Borderkollie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 1:
Die '''Borderkollie''' is 'n honderas[[hond]]eras wat gebruik word om werk te verrig, ensoos om vee op te pas. Dit is in die Anglo-Skotse grensstreek ontwikkel vir die aanjaag van [[vee]], veral [[Skaap|skape]]. Dit is spesifiek geteel vir intelligensie en gehoorsaamheid.
 
Hulle word beskou as hoogs-intelligent, uiters energiek, akrobaties en atleties, en hulle het hullereeds dikwels met groot sukses kompeteergekompeteer in skaaphondproewe en die hondesport. Hulle word dikwels as die mees intelligente van alle huishoudelike honde beskou.<ref name="coren">{{Cite book|last=Coren|year=1995|first=Stanley|title=The Intelligence of Dogs: A Guide To The Thoughts, Emotions, And Inner Lives Of Our Canine Companions|publisher=Bantam Books|isbn=0-553-37452-4}}</ref> Borderkollies word steeds benut in hul tradisionele rol vir die aanjaag van vee oor die hele wêreld.
 
== Beskrywing ==
Lyn 7:
[[Lêer:Blue_merle_Border_Collie.jpg|duimnael|Blou merle Borderkollie.]]
[[Lêer:A_Red_Border_Collie.jpg|duimnael|Donkerrooi.]]
[[Lêer:Border_Collie_red.jpg|duimnael|BorderRooi Collie red.Borderkollie]]
[[Lêer:Border_Collie_liver_portrait.jpg|duimnael|Bruin en wit met een blou en een bruin oog.]]
In die algemeen is Borderkollies medium-grootmediumgroot honde met 'n matige hoeveelheid haarpels, wat in die meeste gevalle dik is en dikwels verhaar. Hulle het 'n dubbele laag wat wissel van glad tot grof en is soms gekrul. Terwyl swart -en -wit is die mees algemenealgemeenste kleurpatroon van die Borderkollie is, verskynkom die ras ook in enige [[kleur]] en patroon voor wat byhonde bekend is in honde. Sommige van hierdie sluit in swart driekleur (swart/bruin/wit), lewer-en-wit, en rooi driekleur (rooi/bruin/wit) word ook gereeld gesien, met ander kleure soos blou, lila, rooi merle, blou merle, briekwa, en Australiese rooi wat minder gereeld voorkom. Sommige Borderkollies kan ook 'n effekleurige pels besitdra.
 
== Geaardheid en behoeftes ==
Lyn 15:
Die Borderkollie is 'n intelligente honderas;<ref>{{Cite book|last=Coren|year=2005|authorlink=Stanley Coren|first=Stanley|title=The Intelligence of Dogs: A Guide to the Thoughts, Emotions, and Inner Lives of Our Canine Companions (Paperback)|publisher=[[Free Press (publisher)|The Free Press]]|isbn=978-0-7432-8087-7}}</ref> in werklikheid word dit wyd beskou as die mees intelligente honderas. Hoewel die primêre rol van die Borderkollie is om troppe vee aan te jaag, word hierdie ras toenemend gewilder as 'n metgeseldier.
 
In hierdie rol, as gevolg van hul werkerfenis, is Borderkollies baie veeleisend, speels en energiek. Hulle floreer die beste in huishoudings wat hulle kan voorsien met baie speel en oefening kan voorsien, óf met die mens of ander honde. As gevolg van hul behoefte vir geestelike stimulasie en oefening, ontwikkel baie Borderkollies problematiese gedrag in huishoudings wat nie in staat is om voorsiening te maak vir hul behoeftes nie.<ref name="planethund.com">{{cite web|url=http://www.planethund.com/eng/border-collie-problem-dog-1809.html|title=Border Collie – a problem dog!?|publisher=planethund.com|accessdate=2014-11-10}}</ref> Hulle is berug om gate te kou in die mure, meubels soos stoele en tafelbenetafelpote, vernietigende skraap en gatgrawe, as gevolg van verveeldheid. Borderkollies toon 'n sterk begeerte om 'n trop te vormtropvorming, 'n eienskap wat hulle kan wys met klein kinders, katte en ander honde. Die ras se oppaseienskap word doelbewus aangemoedig, deur selektiewe teling vir baie geslagte reeds. Maar, synde by uitstek opleibaar, leef hulle vriendskaplik met ander troeteldiere indien hulle behoorlike sosialiseringsopleiding gegee word.
 
