Chloor: Verskil tussen weergawes

Chloor is 'n belangrike chemikalie in [[watersuiwering]], in [[ontsmettingsmiddel]]sontsmettingsmiddels asook [[bleikmiddel]]sbleikmiddels en kom ook voor in [[Yperiet|mosterdgas]].

[[Organiese chemie]] maak op groot skaal van hierdie element gebruik as 'n oksideermiddel en in [[substitusie]]-reaksies omdat chloor dikwels baie verlangde eienskappe aan 'n [[organiese verbinding]] verleen wanneer dit 'n [[waterstof]]atoom in die verbinding vervang (soos in [[sintetiese rubber]]vervaardigingrubbervervaardiging).

Chloor is in [[1774]] deur [[Carl Wilhelm Scheele]] ontdek, wat verkeerdelik gedink het dit bevat [[suurstof]]. Chloor is in [[1810]] deur [[Humphry Davy]] benoem, wat daarop aangedring het dat die stof inderwaarheid 'n element is.

In die natuur word chloor slegs in die vorm van die [[chloriedioon]] teëgekom. Chloriede maak baie van die [[sout]]e uit wat in die Aarde se [[oseaan|oseane]] opgelos is— 1.9% van die massa van seewater is chloriedione. Selfs hoër konsentrasies chloriede kan in die [[Dooie See]] en in ondergrondse brakwaterbronne gevind word.

Die meeste chloriede is oplosbaar in water, dus word chloriede in vastestofvorm slegs in oorvloed in droë klimate gevind of dan diep ondergronds. Algemene chloriedminerale sluit ''haliet'' ([[natriumchloried]]), ''silwiet'' ([[kaliumchloried]]), en ''[[karnaliet]]'' (kaliummagnesiemchloriedheksahidraatkaliummagnesiumchloriedheksahidraat) in.

In die nywerheid word elementêre chloor gewoonlik deur die [[elektrolise]] van natriumchloried wat in water opgelos is vervaardig. Saam met chloor, lewer hierdie [[chloralkaliproses]], [[waterstof]]gas en [[natriumhidroksied]] volgens onderstaande [[chemiese vergelyking]]

Verbindings van chloor sluit [[chloried]]e, [[chloriet (chemie)|chloriete]], [[chloraat|chlorate]], [[perchloraat|perchlorate]], [[chloramien]]echloramiene in.

Daar bestaan twee stabiele [[isotoop|isotope]] van chloor, met massa's 35 en 37 respektiewelik en word in 'n 3:1 relatiewe verhouding aangetref, wat aan chloor [[atoom|atome]] 'n skynbare atoommassa van 35,5 gee. Chloor het altesaam 9 isotope met massagetalle wat wissel vanaf 32 tot 40. Slegs drie van hierdie isotope kom natuurlik voor: die stabiele Cl-35 (75,77%) en Cl-37 (24,23%) en dan die [[radio-aktief|radio-aktiewe]] Cl-36. Die verhouding van Cl-36 tot stabiele Cl in die omgewing is ongeveer 700 E-15:1. Cl-36 ontstaan deur splytsing van [[argon|Ar]]-36 in die atmosfeer as gevolg van [[neutronvangs]] deur Cl-35 of [[muonvangs]] deur [[kalsium|Ca]]-40. Cl-36 ontbind na [[swawel|S]]-36 en [[argon|Ar]]-36 met 'n gekombineerde [[halfleeftyd]] van 308 000 jaar. Die halfleeftyd van die [[hidrofilies]]ehidrofiliese onreaktiewe isotope maak dit geskik vir die doeleindes van [[geologiese datering]] in die omtrek van 60 000 tot 1 miljoen jaar. Groot hoeveelhede Cl-36 het ontstaan tydens die atmosferiese [[kernwapen]]ontploffings tussen 1952 en 1958. Die residensietyd van Cl-36 in die atmosfeer is ongeveer 1 week. Dus vir die doeleindes van nasporing van veranderinge in [[grond]] en [[grondwater]] is Cl-36 ook 'n nuttige tydmerker om water se oorsprong van 50 jaar tot die hede vas te stel. Cl-36 is ook al in geologiese studies gebruik om ys en sedimente te dateer.

Chloor veroorsaak irritasie in die [[asemhalingstelsel]]s van veral kinders en oumense. In sy gasvorm irriteer dit die [[neusmembraan|neusmembrane]] en in vloeistofvorm brand dit die [[vel]]. Dit neem so min as 3,5 [[dele per miljoen|dpm]] om die reuk van chloor te onderskei maar dit verg meer as 1000 dpm vir 'n noodlottige dosis. Dis om hierdie rede dat chloor tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] gebruik is vir [[chemiese oorlogvoering]].

Akute blootstelling aan hoë (dog nie-noodlottige) konsentrasies chloor kan pulmonêre [[oedema]]edeem, of dan vloeistof in die longe ('n uiters onaangename toestand), veroorsaak. Kroniese lae-vlakblootstelling verswak die longe wat die vatbaarheid totvan ander longsiektes verhoog.

Toksiese dampe kan vrygestel word wanneer [[bleikmiddel]]sbleikmiddels met [[urine]], [[ammoniak]] en ander skoonmaakmiddels gemeng word. Hierdie dampe bestaan uit 'n mengsel van chloorgas en [[stikstoftrichloried]]; en vermenging van hierdie stowwe moet vermy word.