Faroëes: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Lyn 454:
Die eerste geskrewe fragmente van die Faroëse ballade word in 1639 deur die Deense oudheidkenner Ole Worm versamel.<ref name="Lockwood 1983.2">Lockwood (1983), S. 2</ref>
=== Fonetiese transkripsie van Nieufaroëes ===
==== Svabo ====
Die eerste pionier van die geskrewe Faroëes was die geleerde Jens Christian Svabo (1746-1824).<ref name="Far 374">Faroese (2004), S. 374 f</ref> In die kader van sy ''Indberetninger fra en Reise i Færø 1781–82'' versamel hy ou Faroëse ballades en skryf hulle heel eerste neer. Dit is egter eers lank na sy dood gedruk. Svabo se spelwyse is na die Vágardialek aangepas<ref name="FA I LV">Hammershaimb (1891), Bd. I, S. LV</ref>; reeds 'n poging tot standaardisering. Sy ''Dictionarium Færoense'' (omstreeks 1773) is die eerste Faroëse woordeboek. Dit bestaan uit sewe bekende manuskripte en word in 1966 heruitgegee. Dit is 'n Faroëes-Deens-Latynse woordeboek. Svabo skryf die woordeboek met die gedagte dat Faroëes sou uitsterf, en probeer nog die taal vir die nageslag te boekstaaf.
Hier is 'n voorbeeld van Svabo se klankgetroue en opvallend konsekwente spelwyse:
{| class="wikitable"
!Svabo
!IPA-Fonetiese transkripsie
!Moderne Faroëes
!Vertaling
|-
|Aarla vear um Morgunin<br />Seulin roär uj Fjødl<br />Tajr seuü ajn so miklan Mann<br />rujä eav Garsiä Hødl.
|[[IPA|ɔaɹla vɛaɹ ʊm mɔɹgunɪn<br />sɔulɪn ɹoːaɹ ʊi fjœdl<br />taiɹ sɔuː ain so mɪklan manː<br />ɹʊija ɛav garsia hœdl]]
|Árla var um morgunin<br />sólin roðar í fjøll<br />teir sóu ein so miklan mann<br />ríða av Garsia høll
|Dit was vroeg in die môre<br />(toe) die son die berge rooigekleur het<br />(dat) hulle 'n groot man<br />vanaf Garsia se paleis gesien<ref>Werkwoord verskuif na die volgende reël om in Afrikaans sin te maak: "gesien" is die vertaling van "sóu" in die derde reël.</ref> ry het.
|}
Svabo se skryfwyse van die Vágardialek teen die einde van die 18de eeu toon dat die Faroëse taal sedertdien geensins van uitspraak verander het nie. Die verandering deur /ó/ as /eu/ te skrywe, weerspieël die dialekuitspraak noord van die Suðuroy-Tórshavn-isoglos (die pers isoglos op die kaart bo) as [œu] pleks van [ɔu].<ref name="Far 374"/>
== Verwysings ==
| |||