Hendrik Steyn: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 3:
Ds. '''Hendrik Pieter Marthinus Steyn''' ([[Utrecht]], [[Natal]], [[9 September]] [[1886]] – [[Kaapstad]], [[14 Augustus]] [[1963]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse predikant in die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|NG Kerk]] en sekretaris van die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap (BBBG). Hy word onthou as die dryfkrag agter die vertaling van die Bybel in Afrikaans.
 
Ds. [[John Daniel Kestell|J.D. Kestell]], een van die eindvertalers, het met groot waardering na Steyn se bydrae verwys in die volgende woorde: '"Ons glo nie dat daar één enkele persoon is wat meer gedoen het om die Afrikanervolk die Bybel in die hand te plaas as hy nie." Volgens prof. [[Barend Bartholomeus Keet|B.B. Keet]], een van die Bybelvertalers, was Steyn een van die bekendste predikante van die NG Kerk en een van die mees gewaardeerde en geliefde kanselredenaars in die geskiedenis van dié kerk. Ds. [[A.P. Smit]] het oor hom geskryf: "Almal wat met Steyn kennis gemaak het, kan getuig van sy mensliewende geaardheid, sy bedagsaamheid en gesonde humorsin." H.J. Otto, penningmeester van die vertalingskommissie van die Afrikaanse Bybel het van hom gesê: "Die reuse-aandeel van ons triomf in Afrikaans, ons geliefde Bybel, het [[Totius]] en ds. H.P.M. Steyn gedra." In 1953 het die Kaapse Sinode hom as volg gehuldig: "Ds. H.P.M. Steyn moet onder die groot manne van ons Kerk getel word. Hy was, voorwaar, 'n gawe van God aan ons Kerk. Naas die vertalers van die Bybel, was hy die dryfkrag en besieling dat ons op [[27 Augustus]] [[1933]] die Bybel in ons moedertaal in ontvangs geneem het." Met verwysing na die groot werk wat sy eggenote vir die behuising van minderbevoorregtes gedoen het, is tereg gesê: "Mev. Zerilda Steyn het die huise gebou en ds. Steyn het die Bybel daarin geplaas."
 
Ná sy heengaan het ds. G.E. Bruwer, Organiserende Sekretaris van die Genootskap, van ds. Steyn getuig: "Hy was inderdaad groot van visie en 'n geliefde man ... Danksy sy meesterskap oor albei landstale, was hy 'n gesogte prediker, ook onder sy Engelssprekende landgenote. In die hoogste vergaderings van die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap in Londen het sy rype ervaring, sy deeglike taalkennis en sy administratiewe bekwaamheid hom verhef tot die gesaghebbende oor Suid-Afrikaanse aangeleenthede." Toe hy ná meer as drie dekades aftree, het sy opvolger ds. J.T.M. de Jongh van Arkel, verklaar: "Die Bybelgenootskap sonder ds. H.P.M. Steyn - dit was ondenkbaar! 'n Mens kan jou so 'n toestand nie voorstel nie! Oor 'n periode van 33 jaar het die man en die saak so inmekaar gegroei dat die twee feitlik een geword het ... Toe ds. Steyn in 1922 die sekretariaat vir Kaapland aanvaar het, was dit voorwaar 'n swak kindjie wat hy in sy arms geneem het ... Met al sy talente het die nuwe sekretaris die kindjie versorg en vertroetel, met die gevolg dat dit tot 'n sterk, gesonde en lewenslustige man gegroei het."
Lyn 14:
Steyn was die seun van Jan Daniël Steyn en sy vrou, Louisa Steyn. Hy het sy vroeë jeugjare deurgebring in die distrik [[Utrecht]], wat toe nog deel van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek|ZAR]] was. Hy het eers op die plaas skoolgegaan waar sy pa ’n groot beesboerdery gehad het en daarna op die dorp. Met die uitbreek van die [[Tweede Vryheidsoorlog]] (1899-1902), het hy hom as dertienjarige penkop by die Boeremagte aangesluit nadat hy op die punt gestaan het om na [[Stellenbosch]] te gaan vir sy voorbereidende studie met die oog daarop om aan die [[Kweekskool]] as predikant opgelei te word.
 
Ná die Driejarige Oorlog het hy 'n tyd lank op die plaas van sy vader in die distrik [[Ermelo]] geboer, maar in 1905 in diens van 'n sakeonderneming getree. Twee jaar het die drang na die evangeliebediening by hom so groot geword dat hy op 21-jarige leeftyd op eie onkoste na [[Universiteit Stellenbosch|Stellenbosch]] vertrek het, waar hy binne drie jaar in die matrikulasie-eksamen geslaag het. Ds. [[A.P. Smit]] skryf: “Hy was 'n uitmuntende student. In sy matriekjaar verower hy op een na al die pryse in die skool in [[Nederlands]], [[Grieks]] en [[Latyn]].” Ná aflegging van die Intermediêr aan die Victoria-kollege, maarhet die ernstige jongman het hom so ooreis dat hy genoodsaak is om ter wille van sy gesondheid 'n reis na die buiteland te onderneem.
 
