Spioenasie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Bygewerk
Lyn 1:
[[Lêer:Capt fritz duquesne.jpg|duimnael|Kaptein Duquesne, Boere Weermagfoto, ca. 1900]]
 
'''Spioenasie''' of intelligensie insameling is die handeling wat die verkryging van geheime of vertroulike [[inligting]] of die bekendmaking daarvan sonder die toestemming van die houer van die inligting ten doel het.<ref>{{cite web|title=Espionage|url=https://www.mi5.gov.uk/espionage|publisher=[[MI5]]}}</ref> Spioene (agente) wat gewoonlik direkte toegang (dus binne die teiken) tot inligting het en hul hanteerders (lede van ‘n intelligensiediens) help sodanige dienste om hierdie geheime inligting te bekom. Elke individu of spioenasiering ('n samewerkende groep spioene), in diens van 'n regering, maatskappy of onafhanklike operasie, kan sodanige inligting insamel. Die praktyk is klandestien van aard, aangesien dit per definisie nie deur die geteikendes verwelkom word nie. In sommige omstandighede kan dit 'n wettige instrument van wetstoepassing wees, en in ander kan dit onwettig en strafbaar wees. Spioenasie is 'n metode om inligting te versamel uit bronne wat nie algemeen bekend is nie. Na analise word die inliging omgeskakel in intelligensie wat aan die inteliigensidiens se kliente voorsien word.
'''Spioenasie''' is die verkryging van vertroulike [[inligting]] oor 'n [[organisasie]], [[samelewing]] of 'n [[land]] sonder om toestemming daarvoor te vra. Spioenasie behels toegang tot plekke waar geheime inligting gestoor word en mense wat oor die inligting beskik. In [[oorlog]]styd word spioenasie as 'n oorlogsmisdaad beskou. 'n Persoon wat spioeneer (spioenasie beoefen) word 'n "spioen" (of meer vaagweg, 'n "agent") genoem. 'n Dubbele agent, is 'n persoon wat inligting aan beide kante verskaf, sonder dat sy hanteerders van mekaar bewus is.
 
Spioenasie is dikwels deel van 'n institusionele poging deur 'n regering of kommersiële onderneming. Die term hou egter verband met die spioenasie van die staat op potensiële of werklike vyande vir militêre, veiligheids, strategiese en ekonomiese doeleindes. Spioenasie wat korporasies betrek, staan bekend as industriële spioenasie.
 
Een van die doeltreffendste maniere om data en inligting oor 'n geteikende organisasie in te samel, is deur sy geledere te infiltreer. Dit is die taak van die agent (spioen). Spioene kan dan inligting teruggee soos die grootte en sterkte van die vyandelike magte. Hulle kan ook dissidente binne die organisasie vind en hulle beïnvloed om verdere inligting te verskaf of oor te loop.<ref>Fischbacher-Smith, D., 2015. The enemy has passed through the gate: Insider threats, the dark triad, and the challenges around security. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 2(2), bl.134-156.</ref> Teenintelligensie is die praktyk om vyandelike spioenasie en intelligensie-insameling te stuit. Byna alle lande het streng wette rakende spioenasie en die boete vir gevangenskap is dikwels swaar. Die potensiële voordele wat deur spioenasie verkry word, is egter dikwels so groot dat die meeste regerings en baie groot korporasies daarvan gebruik maak.
 
Tegnieke vir die insameling van inligting wat gebruik word in die uitvoering van klandestiene menslike intelligensie, sluit operasionele tegnieke, agentwerwing en intelligensie metodiek in.
 
Intelligensiedienste teiken vandag die onwettige dwelmhandel en [[terrorisme|terroriste]] sowel as buitelandse staatsakteurs van belang. Tussen 2008 en 2011 het die [[Verenigde State]] ten minste 57 verweerders aangekla omdat hulle probeer het om vir die [[Volksrepubliek van China]] te spioeneer.<ref>Arrillaga, Pauline. [http://www.cbsnews.com/stories/2011/05/07/ap/national/main20060765.shtml "China's spying seeks secret US info."] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20110519102542/http://www.cbsnews.com/stories/2011/05/07/ap/national/main20060765.shtml |date=May 19, 2011 }} ''AP'', 7 Mei 2011.</ref>
 
Intelligensiedienste heg waarde aan sekere intelligensie-insameling tegnieke bo ander. Die voormalige [[Sowjetunie]] het byvoorbeeld menslike bronne verkies bo navorsing vanuit oop bronne, terwyl die Verenigde State geneig was om tegnologiese metodes soos SIGINT en IMINT te beklemtoon. In die Sowjetunie is sowel politieke ([[KGB]]) as militêre intelligensie (GRU) offisiere beoordeel volgens die aantal agente wat hulle gewerf het.<ref>{{cite book| first = Victor| last = Suvorov| authorlink = Victor Suvorov| title = Inside the Aquarium| publisher = Berkley| year = 1987| isbn = 978-0-425-09474-7}}</ref>
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Sien ook ==
Line 8 ⟶ 21:
* [[Dieter Gerhardt]], Russiese spioen wat in Suid-Afrika bedrywig was.
 
{{Saadjie}}
 
{{Normdata}}