J.V. Coetzee: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
k Opruim using AWB
Lyn 50:
In Desember 1918 is ds. Coetzee, nadat herhaalde beroepe uitgebring is, bevestig as tweede predikant van die [[Gereformeerde kerk Johannesburg|Johannesburgse gemeente]] nadat ds. [[Martinus Postma]] reeds van 1909 af in die gemeente gearbei het. Twee predikante vir een gemeente was in die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika onbekend en tog het die eienaardige stadstoestande dit genoodsaak. Uiteraard kon destyds moeilik nog 'n gemeente gestig word omdat die meeste van die olidmate tot die werkersklas behoort het. Hieroor het ds. Coetzee in 1946 gfeskryf : "Sover ek weet, was dit die eerste geval in die geskiedenis van ons kerk dat 'n gemeente twee predikante gehad het, afgesien van die geval van [[Gereformeerde kerk Burgersdorp|Burgersdorp]] wat in die eerste jare van die bestaan van die [[Teologiese Skool Burgersdorp|Teol. Skool]] twee predikante had, van wie een eintlik dosent aan die skool was en vir 'n gedeelte deur die gemeente besoldig (is)."
 
Met ds. Coetzee se koms het die Gereformeerde Kerk vier predikante aan die [[Witwatersrand]] gehad. Gedurende 1919-1923 was ds. J. H. Boneschans predikant van die [[Gereformeerde kerk Germiston|gemeente Germiston]] ná die vertrek van ds. [[Johannes Christiaan van der Walt|J.C. van der Walt]] na [[Gereformeerde kerk Piet Retief|Piet Retief]]-kombinasie, as ds. Coetzee se opvolger. Die Oos-Rand – [[Germiston]] tot by [[Springs]] – het die predikant van Germiston se arbeidsveld van Germiston se predikant geword.
 
Terwyl ds. Coetzee en sy drie Randse kollegas, dr. Postma, D.P. du Plessis en J.H. Boneschans, kerklike arbeid rustig voortgegaan en hulle in samewerking met die kerkrade die fondamente van die kerklike lewe en organisasie vas en stewig gelê het, het die [[1922-staking|staking]] einde 1921 uitgebreek. Die jaar daarop was dit oorlog op die Witwatersrand. Soos die Rebllie agt jaar vantevore, het die staking die kerklike lewe swaar getref. Die gemeentelike lewe is op baie plekke ontwrig, veral in Johannes-burg en aan die Oos-Rand. Ds. Coetzee, wat ’n ooggetuie hiervan was, skryf in 1946: "Die wydverbreide industriële moeilikhede met die groot staking aan die einde van 1921 wat in 1922 uitgeloop het op 'n gewapende botsing in die strate van Johannesburg, het die kerklike lewe op die Witwatersrand baie ontwrig. Baie lidmate was maandelik uit die werk. Die kerklike sake het swaar gely in daardie moeilike tyd. Kerklike opbringste het sterk agteruitgegaan en predikantstraktemente het agterstallig geraak. Toe die gewapende botsing ten slotte verby was, het 'n groot deel van die gemeentelede in die tronk of agter die sink-omheining van die Wanderers-terrein as gevangenes gesit. In [[Fordsburg]], [[Vrededorp]] en [[Newlands]] is bykans alle manspersone in hegtenis geneem ná die skietery verby was en in die Wanderers saamgehok. Dae lank het die uitsorteerdery aangehou om die persone wat aan die skietery deelgeneem het, in die hande te kry. Die kerklike lewe en organisasie op die Sentrale en Oos-Rand het die meeste ontwrigting te verduur gehad."
 
Germiston se gemeente het veral swaargekry sodat dit ná ds. [[Derk Rumpff]] van [[Gereformeerde kerk Heidelberg|Heidelberg]] se vertrek met dié gemeente in kombinasie gegaan het. Van 1924 tot 1927 het dr. [[Philippus de Klerk|P.J.S. de Klerk]] Germiston bearbei as gevolg van die vertrek van ds. J.H. Boneschans na [[Gereformeerde kerk Venterstad|Venterstad]]. Terwyl hierdie uitbreiding aan die Oos-Rand aan die gang was, het veral die westelike voorstede van Johannesburg sterk wyke en later sterk gemeentes geword. Gevolglik het die Algemene Vergadering van Transvaal toestemming verleen tot die afstigting van [[Gereformeerde kerk Johannesburg-Oos|Johannesburg-Oos]] en [[Gereformeerde kerk Johannesburg-Noord|-Noord]] aan die begin van 1924. Hierdie twee gemeentes het in kombinasie gegaan met ds. Coetzee as hul predikant terwyl ds. [[Martinus Postma|M. Postma]] predikant gebly het van die Johannesburgse gemeente.
 