Deur sy oorsese reis het hy sy kragte herwin en sy studie in Amerika voortgesit. Tydens sy studie in die letterkunde en teologie aan die Teologiese Seminarie van Princeton in die VSA, het hy hom as 'n knap en hardwerkende student, veral in [[Hebreeus]], [[Grieks]] en [[Latyn]], onderskei. Hy het ook 'n verhandeling in Latyn geskryf.
Lyn 25:
Op Steytlerville het ds. Steyn hom uit die staanspoor bewys as 'n uithaler-organiseerder en besonder harde werker: binne drie jaar is die groot gemeenteskuld uitgewis en beywer hy hom met besondere welslae vir die onderwys van die jeug.
 
Drie dae ná ds. Steyn se bevestiging was hy teenwoordig in die Kerkraadsvergaderingkerkraadsvergadering op [[17 Julie]] [[1917]] waarby ds. I.P. van Heerden van [[NG gemeente Jansenville|Jansenville]] en konsulent van Steytlerville die vergadering met gebed geopen en die leiding aan ds. Steyn oorgegee het. Sy skriba was die skoolhoof, Carel W. du Toit, wat vir die laaste keer as skriba opgetree het. Die hou van die destydse sogenaamde Dingaanfeeste op [[Steytlerville]] dateer uit die tyd van ds. Steyn. In sy eerste vergadering is 'n brief gelees “van de heren G.M. Ferreira, H. Horn en drie anderen waarin gevraagd werden (a) de medewerking van de Kerkraad in de aanstaande Dingaansvergadering; (b) de aanstelling door de Kerkeraad van drie van zyn leden als een komitee om de schryvers en anderen te ontmoeten en zaken te regelen". Die volgende ouderlinge is hiervoor aangestel: G.N. Hayward, J. Olchers en S. Terblanche.
 
In die dienstyd van ds. Steyn het die Kerkraad die moedige besluit geneem om die hotel en drankwinkel te sluit. Hy teken sy laaste notule op [[3 Desember]] [[1921]]. Ds. Steyn was sterk van liggaamsbou, opgeruimd, toeganklik en met 'n sterk persoonlikheid. In sy dienstyd van drie jaar het hy diep spore op Steytlerville agtergelaat.
Lyn 34:
Begin 1922 het hy die verantwoordelike betrekking aanvaar van sekretaris van die BBBG met hoofkantoor in Kaapstad. Oor sy verwelkoming by die BBBG het die ''[[Kerkbode]]'' indertyd berig: "Het was opvallend hoezeer deze twee broeders (Steyn sy voorganger, ds. Joubert) op elkander gelijken, zodat 't gewoon publiek nauwliks de verandering in persoon zal opmerken. Het word de nieuwe sekretaris gegeven om met het zelfde sukses te arbeiden als zijn voorganger." Hierdie bede sou, volgens ds. [[A.P. Smit]], "meer as bewaarheid word. Die daaropvolgende 33 jaar – die dienstermyn van ds. Steyn – sou toon dat 'n beter aanstelling haas nie gemaak kon word nie. In meer as een opsig was dit die begin van 'n nuwe era in Bybelverspreiding in ons land."
 
Aanvanklik was hy slegs vir Kaapland en [[Suidwes-Afrika]] verantwoordelik, maar in 1948 het hy algemene sekretaris van die Genootskap vir die hele suidelike Afrika geword. Sy organisasietalent en welsprekendheid in albei landstale, maar veral sy ywer en toewyding, het van hom die aangewese persoon gemaak vir die taak van Bybelverspreiding. Jaarliks het hy van 24 000 tot 32 000 kilometer afgelê en selfs afgeleë uithoeke in [[Noord-Rhodesië]] ([[Zambië]]), die [[Belgiese Kongo]] ([[Zaïre]]) en die verre noorde van [[Suidwes-Afrika]] ([[Namibië]]) besoek. Hy het die werk van die Bybelgenootskap in Suid-Afrika gereorganiseer, Bybelhuise in [[Kaapstad]], [[Johannesburg]] en [[Durban]] opgerig en hom met welslae beywer vir die vertaling van die Bybel in steeds meer Bantoetale. In die hoogste kringe van die BBBG in Londen is S.Steyn vanweë sy rype ervaring, deeglike taalkennis en administratiewe bekwaamheid erken as die gesaghebbende oor Suid-Afrikaanse aangeleenthede.
 
