Verenigde Party: Verskil tussen weergawes

Verwoerd het gesê as dit moontlik sou wees, sou hy ’n republiek binne die Statebond wou hê. Hieroor sou egter later besluit word. [[Suidwes-Afrika]] se kiesers sou nie aan die volkstemming kon deelneem nie, want mnr. [[Eric Louw]], minister van binnelandse sake, het gevrees dit sou ernstige reperkussies vir Suid-Afrika in die buiteland inhou en veral in die [[Verenigde Nasies]]. Op aandrang van die ses Suidwes-Volksraadslede het die eerste minister egter later die besluit heroorweeg en beslis die kiesers daar sou wel kon deelneem. Met hierdie besluit om Suidweskiesers medeseggenskap te gee, het Verwoerd Suidwes nog hegter aan Suid-Afrika gebind.

Die Opposisie (wat toe uit die VP en die PP asook die drie naturelleverteenwoordigers bestaan het) was eensgesind in hulle teenkanting teen ’n republikeinse staatsvorm. Mnr. [[Douglas Mitchell]], Natalse VP-leier, het hom onvoorwaardelik teen ’n republiek uitgespreek en gesê die eerste minister was besig met ’n bluf om sy ondersteuners tevrede te stel. Volgens hom sou die regering nooit ’n meerderheid kry nie. Sir [[De Villiers Graaff]] wou hê die Kleurlinge moes toegelaat word om in die referendum te stem. Die [[Progressiewe Party]] wou ’n veelrassige republiek hê.

Ook buite die parlement was dit ’n gebeurtenisvolle jaar. Die Britse eerste minister, mnr. [[Harold Macmillan]], bring ’n besoek aan verskeie Afrika-lande. In sy sogenaamde “Winde van verandering”-toespraak lig hy die Parlement in oor die nuwe omstandighede in [[Afrika]] en hoe dit Suid-Afrika sou raak. Dr. Verwoerd antwoord hom deur in ’n onvoorbereide toespraak Suid-Afrika en sy wit inwoners se saak te stel. Kort ná Macmillan se besoek aan Suid-Afrika ontstaan gewelddadige swart onluste in [[Sharpeville]] en [[Langa]]. Die regering kondig ’n noodtoestand oor die grootste deel van die land af. Die gemoedere in die buiteland was ’n lang tyd as gevolg van die onluste in die buitelandland teen Suid-Afrika gaande. Binnelands het mense aangedring op groter toegewings aan die swart bevolking en daar was selfs sprake dat Suid-Afrika onder die omstandighede ’n koalisie tussen die NP en VP nodig gehad het.

In die tweede helfte van die jaar klink stemme uit sekere kringe in die Kaaplandse NP op wat aandring op regstreekse verteenwoordiging vir die Kleurlinge in die Parlement. Mnr. [[P.J. Cillié]], redakteur van ''[[Die Burger]]'', en sekere predikante in die Afrikaanse Kerke neem die voortou hierin. In ’n stadium skryf Cillié in ''[[Die Burger]]'' dat die gedagte van regstreekse Kleurlingverteenwoordiging reeds groot steun in NP-geledere geniet en dat die hele party vir die saak gewin kon word met sterk leiding. Die bewing kry momentum met die besluite van die [[Cottesloe-kerkeberaad]] in [[Johannesburg]]. Die sinodes van die deelnemende kerke het egter een vir een die besluite verwerp en uiteindelik uit die Wêreldraad van Kerke getree. In sekere kringe het die pogings tot politieke integrasie van die bruin bevolking voortgegaan, maar dr. Verwoerd roep die federale raad van die [[Nasionale Party]] byeen en reik ’n verklaring uit waarin die veldtog skerp veroordeel is en die party se beleid van skeiding ([[apartheid]]) herbevestig is.