Thailand: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
opruim na vertaling |
verbeter en klaar |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam =
|volle_naam = '''Koninkryk van Thailand'''
|algemene_naam = Thailand
Lyn 7:
|simbool_tipe = Wapen
|beeld_kaart = Location Thailand ASEAN.svg
|leuse = ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์<br />''Chat, Satsana, Phra Maha Kasat''<br /><small>
|volkslied = ''[[Phleng Chat Thai|เพลงชาติไทย]]''<br /><center>[[Lêer:Thai National Anthem - US Navy Band.ogg]]</center><br />
|amptelike_tale = [[Thai]]<ref name=CIA>{{en}} {{webaanhaling|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/th.html|titel=Thailand|werk=The World Factbook|uitgewer=[[Central Intelligence Agency]]|toegangsdatum=14 Oktober 2016}}</ref>
|hoofstad = [[Bangkok]]
Lyn 103:
== Demografie ==
[[Lêer:Thailand ethnic map.svg|duimnael|links|Etniese kaart van Thailand]]
[[Lêer:Kayan woman with neck rings.jpg|duimnael|'n Vrou van die klein ''Kayan
Thailand se bevolking word oorheers deur verskeie Tai-sprekende mense.<!---Nie 'n tikfout nie: Thai is deel van die Tai-familie---> Die talrykste is die Sentrale Thai, die Noordoostelike Thai (ook genoem "Isan" of "Lao": twee verskillende, dog nou-verwante dialekte) en die Suidelike Thai. Die Sentrale Thai is al lank die heersende taal rakende politiek, ekonomie en kultuur, alhoewel die taal se [[moedertaal]]sprekers slegs 'n derde van die land se bevolking uitmaak (die moedertaalsprekers van Noordoostelike Thai vorm die meerderheid). Baie mense is egter tans daartoe in staat om Sentrale Thai, asook hulle eie dialekte te kan praat, danksy die onderrigstelsel en die beweging na 'n nasionale identiteit.
Lyn 138:
[[Lêer:Thai Seafood Curry.jpg|duimnael|Die Thaise kookkuns is bekend vir die pikantheid daarvan, soos hierdie seekos-en-kerriedis.]]
Die kookkuns van Thailand meng vyf basissmake: soet, pikant, suur, bitter en sout. 'n Paar algemene bestanddele wat in Thaise kookkuns gebruik word, sluit in [[knoffel]], [[rooirissie]]s, [[lemmetjie]]sap, [[
=== Letterkunde en gedrukte media ===▼
Die samelewing van Thailand is in die afgelop jare deur die wyd-verkrygbare, meertalige media beïnvloed. Daar is talle Engelse, Thai en [[Chinees|Chinese]] [[koerant]]e verkrygbaar en die meeste gewilde Thai tydskrifte gebruik Engelse opskrifte in 'n poging om sjiek voor te kom. Meeste groot besighede in Bangkok bedryf hule sake in Engels, selfs onder Thaisprekers, as 'n simbool van hul opgevoede, hoë-kring status. Thailand is die land in Suidoos-Asië met die grootste koerantmark, met 'n beraamde daaglikse sirkulasie van ten minste 13 miljoen kopië in 2003.▼
▲=== Letterkunde ===
[[Lêer:WatPhraKeaw Ramayana Chariot.JPG|duimnael|Hanuman op sy wa, 'n toneel uit die Ramakien in Wat Phra Kaew, Bangkok.]]
Thai-letterkunde word sterk deur die Indiese kultuur beïnvloed. Dié invloed is veral merkbaar in die vroeë [[letterkunde]], waar die meeste verhale met gode en ander weses uit die Boeddhistiese en Hindoeïstiese mitologie gevul is. Een van die veelbetekendste werke in Thai-letterkunde is die epiese "Ramakien". Die werk is gebaseer op die antieke teks, "[[Ramayana]]", wat aan die einde van die 18de eeu deur Koning Phra Phuttayodfa Chulalok (Rama I) uitgebrei is. Sedertdien het die opvolgende konings baie bygedra tot die kultuur en letterkunde van Thailand.
Aan die begin van die 20ste eeu het [[poësie]] ongewild geraak, terwyl [[prosa]] meer aansien geniet het. In die 1950's het talle bekende outeurs talryke bekende boeke geproduseer. Van die noemenswaardigeste skrywers van moderne Thai-letterkunde sluit in Mae Anong, die latere eerste minister, Kukrit Pramoj en Pira Sudham.
▲Die samelewing van Thailand is in die afgelop jare deur die wyd-verkrygbare, meertalige media beïnvloed. Daar is talle Engelse, Thai en [[Chinees|Chinese]] [[koerant]]e verkrygbaar en die meeste gewilde Thai tydskrifte gebruik Engelse opskrifte in 'n poging om sjiek voor te kom. Meeste groot besighede in Bangkok bedryf hule sake in Engels, selfs onder Thaisprekers, as 'n simbool van hul opgevoede, hoë-kring status. Thailand is die land in Suidoos-Asië met die grootste koerantmark, met 'n beraamde daaglikse sirkulasie van ten minste 13 miljoen kopië in 2003.
=== Musiek ===
[[Lêer:Khenesarong.jpg|duimnael|links|'n
Alhoewel Thailand nooit deur Westerse magte gekoloniseer is nie, het popmusiek en ander vorms van Europese en Amerikaanse musiek baie invloedryk geword. Die twee gewildste style tradisionele musiek is "luk thung" en "mor lam", terwyl die etniese minderhede ook steeds hul tradisionele musiekvorms behou het.