=== Afrikaanse Bybelvertaling ===
Lyn 43:
Op Maandag [[29 Mei]] [[1933]] het die ''Carnarvon Castle'' met die eerste besending Afrikaanse Bybels anker gegooi in Tafelbaai. So groot was die vreugde en geesdrif dat etlike belangstellendes na die hawe gegaan het, om die swaar kiste met hul kosbare inhoud te verwelkom. Destyds was ds. Steyn self nie daar nie maar op reis saam met hoofsekretaris Wilkinson in die Oostelike Provinsie (vandaar die inlas van ds. Steyn se foto op die bekende foto van die aankoms van die eerste Afrikaanse Bybels by Bybelhuis in Kaapstad op Donderdag [[1 Junie]] [[1933]]).<ref> {{af}} [http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2003/06/27/11/6.html ''Die Bybel in Afrikaans vier 70ste verjaardag''], ''[[Volksblad]]'', 27 Junie 20043. URL besoek op 7 September 2015.</ref>
 
Steyn was die eerste persoon wat die Afrikaanse Bybel op die kansel gebruik het en wel in die [[NG gemeente Oos-Londen|NG Kerkkerk in Oos-Londen]] op [[4 Junie]] [[1933]]. Kort ná die verskyning van die volledige Bybel, het Steyn die voortou geneem vir 'n hersiening daarvan, want fyn taalkundige wat hy was, wou hy verseker dat die Bybel slegs in die bestekeurigste Afrikaans sou verskyn. Toe die hersiene uitgawe in 1953 die lig sien, het hy daarvoor gesorg dat dit in 'n groot verskeidenheid van uitgawes versprei isword en het hy die bynaam "Bybel-Steyn" verwerf.
 
Op die sentrale Bybelfees van daardie jaar1933 in Bloemfontein het ds. [[John Daniel Kestell|J.D. Kestell]] na ds. Steyn gewys en gesê : “Ons as Bybelvertalers het baie huldeblyke ontvang, maar hierdie man te min. Ons het op die voorgrond gestaan, maar hy was die geheime krag agter ons. Ons glo nie dat daar één enkele persoon is wat meer gedoen het om die Afrikanervolk die Bybel in die hand te plaas as hy nie.”
 
=== Ontvangs van die Afrikaanse Bybel ===
Lyn 54:
Op [[26 Julie]] [[1933]] het die bestuur van die Bybelgenootskap in Kaapstad die volgende aantekening gemaak: “During his (ds. Steyn's) absence the first consignment of Afrikaans Scriptures arrived by the Carnarvon on Monday, 29th May. These were delivered on Tuesday afternoon and were not opened until Thursday (Wednesday being a holiday), 1 June, when the arrival was officially celebrated in the Bible House, and copies of the first Afrikaans Bible handed to those present. A photograph of the group who attended was taken for record purposes.” Met dieselfde boot is drie afsonderlike pakkies ontvang, elk met drie Bybels. Sodra dit by Bybelhuis afgelewer is, is een van die pakkette oopgemaak en die boonste eksemplaar uitgehaal en onmiddellik versend na ds. Steyn, wat toe in Oos-Londen was. Die notule meld: “This was actually the first Afrikaans Bible on which the light of South Africa fell. It was read from the pulpit at East London on the day of Pentecost (4th June) and caused great excitement and general satisfaction.”
 
Onder die bekwame leiding van ds. Steyn is toe gereël dat die Afrikaanse Bybel by geleentheid van 'n Bybelfees op Sondag [[27 Augustus]] [[1933]] in elke gemeente van die drie Afrikaanse Kerke (die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|NG Kerk]], [[Nederduitsch Hervormde Kerk|NHK]] en [[Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika|GKSA]]) amptelik in ontvangs geneem sou word. In daardie belangrike Bybeljaar het ds. Steyn hom uitermate ingespan vir die goeie saak. Hy lê meer as 12 100 myl af en besoek nie minder nie as 50 gemeentes, en pleit vroeg en laat, veral by die Afrikaanssprekendes, om die Bybel te lees, te bestudeer en toe te pas in eie lewe. Dit was veral op sy aandrang dat die NG Kerk sy lidmate gevra het om 'n spesiale dankoffer met voormelde Bybelfees te gee, 'n offer wat teen die einde van daardie jaar reeds £16 000 beloop het. Die sentrale Bybelfees het in Bloemfontein plaasgevind. 'n Skare van 5 000 het die groot Marksaal volgesit en met heilige ontroering die Afrikaanse Bybel in ontvangs geneem. By daardie geleentheid is spesiaal gebonde eksemplare aan die eindvertalers geskenk. By 'n latere geleentheid is ook spesiale geskenk-eksemplare aan die moderators van die Afrikaanse Kerke asook ander hoogwaardigheidsbekleërs oorhandig. Daar is selfs 'n prageksemplaar aan die Koningin van Nederland versend. In die namiddag van daardie sentrale Bybelfees in Bloemfontein, het ds. Steyn 'n skare van 6 &nbsp;000 studente en leerlinge in die Marksaal toegespreek.
 