== Frankfort ==
[[Lêer:Algemene Sinode van die Gereformeerde Kerk in sitting op Reddersburg, 1927.jpg|duimnael|links|330px|Die Algemene Sinode van die GKSA op [[Reddersburg]], 1927. Eerste ry: [[Derk Rumpff|D. Rumpff]], [[N.H. van der Walt]], [[J.G.H. van der Walt]], prof. [[Jacobus du Plessis|J.A. du Plessis]], prof. [[Casparus de Wet|C.J.H. de Wet]], [[Taetse Hamersma|T. Hamersma]], [[Louis Vorster|L.P Vorster]], [[Koos van Rooy|J.A. van Rooy]], [[Hendrikus Pasch|H.P.J. Pasch]]. Tweede ry: [[H.S. van Jaarsveld]], H. Venter, F.P.J. Snyman, [[Johannes Christiaan van der Walt|J.C. van der Walt]], [[Douw Venter|D.G Venter]], [[Charles du Toit|C.W.M. du Toit]], [[Izak Krüger|I.D Krüger]], [[H.J.R. du Plessis]]. Derde ry: [[J.V. Coetzee]], [[G.H.J. Kruger]], E.L.J. Venter, [[Dirk Postma, seun van Martinus|D. Postma]], [[Dirk du Plessis|D.P. du Plessis]], A.S.E Yssel, [[David Kotzé|D.N. Kotzé]]. Vierde ry: [[Jan Boneschans|J.H. Boneschans]], [[T.T. Spoelstra]], [[W.J. Postma]], W.J. Snyman, [[Abraham Duvenage|A. Duvenage]], [[Philippus de Klerk|P.J.S. de Klerk]], [[Barend de Klerk|B.J. de Klerk]].]]
 
In Mei 1925 het ds. Coetzee die beroep na [[Gereformeerde kerk Frankfort|Frankfort]] opgevolg, waar hy sou bly tot 1930. (Intussen is ds. Postma in 1926 oorlede, waarna ds. [[Willem Johannes de Klerk|W.J. de Klerk]] vir die tweede maal Johannesburg se predikant geword het.) Ds. Coetzee het op die punt gestaan om vir verdere studie na [[Europa]] te vertrek toe hy die beroep na Frankfort kry. Dit was die einde van die akademiese loopbaan wat baie van sy vriende vir hom voorspel het. Tog het hy lewenslank student gebly; daar was min teoloë wat die Gereformeerde teologie, dogmatiek, kerkreg en kerkgeskiedenis soos hy geken het, aldus I.L.J. van Vuuren in die [[Gereformeerde kerk Potchefstroom|gemeente Potchefstroom]] se gedenkboek van 1988, wat gemeen het ds. Coetzee "sou ongetwyfeld professor (aan die Gereformeerde Kerke se Teologiese Skool op Potchefstroom) geword het as hy verder gestudeer het". Hy het wel deeltyds klas gegee aan die Teologiese Skool terwyl hy Potchefstroom se predikant was.
Lyn 65:
 
[[Beeld:Kranslegging deur die Gereformeerde Kerk se Sinode by die Vrouemonument, Bloemfontein, 1939.jpg|duimnael|links|300px|Kranslegging deur die Gereformeerde Kerk se Sinode aan die voet van die [[Nasionale Vrouemonument|Vrouemonument]], 1939. [[Totius]] staan links van die krans, links van hom ds. [[Izak Krüger]] een links van hom ds. Coetzee.]]
Vanweë sy betrokkenheid by die Afrikaanse Psalmboek ten opsigte van die berymings en die melodieë, het ds. Coetzee wye bekendheid verwerf. Hy was baie lief vir kerkmusiek en het dikwels self voor 'n orrel ingeskuif. Hy het ook 'n groot aandeel gehad in die vertaling van die Bybel in Afrikaans. I.L.J van Vuuren skryf: "Dit was bekend dat hy snags ure lank gewerk het in sy studeerkamer en dat hy oordag nooit oorhaastig was nie. Hy het graag gesprekke met vriende en gemeentelede aangeknoop." Prof. [[J. Chris Coetzee]] het van hom gesê: "Hy was 'n innige herder, alhoewel hy weens 'n sterk emosionele inslag nogal moeilikheid met gereelde huisbesoek gehad het." Wanneer hy wel 'n lidmaat besoek het, het dit nooit oorhaastig gegaan nie en het hy die teerste snare aangeroer.
 
Ds. Coetzee was ook 'n sterk onderwysman. Vir die [[Potchefstroom Gimnasium]], die [[PU vir CHO]] en die Teologiese Skool was hy " 'n rots van sterkte". Prof. Coetzee het vertel dat hy ds. Coetzee intiem geken het; trouens, hy was 19 jaar lank lidmaat in sy kerk. Hy onthou veral sy gawe as prediker, ten spyte van 'n effense spraakgebrek en sy ongemaklike gebare. 'n Mens het dit egter gou gewoond geraak. Van Vuuren skryf: "Vir die oppervlakkige luisteraar was sy preke moontlik ietwat swaartillend, maar hy was 'n uitmuntende eksegeet. Daar was min predikante wat die Heidelbergse Kategismus mooier, dieper en suiwerder kon preek." Van sy preker het heelparty in ''[[Die Kerkblad]]'' en in preekbundels verskyn.
 
