle lewens hier verloor. Katrina het daarna 'n bietjie begin verswak en is vir enkele ure herklassifiseer as 'n tropiese storm.
[[Beeld:Hurricane Katrina Eye viewed from Hurricane Hunter.jpg|thumb|right|200px|Die oog van die orkaan, soos gesien vanuit 'n vliegtuig]]
SodraToe die storm weer die waters van die Golf van Meksiko bereik het dit binne 'n uur opnuut tot orkaansterkte versnel, het danksy hoë temperature en die kringvormige warm seestroming van Loop Current, wat nuwe energie aan die storm verskaf het, binne 'n uur opnuut tot orkaansterkte versnel.
Op 27 Augustus het Katrina graad 3 op die Saffir-Simpson-orkaanskaal bereik, wat van haar die derde Groot Orkaan van die jaar gemaak het. SoggensDie opoggend van 28 Augustus het die orkaan selfs graad 5 en om een uur namiddag uiteindelik sy maksimale sterkte bereik. Katrina het die Amerikaanse Golfkus op 29 Augustus met volle krag getref. Alhoewel dit enkele weke later deur Orkaan Rita nog oortref is, was Katrina een van die geweldigste orkane ooit in die Golf van Meksiko, met windsnelhede van tot by 280 kilometer per uur (wat in windstote tot by 344 km/h versnel het) en 'n ongewoon lae lugdruk van net 902 mbar.
Die owerhede het die plaaslike bevolking gewaarsku om die gebied onmiddellik te ontruim, en 1,3 miljoen mense het vanuit die gebied van New Orleans na ander dele van die suidelike VSA gevlug.
Die orkaan, wat intussen weer tot graad 3 verswak het, het vroeg soggens op 29 Augustus die suidkus naby Buras-Triumph in Louisiana met windsnelhede van 200 km/h bereik. Katrina het vervolgens oor die suid-oostelike Louisiana beweeg en haar orkaansterkte behou totdat sy die deelstaat Mississippi bereik het. Naby die hoofstad Jackson, sowat 240 kilometer noord van die Golfkus, het die orkaan verswak. Naby Clarksville in Tennessee is die orkaan tot 'n tropiese laagdrukgebied afgeskaal, maar sy uitlopers het op 31 Augustus selfs die gebied van die oostelike [[Groot Mere]] en die [[Kanada|Kanadese]] provinsies [[Ontario]] en [[Québec (provinsie)|Québec]] nog geraak.
== Die gevolge ==
[[Beeld:KatrinaNewOrleansFlooded.jpg|thumb|right|200px|Oorstromings in New Orleans]]
Tot dusverAmptelik is 1 302 sterfgevalle amptelik bevestig, terwyl volgens die Amerikaanse TV-nuuskanaal CNN in Januarie 2006 nogberig het dat steeds sowat 3 200 mense vermis word. Die burgemeester van New Orleans, Ray Nagin, het die aantal sterfgevalle aanvanklik selfs op sowat 10 000 geraam.
In die eerste dae ná die orkaan het baie mense opna die dakke van hul huise gevlug om vir hul redding te wag. Die voorsiening van drinkwater aan die plaaslike bevolking is ernstig bedreigontwrig, nadat 'n waterleiding gebreek het en met vloedwater besmet is.
Katrina is die duurste werwelstorm ooit, wat die VSA getref het. Die skade van meer as 1 100 miljard rand, wat Katrina berokken het, oortref selfs dié van Orkaan Andrew, wat die suide van Florida in [[1992]] verwoes het, en dié van die seebewingaardbewing in die Indiese Oseaan, wat tot die [[tsoenami]]-ramp van 2004 gelei het.
Volgens deskundiges is meer as 'n miljoen mense dakloos gelaat, en vyf miljoen mense het sonder krag gesit. In baie gebiede, veral New Orleans, het plundery 'n probleem geword. Ook straatgevegteStraatgevegte, verkragtings en moorde het ook voorgekom. In'n New OrleansNoodtoestand is op 1 September 'nin noodtoestandNew Orleans verklaar, en die goewerneur van Louisiana het aan die Nasionale Garde toegestaangemagtig om plunderaars te skiet.
Aangesien ook konvooie van nooddienste ook aangerand is, is polisiemannepolisieversterkings uit New Orleans ontbied om teen die bendes op te tree. Weens die groot aantal plunderaars en die feit dat die tronke en polisiestasies ook oorstroom is, was daar egter geen kanshoop om misdadigers vir 'n lang tyd aan te hou nie.
[[Kategorie:Natuurrampe]]
| 