Lyn 187:
Die algemene verkiesing in Januarie 2001 was die eerste verkiesing onder die 1997-Grondwet, en daar is na verwys as die eerste korrupsie-vrye verkiesing in die geskiedenis van Thailand.<ref>Robert B. Albritton and Thawilwadee Bureekul, [http://www.asianbarometer.org/newenglish/publications/workingpapers/no.28.pdf ''Developing Democracy under a New Constitution in Thailand'']. PDF-dokument: 319 KiB/327281 bytes. ''National Taiwan University and Academia Sinica Asian Barometer Project Office Working Paper'', Rekks Nr. 28, 2004</ref> Die daaropvolgende regering was die eerste regering wat die volle vier-jaar termyn gedien het. Die verkiesings in 2005 het die grootste aantal stemmers getrek in die geskiedenis van Thailand en het 'n kenmerkende verlaging getoon in die aantal gekoopte stemme wat in vorige verkiesing opgemerk was.<ref>Pongsudhirak Thitinan. ''Victory places Thaksin at crossroads''. Bangkok Post, 9 Februarie 2005</ref><ref>{{cite news|url=http://www.nationmultimedia.com/Election2005/news/news.php?news=02%2F10020506.htm |date=10 Februarie 2005 |title=Unprecedented 72% turnout for latest poll |publisher=The Nation}}</ref><ref name="QuoVadis">Aurel Croissant and Daniel J. Pojar, Jr., [http://www.ccc.nps.navy.mil/si/2005/Jun/croissantJun05.asp Quo Vadis Thailand? Thai Politics after the 2005 Parliamentary Election], Strategic Insights, Volume IV, Issue 6 (Junie 2005)</ref>
Aan die begin van 2006 het aansieklike druk van aantygings oor korrupsie daartoe gelei dat [[Thaksin Shinawatra]] 'n kitsverkiesing vereis, wat sou plaasvind vóór die geskeduleerde verkiesingsdatum. Die opposisie het die verkiesings geboikot en Thaksin was her-aangewys. Volgehoue, stygende druk het op 19 September 2006 tot 'n militêre staatsgreep gelei
=== Ná die staatsgreep van 2006 ===
Lyn 204:
Belegging het egter in 2006 gestagneer, na beleggers afgeskrik was deur die Thaksin-administrasie se politieke probleme. Die militêre staatsgreep in September 2006 het 'n nuwe ekonomiese span voorsien, onder leiding van die bestuurder van die voormalige sentrale bank. Die Thai Raad van Belegging het 'n daling van 27% in beleggingaansoeke tussen Januarie en November gerapporteer (in vergelyking met dieselfde tydperk van die vorige jaar). Uitvoerhandel het egter die hoogtes ingeskiet en het byna 17% gestyg in 2006.
Thailand voer jaarliks produkte met 'n gesamentlike waarde van meer as $105 miljard uit.<ref name=CIA_Thailand /> Van hulle grootste uitvoerprodukte sluit in rys, tekstiele en skoene, visprodukte, rubber, juwele, motorkarre, rekenaars en elektriese toestelle. Thailand is die wêreld se voorste uitvoerder van rys en voer jaarliks 6,5 ton verwerkte rys na lande regoor die wêreld uit. Rys is dus ook die belangrikste gewas in die land. Thailand het die hoogste persentasie van bewerkbare land van al die nasies in die Groter Mekong Substreek: 27,25%.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2097.html ''CIA world factbook – Greater Mekong Subregion'']</ref> Dié streek sluit onder ander die lande Viëtnam, Kambodja, Laos, Mianmar en die [[Yunnan]]-provinsie van
Belangrike bedrywe sluit in elektriese toestelle en onderdele,
Thailand se belangrikste natuurlike hulpbronne sluit in [[tin]], [[rubber]], [[aardgas]], [[wolfram]], [[tantaal]], [[lood]], [[vis (voedsel)|vis]], [[gips]] en bewerkbare landbougrond.
== Toerisme ==
Lyn 217:
Volgens die Toerismeraad van Thailand is 65% van die land se besoekers vanuit Asië en die streke rondom die [[Stille Oseaan]]. Thailand ervaar sterk kompetisie met sy buurlande: Kambodja huisves die gewilde tempel, [[Angkor Wat]], terwyl die stad [[Luang Prabang]] in Laos ook 'n uiters gewilde toeristebestemming is.
Ten spyte hiervan het Thailand 'n verskeidenheid trekpleisters, met onder andere, duikplekke, strande, eksotiese eilande, argeologiese
Thailand besit die volgende Unesco-wêrelderfenisgebiede:
* [[Ban Chiang]] – 'n argeologiese
* Die [[Dong Phaya Yen-bergreeks]].
* Die [[Ayutthaya-park]] wat geleë is op die ruïnes van die antieke stad [[Ayutthaya]].
Lyn 226:
* Die [[Thungyai-wildreservaat|Thungyai]]- en [[Huai Kha Khaeng-wildreservaat|Huai Kha Khaeng]]-wildreservate.
Die hoofstad van Thailand, Bangkok, is een van die gewildste toeristebestemmings in die wêreld: nommer drie volgens die tydskrif ''Travel and Leisure'',<ref>[http://www.travelandleisure.com/worldsbest/2006/results.cfm?cat=cities ''World's Best Awards 2006, Top 10 Cities Overall''] in ''Travel + Leisure''.
== Verwysings ==
Lyn 247:
* [http://www.thaigov.go.th/ Thaigov.go.th] – Die Koninklike Regering van Thailand.
* [http://www.tourismthailand.org/ ''Tourism Authority of Thailand''] – Amptelike toerismewerf.
* [http://www.parliament.go.th/files/mainpage.htm ''Thai National Assembly''] – Amptelike webwerf van die
{{Lande van Asië}}
|