Ds. Coetzee was een van die eerste persone wat die geskiedenis van die [[Gereformeerde kerk Potchefstroom]] opgeteken het. In 1938, by geleentheid van die gemeente se 75-jarige bestaan (want toe is nog aanvaar dis gestig in 1863, pleks van die eintlik 1859 soos later aan die lig sou kom), het hy en prof. [[J. Chris Coetzee]] 'n feesbundel geskryf. Ds. Coetzee het die geskiedenis van 1863 tot 1938 opgeteken terwyl prof. Coetzee oor die onderwys en die gemeente se werksaamhede geskryf het. Die bundel het ook 'n aantal historiese foto's bevat.
Lyn 74:
 
== Waardering ==
[[Beeld:Algemene Sinode van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika op Rustenburg, 4 April 1924, onder die seringboom waaronder die Kerk in 1859 gestig is en met prof HH Kuyper as deputaat van die Geref Kerke in Nederland.jpg|duimnael|regs|300px|Die Algemene Sinode van die [[Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika]] op [[Rustenburg]], [[4 April]] [[1924]], onder die seringboom waaronder die Kerk in 1859 gestig is en met prof. H.H. Kuyper as deputaat van die Geref. Kerke in [[Nederland]]. Eerste ry: A.S.E. Yssel, [[Charles du Toit|C.W.M. du Toit]], [[J.V. Coetzee]], [[J.G.H. van der Walt]], [[Jan Boneschans|J.H. Boneschans]], [[Johannes Christiaan van der Walt|J.C. van der Walt]]. Tweede ry: [[Dirk du Plessis|D.P. du Plessis]], [[Derk Rumpff|D. Rumpff]], [[Taetse Hamersma|T. Hamersma]], [[Dirk Postma, seun van Martinus|D. Postma]], [[Martinus Postma|M. Postma]], prof. H.H. Kuyper, [[Louis Vorster|L.P Vorster]], proff. [[Totius|J.D. du Toit]], [[Jacobus du Plessis|J.A. du Plessis]], [[Izak Krüger|I.D. Kruger]]. Derde ry: [[David Kotzé|D.N. Kotzé]], [[N.H. van der Walt]], [[Abraham Duvenage|A. Duvenage]], [[Koos van Rooy|J.A. van Rooy]], [[Casparus de Wet|C.J.H. de Wet]], [[Barend de Klerk|B.J. de Klerk]], [[Willem Johannes de Klerk|W.J. de Klerk]], [[G.H.J. Kruger]], [[Douw Venter|D.G. Venter]], [[Hendrikus Pasch|H.P.J. Pasch]]. Vierde ry: F.P.J. Snyman, [[Hendrik Johannes Venter|H.J. Venter]], [[Philippus de Klerk|P.J.S. de Klerk]], [[H.S. van Jaarsveld]], [[H.J.R. du Plessis]], [[J.H. Kruger]].]]
 
[[Beeld:Algemene Sinode van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika, Pretoria, 1933.jpg|duimnael|links|330px|Die Algemene Sinode van die GKSA in sitting te [[Pretoria]], 1933, afgeneem op die trap van die [[Uniegebou]]. Eerste ry: A. Postma, [[Pieter Snyman|P.G.W. Snyman]], [[Derk Rumpff]], [[J.G.H. van der Walt]], [[Izak Krüger|I.D. Krüger]], prof. [[J. Chris Coetzee]], [[T.T. Spoelstra]], A.S.E. Yssel, [[David Kotzé|D.N. Kotzé]], [[W.J. Postma]], J.P. van den Berg, I.J. van der Walt. Tweede ry: H.F.V. Kruger, [[Jan Boneschans|J.H. Boneschans]], J.M. de Wet. Tweede ry: [[Willem Johannes de Klerk|W.J. de Klerk]], [[Philippus de Klerk|P.J.S. de Klerk]], [[Barend de Klerk|B.J. de Klerk]], B. de Klerk, [[Stephanus van der Walt|S.J. van der Walt]], L.S. van der Walt, J. Schutte, [[N.H. van der Walt]], E.I.J Venter, [[H.S. van Jaarsveld]], [[Hendrik Johannes Venter|H.J. Venter]], [[Douw Venter|D.G Venter]], '''J.V. Coetzee'''. Vierde ry: J. van Rooy, [[Abraham Aucamp|A. Aucamp]], [[Hendrikus Pasch|H.P.J. Pasch]]. Vyfde ry: [[Koos van Rooy|J.A. van Rooy]], [[J.H. Kruger]], [[G.H.J. Kruger]], [[Willem Venter|W.F. Venter]], I. Lessing, [[Jan du Plessis|J.B. du Plessis]], [[Sarel van der Walt|S.P. van der Walt]], [[Joseph Petrus Jooste|J.P. Jooste]], J.L. de Bruin, [[Stephanus du Toit|S. du Toit]], [[Daniël du Plessis|D.P. du Plessis]], F.P.J. Snyman.]]
Lyn 92:
* {{af}} Die Gereformeerde Vroueblad. 1959. ''Die Gereformeerde vrou 1859-1959''. Potchefstroom: Potchefstroom Herald.
 
{{DEFAULTSORT:Coetzee, JV}}
[[Kategorie:Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse predikante]]
 
{{DEFAULTSORT:Coetzee, JV}}