Roemenië: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Wysigings deur 83.244.233.135 teruggerol na laaste weergawe deur KabouterBot
Etiket: Terugrol
Inligting bygewerk
Lyn 78:
[[Lêer:Satellite image of Romania in December 2001.jpg|duimnael|links|[[Nasa]]-Satellietbeeld van Roemenië in Desember 2001]]
Roemenië word in die noorde begrens deur [[Oekraïne]], in die ooste deur [[Moldowa]], Oekraïne en die Swartsee, in die suide deur Bulgarye, in die suidweste deur [[Serwië]] en in die noordweste deur [[Hongarye]]. Roemenië beslaan dele van die historiese gebiede Banat, [[Dakië]], Dobroedja, Moldawië, [[Transsilvanië]] en [[Walachye]]. Die noordelike en sentrale deel van dié land word gekenmerk deur die [[Karpate]].
 
== Algemene gegewens ==
Die Roemeense Sosialistiese Republiek (amptelik: Republică Socialistă Romănia) is in die suidooste van [[Europa]] geleë en beslaan ʼn oppervlakte van sowat 237 500 km<sup>2</sup>. Die Roemeense grense word deur hoofsaaklik 2 riviere gevorm: die Donau in die suide en die Proet in die ooste.
 
In die noorde en ooste het Roemenië 'n baie lang grens; in die suide grens die land aan [[Bulgarye]] en [[Joego-Slawië]], terwyl Hongarye aan die wesgrens le. Die land het ook 'n kusstrook aan die [[Swartsee|Swart See]] (245 km). Kenmerkend vir die Roemeense landskap is die groot boog wat die Karpate, 'n middelgebergte uit die [[Tersiêr]], vorm, en die heuwels en plato's, met laagvlaktes langs die groot riviere.
 
Tiperend vir die [[Karpate]] is die baie bergmassiewe wat deur riviervalleie van mekaar geskei word. Roemenië het 'n gematigde klimaat van koue winters en warm somers. Die gemiddelde jaartemperatuur wissel van noord na suid tussen 7 en 11 °C. Die neerslag wissel baie.
 
Dit reën min by die kus, terwyl dit in die Karpate gemiddeld tot 1 400 mm per jaar reën. Byna al die Roemeense riviere mond uiteindelik in die [[Donau]] uit, deels via die [[Tisza]], waarin die riviere dreineer wat in die Karpate ontspring (onder meer die [[Mures]] en [[Somes]]). Die riviere suid van die Transsilvaniese Alpe, die [[Jiujiang|Jiu]], Arges, [[Prahova]] en [[Ialomita]], vloei direk na die Donau.
 
Die [[Oltetrivier]] ontspring in die middel van die Karpate en vloei deur die [[Transsilvaniese Alpe]]. Die [[Siret]] en [[Proet]] word uit die oostelike deel van die Karpate en uit die Moldawiese hoogvlakte gevoed. Daar is baie mere langs die Donau en lagunes agter die kuslyn. ʼn Probleem van die rivierstelsel is die beheer van die watervlak en oorstromings kom voor. 'n Ander natuurverskynsel wat Roemenië nou en dan teister, is aardbewings.
 
== Geskiedenis ==
Line 83 ⟶ 94:
Die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse]] en [[Oostenryk-Hongarye|Oostenryks-Hongaarse]] ryke het Roemenië vir 'n lang tyd gedeeltelik regeer.
 
In 1878 het Roemenië volledig onafhanklik geword. Roemenië was van [[1881]] tot [[1947]] 'n koninkryk. In [[1948]] het Roemenië 'n Kommunistiese staat geword. Die regering en ekonomie word vervolgens geskoei op die model van die [[Sowjetunie]]. Sedert 1960 het die Roemeense leiers hulle begin distansieer van die Sowjetunie en volg hul eie binnelandse en buitelandse beleid. Roemenië bly egter binne die Sowjet-invloedsfeer. Die ekonomie groei gedurende die tydperk. In 1980 beleef die land 'n insinking en ly sommige Romeniërs honger.
 
Die regering en ekonomie word vervolgens geskoei op die model van die [[Sowjetunie]]. Sedert [[1960]] het die Roemeense leiers hulle begin distansieer van die Sowjetunie en volg hul eie binnelandse en buitelandse beleid. Roemenië bly egter binne die Sowjet-invloedsfeer. Die ekonomie groei gedurende die tydperk. In [[1980]] beleef die land 'n insinking en ly sommige Romeniërs honger.
In 1989 rebelleer die Roemene teen die diktator Nicolae Ceausescu en die kommunistiese regering. Sedert 1990 is Roemenië 'n demokrasie.
 
In 1989 rebelleer die Roemene teen die diktator Nicolae Ceausescu en die kommunistiese regering. Sedert [[1990]] is Roemenië 'n demokrasie.
 
== Bevolking ==
Line 104 ⟶ 117:
 
== Bronne ==
 
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409656, volume 24, bl. 37
 
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Romania|title=Romania|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|date=11 Oktober 2016|accessdate=7 Mei 2018}}