Die Afrikaanse Bybel het 'n ongeëwenaarde afset geniet. Die eerste besending van 6 &nbsp;500 (waarvan 5 &nbsp;000 in linneband en die res in leer gebind) wat einde Mei 1933 hier afgelewer is, was as gevolg van 'n stortvloed van kontantbestellings feitlik uitverkoop voordat dit in Suid-Afrika aangekom het. Tussen 1 Junie en [[31 Desember]] [[1933]] is sowat 150 000 Afrikaanse Bybels versprei. Teen die middel van 1934 het die verspreidingsyfer reeds geklim tot sowat 250 000. Volgens syfers in 1935 deur die Hoofkantoor verstrek is daar tussen Mei 1933 en Desember 1934 266 875 Afrikaanse Bybels uit Londen na Suid-Afrika verskeep. Die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap het destyds verklaar: “This is a record which will not easily be exceeded by any first edition in a new language". Einde 1933 skryf eerw. W.E.H. Organe aan ds. Steyn: “As a colleague in the Bible Society I congratulate you on the wonderful sale of your new version of the Bible in Afrikaans. There is nothing to compare with it in recent years".
 
=== Hersiening van die Bybelvertaling ===
Nouliks het die Afrikaanse Bybel verskyn of ds. Steyn neem die inisiatiefleiding vir die hersiening van die teks. Hy nader die eindvertalers hieroor persoonlik en spoor hul aan om die werk dadelik aan te pak. Taalfynproewer soos hy was, wou hy seker maak dat die Bybel in die allerbeste Afrikaans verskyn. So sou die Bybel 'n standardiserende invloed uitoefen op Afrikaans wat as skryftaal toe nog betreklik jonk en derhalwe in meer as een opsig nog vloeibaar was. Twintig volle jare (1933– '53) is moeisaam aan die grondige hersiening bestee. Ook hierdie blye dag is hy gegun toe hy op [[30 Augustus]] [[1953]] met die groot Bybelfees op [[Stellenbosch ]]die prag-eksemplare van die Kanselbybel in die hersiene teks aan hoogwaardigheidsbekleërs kon oorhandig. Danksy sy ywer en ondernemingsgees is hierdie hersiene Afrikaanse Bybel hierna in 'n ryke verskeidenheid uitgegee.
 
=== Bybels in swart tale ===
Lyn 66:
=== Bouer van Bybelhuise ===
[[Lêer:HPM Steyn.jpg|duimnael|regs|180px|Ds. H.P.M. Steyn later in sy lewe.]]
Toe ds. Steyn aan die begin van 1955 op die punt staan om af te tree, het 'n woordvoerder van die Genootskap hom soos volg hieroor uitgelaat : “Toe ds. Steyn destyds in Januarie 1922 as Sekretaris van Kaapland die werk aangeneem het, was die depot in Langmarkstraat 150 geleë en het dit bestaan uit slegs een kamer met 'n personeel bestaande uit die sekretaris, 'n toonbankklerk en 'n pakker. Die pakker was oorkant die straat, ook in 'n enkele kamertjie. In Johannesburg was hulle gehuisves in 'n bouvallige geboutjie met ook slegs drie lede in die personeel. In Durban het hulle saam met 'n ander onderneming een kamer gedeel en hul verteenwoordiger daar was 'n pensioentrekker met 'n Zoeloe-bediende. Ds. Steyn het gevoel dat dit 'n oneer was aan die Woord van God om in sulke treurige omstandighede gehuisves te wees en het dadelik begin werk om sake te verander. Reeds aan die einde van sy eerste jaar het hy daarin geslaag om 'n drieverdiepinggebou vir die Bybelgenootskap op die huidige standplaas te Groentemarkplein aan te koop. Hy het altyd sy oog op daardie plek gehad, omdat hy aan die toekoms gedink het en 'n sentrale plek vir die Woord van God in die Moederstad wou hê. Hy het ook volgehou totdat daar in Kaapstad, Johannesburg en Durban in baie prominente posisies drie deeglike Bybelhuise verrys het. Van daardie Bybelhuise gaan daar in normale tye jaarliks sowat 'n halfmiljoen Bybels en Bybeldele in meer as 100 tale na die Unie (van Suid-Afrika) en omliggende dele uit.”
 
=== Reorganisasie van die Genootskap ===