Kameroen: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Bygewerk |
|||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam = '''Republic of Cameroon''' <small>([[Engels]])</small><br />'''République du Cameroun''' <small>([[Frans]])</small>
|volle_naam = '''Republiek
|algemene_naam = Kameroen
|beeld_vlag = Flag of Cameroon.svg
Lyn 10:
|volkslied = <br />''Ô Cameroun, Berceau de nos Ancêtres'' <small>([[Frans]])</small><br />''O Cameroon, Cradle of Our Forefathers'' <small>([[Engels]])</small><br /><small>''([[Afrikaans]]: "O Kameroen, Wieg van ons voorvaders")''</small><br /><center>[[Lêer:United States Navy Band - Chant de Ralliement.ogg]]</center>
|amptelike_tale = [[Engels]] en [[Frans]]
|hoofstad = [[Yaoundé]]<ref name="CIA">{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cm.html|title=Cameroon|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|work=CIA World Factbook|accessdate=7 Januarie 2019}}</ref>
{{Koördinate|3|52|N|11|31|O}}
|latd = 3
Lyn 18:
|longm = 31
|longEW = O
|grootste_stad = [[Douala]]<ref name="CIA" />
|regeringsvorm = Unitêre dominante party<br />presidensiële [[republiek]] onder<br /> 'n [[Totalitarisme|totalitêre]] [[diktatorskap]]<ref>{{en}} {{cite news |url=http://cameroon-concord.com/totalitarian-dictatorship-and-autocracy-in-cameroon-undermines-separation-of-powers |title=Totalitarian Dictatorship and Autocracy In Cameroon Undermines Separation of Powers |work=Cameroon Concord |date=16 Februarie 2017 |accessdate=7 Januarie 2019 }}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2018/cameroon |title=Freedom in the World 2018 – Cameroon |website=freedomhouse.org |date=4 Januarie 2018 |accessdate=7 Januarie 2019 }}</ref>
|leiertitels = <br /><br />• [[President]]<br />• [[Eerste
|leiername = [[Paul Biya]]<br />[[
|oppervlak_rang =
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 475 442
|oppervlakmi² = 183 569
|persent_water = 0,57
|bevolking_skatting =
|bevolking_skatting_jaar =
|bevolking_rang =
|bevolking_sensus = 17 463 836<ref>{{fr}} {{cite web |title=Rapport de présentation des résultats définitifs |url=http://www.statistics-cameroon.org/downloads/Rapport_de_presentation_3_RGPH.pdf |format=PDF |page=6 |publisher=Institut national de la statistique |accessdate=
|bevolking_sensus_jaar = 2005
|bevolkingsdigtheid = 39,7
|bevolkingsdigtheidmi² = 102,8
|bevolkingsdigtheidrang = 167<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $
|BBP_PPP_rang =
|BBP_PPP_jaar =
|BBP_PPP_per_kapita = $
|BBP_PPP_per_kapita_rang =
|BBP = $
|BBP_rang =
|BBP_jaar =
|BBP_per_kapita = $1
|BBP_per_kapita_rang =
|onafhanklikheidstipe =
|onafhanklikheidsgebeure =
|onafhanklikheidsdatums =
|MOI = {{
|MOI_rang =
|MOI_jaar =
|MOI_kategorie = {{kleur|#
|Gini =
|Gini_rang =
|Gini_jaar =
|Gini_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|geldeenheid = [[Sentraal-Afrikaanse CFA-frank|CFA-frank]]
Lyn 65:
|internet_domein = [[.cm]]
|skakelkode = 237
|voetskrif =
}}
== Geskiedenis ==
[[Lêer:Paul biya and colin powell.jpg|duimnael|links|Kameroen se president [[Paul Biya]] (regs) met Colin Powel van die VSA]]▼
Die eerste inwoners van Kameroen was [[pigmee]] [[Baka]] stamme. Die [[Bantoe]] taalgroep het in die hooglande van Kameroen ontstaan, maar baie sprekers het uitgewyk voor buitelandse invallers na die gebied gekom het.▼
[[Lêer:
▲Die eerste inwoners van Kameroen was [[
Die eerste [[Europa|Europese]] kontak vind in die [[16de eeu]] met die [[Portugal|Portugese]] plaas, maar hulle bly nie. Die eerste permanente [[
In 1960 verkry Frans
Ahidjo tree in
== Politiek ==
Die [[
▲[[Lêer:Paul biya and colin powell.jpg|duimnael|links|Kameroen se president [[Paul Biya]] (regs) met Colin Powel van die VSA]]
▲Die [[President]] van Kameroen het uitvoerende mag in die Kameroenregering. Hierdie bepaling is deel van die [[1996]] hervorming aan die [[Grondwet]] wat aanvanklik in 1972 opgestel is. Die President word 'n breë verskeidenheid van magte gegee en kan dit uitvoer sonder om die Nasionale Vergadering te raadpleeg.
