Anaxagoras: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 43:
 
== Kosmologiese teorie ==
Volgens Anaxagoras bestaan alle dinge (materie) van die begin. Maar aanvanklik het dit bestaan as baie klein fragmente van hulself, oneindig in hoeveelheid en onlosmaakbaar verbind. Alle dinge het bestaan in hierdie massa maar in 'n deurmekaar en onherkenbare vorm. Daar was sade (''spermata'') of miniature van byvoorbeeld koring, vlees en goud in die primitiewe mengsel, maar hierdie dele wat bymekaar hoort volgens hul geheel (die ''homoiomereiai'' van [[Aristoteles]]), moes onttrek word van die komplekse massa voor hulle 'n spesifieke naam of karakter kon verkry. Verstand reël die skeiding van wat bymekaar hoort en nie bymekaar hoort nie; ''panta chremata en omou eita nous elthon auta diekosmese''. Hierdie spesifieke element genoem verstand (''nous''), was nie minder beperk deur die chaotiese massa, maar, anders as die ''logos'' van [[HeraklitosHerakleitos]], staan dit suiwer en onafhanklik (''mounos ef eoutou''), 'n element van fyner tekstuur, in al sy manifestasies en oorals dieselfde. Hierdie subtiele agent, beskik oor alle kennis en mag, is veral beskou as in beheer van alle vorme van [[lewende materie|lewe]].
Verstand veroorsaak beweging. Dit roteer die primitiewe mengsel, beginnende by een punt en stelselmatig brei dit uit totdat dit tot die realitiet of dan die kosmos se bestaan lei. Maar die beste poging ten spyt, kan die oorspronklike vermening van dinge nie heeltemal ongedaan gemaak word nie. Nie een ding in die wêreld word oombliklik geskei nie, soos deur 'n hou van 'n byl nie.