SI-stelsel: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Lyn 57:
Die belangrikste eenheid is dié van lengte: een meter was bedoel om gelyk aan 1/10 000 000<sup>de</sup> van die afstand van die pole tot by die [[ewenaar]] langs die lengtelyn deur [[Parys]] af te wees. Die afstand is ongeveer 10% langer as 'n [[jaart]]. Later is 'n platinumstaaf met 'n onbuigsame deursnee in die vorm van 'n X vervaardig om as 'n maklik bruikbare standaard te gebruik om 'n meter se lengte te bevestig. Vanweë die feit dat dit moeilik was om die lengte van 'n meridiaankwadrant in die [[18de eeu]] te meet, was die eerste platinum prototipe 0,2 millimeters te kort. Daar is toe later besluit om 'n veelvoud van 'n spesifieke straling se golflengte te gebruik om die (onveranderde) lengte op 'n abstrakte manier te definieer en uiteindelik is daar besluit om die meter te definieer as die afstand wat lig in 'n spesifieke tydperk aflê in 'n vakuum.
Die oorspronklike basiseenheid van massa in die metrieke stelsel was die gram, maar dit is vinnig verander na kilogram, wat gedefinieer is as die massa van suiwer gedistilleerde water by sy hoogste digtheid (+3.98 grade Celsius) wat in 'n kubus waarvan die kante afmetings het van 1/10<sup>de</sup> van 'n meter. Een kilogram is ongeveer 2.2 [[Pond (eenheid)|pond]]. Die kubiese ruimte is ook 'n [[liter]] genoem sodat die volumes van verskillende vloeistowwe maklik daarmee vergelyk kon word. Teen [[1799]] is 'n platinumsilinder vervaardig om as die standaardgewig vir 'n kilogram te dien, dus het geen watergebaseerde standaard ooit gedien as die primêre standaard toe die metrieke stelsel elders in gebruik geneem is nie. In [[1890]], vyftien jare nadat die [[Meterkonvensie]] onderteken is, is die silinder met 'n ander vervang wat uit 90% platinum-, 10% iridiumlegering bestaan het en het sedertdien as die standaard bly dien en word in 'n kluis deur die [[BIPM|Internasionale Buro vir Mate en Gewigte]] in [[Sèvres]], vlakby [[Parys]] bewaar.
Die kilogram is die enigste basiseenheid wat nie herdefinieer is in terme van 'n onveranderende natuurlike verskynsel nie. Wetenskaplikes het egter by die [[Royal Society]] in [[Londen]] 'n beroep gedoen dat die massa van die ''standaard kilogram'' in Parys vervang moet word as die amptelike definisie en dat dit vervang moet word deur 'n onveranderlike natuur-eienskap (eerder as deur 'n fisiese voorwerp waarvan die massa effens kan verander), maar 'n besluit oor die herdefiniëring kan eers in [[2007]] geneem word.
| |||