Meter: Verskil tussen weergawes

Die '''meter''' (simbool: m) is die [[SI-basiseenheid]] van [[lengte]]. Dit word gedefinieer as die [[lengte|afstand]] van die pad wat [[lig]] aflê in 'n absolute {{Ill|en|vakuum|Vacuum}} in 'n [[tyd]]sinterval van {{nowrap|1 / 299 792 458 van 'n [[sekonde]]}}.<ref>{{cite web

|language = Frans (ofiseëlamptelik) en Engels

|publisher = [[Internasionale Buro vir Mate en Gewigte|Internasionale Buro vir Mate en Gewigte (BIPM)]]

In die agtiende eeu was daar by voorkeur twee benaderings tot die definisiedefinisies van die standaard eenheidstandaardeenheid van lengte. Een voorstel was om die meter as die lengte van 'n [{{Ill|en|pendulum}} met 'n [[Periode (fisika)|periode]] van een [[sekonde]]. te beskryf. Die ander voorstel was om 'n meter as 'n tien miljoenste van die lengte van 'n kwadrant van die aarde se {{Ill|en|[[meridiaan|Meridian (geography)}}]] te definieer. In 1791 het die Franse akademie vir wetenskap die meridionale definisie bo die pendulum-definisie aanvaar vanweë die effense veranderinge in [[swaartekrag]] oor die aardoppervlak wat dan die periode van die pendulum beïnvloed. In 1793 het Frankryk die meter met hierdie definisie as hul amptelike eenheid vir lengte aanvaar. Al is dit later vasgestel dat die eerste prototipe meterstaaf te kort was met 'n vyfde van 'n millimeter vanweë 'n berekeningsfout wat die mate waartoe die aarde afwyk van 'n sfeer (afplatting by die pole), is hierdie lengte as standaard aanvaar. Die omtrek van die [[Aarde]] deur die pole is dus ongeveer veertig miljoen meter.

[[Lêer:Platinum-Iridium meter bar.jpg|regs|duimnael|''Internasionale Prototipe Meter'' standaardstaaf uit platinum-iridium vervaardig. Hierdie was die standaard tot en met 1960, toe die nuwe [[SI|SI]]-stelsel]] die [[kripton]]-spektrum matespektrummate as basis aanvaar het. In 1983 is die definisie verander na 'n verband tussen die [[spoed van lig]] in 'n vakuum en 'n sekere tydsinterval.]]

In die 1870's en in die lig van meer akkurate meettegnologie is 'n reeks internasionale konferensies gehou om 'n nuwe metriese standaard daar te stel. Die [[Meter Konvensie]] (Convention du Mètre) van 1875 het 'n mandaat uitgereik vir die daarstel van 'n permanente [[Internasionale Buro vir Mate en Gewigte]] (BIPM: Bureau International des Poids et Mesures) wat te {{Ill|fr|Sèvres}}, Frankryk geleë is. Hierdie nuwe organisasie sou die nuwe prototipe meter en [[kilogram]] huisves wanneer dit vervaardig is en ook die nasionale metriese prototipes versprei en sou ook vergelykings tussen hulle en nie-metriese standaarde op 'n deurlopende grondslag doen.

In 1893 is die standaardmeter vir die eerste keer met behulp van 'n {{Ill|en|interferometer|Michelson interferometer}} deur {{Ill|en|Albert. A. Michelson}} gemeet, die uitvinder van die toestel en voorsntander van die gebruik van 'n besondere {{Ill|en|golflengte|Wavelength}} van [[lig]] as 'n standaard mate vir afstand. Teen 1925 was {{Ill|en|Interferometry|interforometrie}}interferometrie in algemene gebruik by die BIPM. Die Internasionale Prototipe Meter het egter die standaard gebly tot in 1960, toe die elfde CGPM die meter volgens die nuwe [[SI]]-stelsel gedefinieër het as gelykstaande aan 1 650 763.73 golflengtes van die [[oranje (kleur)|oranje]]-[[rooi]] [[spektraallyn]] in die [[elektromagnetiese spektrum]] van [[kripton]]-86 [[atoom|atome]] in 'n vakuum. Die oorspronklike prototipe van die meter word steeds by die BIPM gehou onder dieselfde toestande wat in 1889 gespesifiseer is.

:''Die meter is die padlengte wat lig aflê in 'n vakuum tydens 'n tydsinterval van 1 /299 792 458 van 'n sekonde.''

Neem kennis dat hierdie definisie die spoed van lig in 'n vakuum teen presies 299 792 458 meter per sekonde vasstel. Definisies gebaseer op die fisiese eienskappe van lig is meer presies en reproduseerbaar omdat die eienskappe van lig as universeel konstant beskou word.