Die Nasionale Vergadering bestaan uit 180 afgevaardigdes en vergader drie keer per jaar. Die hoofverantwoordelikheid van die vergaderings is om wette goed te keur, maar het selde enige wette verander of in die weg gestaan van nuwe wetgewing.
Line 88 ⟶ 91:
== Provinsies ==
▲[[Lêer:Provinces of Cameroon EN.svg|duimnael|250px|Kaart van Kameroen se provinsies]]
▲Kameroen is opgedeel in 10 provinsies:
▲* [[Adamawa Provinsie, Kameroen|Adamawa Provinsie]] (Adamaoua)
* [[Sentrale Provinsie, Kameroen|Sentrale Provinsie]] (Centre)
* [[Oostelike Provinsie, Kameroen|Oostelike Provinsie]] (Est)
* [[Verre Noordelike Provinsie, Kameroen|Verre Noordelike Provinsie]] (Extreme-Nord)
* [[Littoral
* [[Noordelike Provinsie, Kameroen|Noordelike Provinsie]] (Nord)
* [[Noordwes
* [[Westelike Provinsie, Kameroen|Westelike Provinsie]] (Ouest)
* [[Suidelike Provinsie, Kameroen|Suidelike Provinsie]] (Sud)
* [[Suidwes
== Geografie ==
[[Lêer:
[[Lêer:Mount Cameroon
[[Lêer:
[[Lêer:Centre Province Yaoundé 002.JPG|duimnael|[[Yaoundé]], hoofstad van Kameroen (2003)]]▼
Ligging: Wes-Midde-Afrika, grensend aan die Baai van Biafra, tussen Ekwatoriaal-Guinee en Nigerië. Die [[Tsjadmeer]] is in die noorde van die land.▼
[[Lêer:Bamun sultan palace.jpg|duimnael|Die paleis van die sultan van die [[Bamun]]
[[Lêer:Njem house in Cameroon.jpg|duimnael|[[Njem]]huis in Kameroen]]
▲Ligging: Wes-
Geografiese koördinate: 6° N 12° O
Line 112 ⟶ 120:
Oppervlak:
== Ekonomie ==
Vir 'n kwart eeu na onafhanklikheid was Kameroen een van die mees vooruitstrewende lande in Afrika. Die val in kommoditeitspryse vir die land se hoef uitvoerprodukte — petroleum, [[kakao]], [[koffie]]
▲[[Lêer:Tole-tea-back.jpg|duimnael|links|Teesakkie in Kameroen vervaardig]]
▲Vir 'n kwart eeu na onafhanklikheid was Kameroen een van die mees vooruitstrewende lande in Afrika. Die val in kommoditeitspryse vir die land se hoef uitvoerprodukte — petroleum, [[kakao]], [[koffie]], en [[katoen]] — in die middel-1980's, gekombineer met 'n oorwaardeerde geldeenheid en ekonomiese wanbestuur, lei tot 'n dekade-lange resessie. Reële per capita BBP val met meer as 60% van 1986 tot 1994. Die lopenderekening en fiskale tekort vergroot. Tog as gevolg van olie hulpbronne en voordelige landbou toestande het Kameroen steeds een van die bes-bedeelde primêre kommoditeitsekonomië in Afrika suid van die Sahara.
Ten spyte van snelle verstedeliking is die enkel grootste ekonomiese aktiwiteit in Kameroen bestaansboerdery waarin byna die hele landelike bevolking werksaam is.
== Demografie ==
▲[[Lêer:Centre Province Yaoundé 002.JPG|duimnael|[[Yaoundé]], hoofstad van Kameroen (2003)]]
▲[[Lêer:Maison obus.jpg|duimnael|Foto van die noorde van Kameroen]]
▲[[Lêer:Bamun sultan palace.jpg|duimnael|Die paleis van die sultan van die [[Bamun]] bevolking by [[Foumban]], Westelike Provinsie]]
Kameroen se demografie bestaan uit 'n geskatte 250 afsonderlike etniese groepe, wat in vyf groot streekkulture verdeel kan word:
*
*
*
*
*
== Kultuur ==
Line 157 ⟶ 160:
|}
Verder sluit
== Onderwys ==
Kameroen is bekend daarvoor dat dit een van die beste onderwysstelsels in Afrika het. Primêre onderrig is beide gratis en verpligtend. Statistiek dui aan dat 70% van alle kinders tussen 6-12 jaar skoolgaan. 79% van Kameroen se bevolking kan lees. Daar is in die laaste paar jaar 'n neiging vir al hoe meer van die beste studente om die land te verlaat om oorsee te studeer en hulle dan daar te vestig – die sogenaamde [[Kundigheidsverlies|"
▲[[Lêer:Njem house in Cameroon.jpg|duimnael|[[Njem]] huis in Kameroen]]
▲[[Lêer:Maka woman going to fields.jpg|duimnael|[[Maka]] Vrou wat na die lande stap]]
▲[[Lêer:Tikar family.jpg|duimnael|'n [[Tikar]] gesin in die Noordweste]]
== Verwysings ==
Line 213 ⟶ 210:
{{Lande van Afrika}}
{{Normdata}}
|