Voordat hulle op hierdie ras as 'n huistroeteldier besluit, moet potensiële eienaars seker wees dat hulle gereelde oefening kan voorsien in ooreenstemming met die kollie se hoë-energie en ontsaglike stamina. 'n Werkende kollie kan myle ver hardloop op een dag, en met behulp van sy ervaring, persoonlikheid en intelligensie beheer hou oor uitdagende vee, en hierdie honde sal weesgou benoud en gefrustreerd raak in isolasie en indien geïgnoreer of onaktief gelaat word.
 
Voordat hulle op hierdie ras as 'n huistroeteldier besluit, moet potensiële eienaars seker wees dat hulle gereelde oefening kan voorsien in ooreenstemming met die kollie se hoë-energie en ontsaglike stamina. 'n Werkende kollie kan myle ver hardloop op een dag, en met behulp van sy ervaring, persoonlikheid en intelligensie beheer hou oor uitdagende vee, en hierdie honde sal wees benoud en gefrustreerd raak in isolasie en indien geïgnoreer of onaktief gelaat word.
Soos baie werkende rasse, kan Borderkollies beweging-sensitief wees en bewegende voertuie en fietse jaag, maar hierdie gedrag kan verander word deur opleiding.<ref name="yourpurebredpuppy.com">{{cite web|url=http://www.yourpurebredpuppy.com/reviews/bordercollies.html|title=Your Purebred Puppy: Border Collie}}</ref> Sommige van die moeiliker gedragspatrone vereis geduld, omdat dit deel van die hond se ontwikkeling is, en behoort te verdwyn soos hy volwasse raak.
 
Line 25 ⟶ 26:
== Veewerk ==
[[Lêer:BC_eye.jpg|links|duimnael|Die Borderkollie gebruik sy direkte staar by skape, bekend as "die oog", om hulle te intimideer terwyl hy hul aanjaag.]]
{{Multibeeld|image1=Border Collie (Roy) en plein travail.jpg|image2=Australian_red_and_white-Red_Rock.JPG|image3=Border_collie_of_nonstandard_appearance.jpg|direction=vertical|width=200|alt1=Border Collie|caption1=Border'n CollieBorderkollie herding|alt2=Australianpas Redvee Border Collieop|caption2=AustralianAustraliese Redrooi Border Collie|alt3=Working Border CollieBorderkollie|caption3=A'n workingWerker BorderBorderkollie Collietoon helps to illustrate thedie significantbeduidende variationverskil in appearancehouding|alt4=Chocolate merles|caption4=Chocolate merle female (left) and chocolate male (right)}}
Werkende Borderkollies kan rigting neem deur die stem of deur die fluitjie op lang afstande wanneer hulle aanjaag. Hul groot energie en oppasinstink word nog steeds gebruik om troppe van alle vorme van diere aan te dryf, van die tradisionele [[Skaap|skape]] en [[Bees|beestebees]]te, tot loslopende [[pluimvee]], varke[[vark]]e en [[Volstruis|volstruisevolstruis]]e. Hulle word ook gebruik om ongewenste wilde voëls te verwyder van lughawens[[lughawe]]ns se aanloopbane, gholfbane, en ander openbare en private plekke.
 
Die gebruik van honde vir skape oppas maak goeie ekonomiese sin vir baie boere. In 'n tipiese weidingomgewing sal elke opgeleide skaaphond die werk van drie mense doen. In die groot droë gebiede soos die Australiese Outback of die [[Karoo]] Platorand, word die getal verhoog tot vyf of meer. Pogings om hulle te vervang met meganiese benaderings tot oppas het net beperkte sukses behaal. Dus vind veehanteerders die opgeleide honde meer betroubaar en ekonomies. {{Feit|date=October 2014}}
 
== Verwysings ==
{{Reflist|30emVerwysings}}
 
{{Saadjie}}
 
[[Kategorie:Honde]]