Rügen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
k Begin met opruim
Etiket: 2017-bronwysiging
Lyn 54:
 
Die hoofstad van die eiland en die gelyknamige ''Kreis'' (distrik) is [[Bergen (Rügen)|Bergen]]. Ander groot plekke is [[Sassnitz]], [[Binz]], [[Garz]] en [[Putbus]].
[[Lêer:Klinken.jpg|duimnael|links|Die krytrotse Wussower Klinken, wat in 2005 in die see gestort het]]
[[Lêer:Caspar David Friedrich's Chalk Cliffs on Rügen.jpg|duimnael|links|[[Caspar David Friedrich]]: ''Kreidefelsen auf Rügen'' (Krytrotse op die eiland van Rügen, om en by 1818)]]
Die eiland is aanvanklik deur Slawiese stamme bewoon en behoort daarna agtereenvolgens aan die hertogdom [[Pommere]], [[Swede]], [[Pruise]] en die [[Duitse Ryk]]. Na die [[Tweede Wêreldoorlog]] behoort dit aan die [[Duitse Demokratiese Republiek]] (DDR) en sedert die hereniging van Duitsland maak dit deel uit van die deelstaat [[Mecklenburg-Voorpommere]].
 
Rügen is 'n belangrike toeristebestemming en dit het in dié opsig sy teenstander, [[Sylt]], in die [[Noordsee]] intussen verbygesteek. In Putbus was daar in [[1816]] die eerste badplaas. Die eiland is vir 'n groot deel natuurgebied (drie natuurreservate) en het behalwe strande ook hoë [[krytrots]]e<!--kalkformasies?-->, byvoorbeeld die [[Königsstuhl]] op die eilandgedeelte [[Jasmund]]. Die krytrotsformasie ''Wissower Klinken'', wat die Duitse landskapskilder [[Caspar David Friedrich]] omtrent [[1818]] geïnspireer het om sy beroemdste werk te skilder, verbrokkel [[24 Februarie]] [[2005]] weens verwering, en stort in die see. Rügen verloor oornag een van sy bekendste besienswaardighede.
 
Ook die landskap wat aan die Rügen-''Kreis''eiland [[Hiddensee]] behoort, is aangewys as van groot waarde. Die veel kleiner eiland het [[Johannes Brahms|Brahms]] geïnspireer in die skryf van sy eerste [[simfonie]].
Lyn 66:
Die noordelikste punt van Rügen is die [[Kaap Arkona]] op die [[skiereiland]] Wittow, tewens die noordelikste punt van die vroeëre DDR.
 
Rügen, het net soos [[Sylt]], en die ander groot Oossee-eiland, [[Usedom]], 'n vaste oewerverbinding. Die eiland kan sedert [[1936]] deur middel van 'n brug oor die Strelasund vanuit [[Stralsund]] bereik word. Daar is ook veerbootdienste na verskillende Duitse en [[Skandinawië|Skandinawiese]] hawens. Die langafstandsverbindinge oor die Oossee word vanuit [[Sassnitz]] en [[Neu-Mukran]] onderhou. Die nuwe Rügenbrug (Duits: ''Rügenbrücke''), wat Rügen met die stad Stralsund verbind en vandag as ''Strelasundquerung'' bekend staan, is in die jaar [[2007]] voltooi. Die brug met 'n lengte van 583 meter word teen 'n koste van 100 miljoen [[Euro]] opgerig en is die grootste moderne brugbouprojek in Duitsland.
 
Tydens die Nazi-bewind laat die staatsbeheerde ''[[Kraft durch Freude]] (KdF)''-organisasie, wat veral die vryetydbesteding en vakansies van werkers as sy hooftaak het, 'n reusagtige vakansieoord, Prora, noord van Binz oprig. Die gebouekompleks kon weens die uitbreek van die [[Tweede Wêreldoorlog]] nie voltooi word nie. Latere pogings om die kompleks te sloop misluk weens die massiewe bouwyse. 'n Deel van die kompleks dien vandag as 'n museum.
Lyn 76:
Argeologiese vondse in die strandmere van die eiland dui daarop dat Rügen reeds in die [[Steentyd]] deur mense bewoon is. Die Rugiërs was die eerste [[Germane|Germaanse]] volkstam wat hom op die eiland gevestig het, tog is Rügen in die tydperk van die Volksverhuising deur die [[Slawe|Slawiese]] Rane (Rujane) beset en deur plaaslike vorste regeer.
 
Die Deense koning Waldemar I het Rügen in die 12de eeu verower en in die jaar [[1168]] die laaste toevlugsoord van die Svantevit-kultus naby Kaap Arkona verwoes. Onder die heerskappy van vors Jaromar I is die kerstening van die inheemse bevolking voltooi, terwyl gelyktydig Duitse setlaars uit die gebiede wes van die Elberivier hulle op Rügen begin vestig het.
 
Die opvolgers van Jaromar het 'n deel van die Pommerse kusgebied verower, in [[1234]] die stad Stralsund gestig en daarin geslaag om die Deense juk af te werp. Wizlaw II het die eiland in [[1282]] as 'n lening van die Duitse koning Rudolf I geneem en die amp van 'n ryksjagmeester beklee.
 
Stormvloede het die eiland in die jare [[1304]] en [[1317]] verwoesgroot skade op die eiland berokken en 'n deel van Rügendaarvan, die eiland Ruden, afgeskeur.
 
Ná die dood van Wizlaw II van Rügen in [[1325]] het die eiland eers 'n deel van die gebied Pommere-Wolgast geword en is in [[1478]] vir goed met Pommere verenig. Saam met Pommere het Rügen ingevolge die ooreenkomste van die Vredesluiting van Wesfale, wat in [[1648]] 'n einde aan die [[Dertigjarige Oorlog]] gemaak het, 'n Sweedse besitting geword.
 
Op 23 en [[24 September]] [[1678]] en op [[15 November]] [[1715]] het die Brandenburgers die eiland verower, en tussen [[1807]] en [[1813]] is die eiland deur Franse troepe beset. Met die vredesluiting van [[Kiel, Duitsland|Kiel]] in [[1814]] het Swede die eiland aan Denemarke afgestaan. In [[1815]] het die eiland saam met Nieu-Voorpommere 'n deel van die Pruisiese staat geword.
 
== Besienswaardighede ==