Prei: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Geskep deur die bladsy "Leek" te vertaal
 
Tatta tot in Aliwal weer
Lyn 1:
[[Lêer:Leeks.JPG|duimnael|Prei]]
 
'n '''Prei''' is 'n [[groente]], 'n [[kultivar]] van ''Allium ampeloprasum'', die breëblaar wilde preie. Die eetbare deel van die plant is 'n bondel blaarskedes wat soms verkeerdelik 'n [[Stingel|stam]] of steel genoem word. Die [[Genus|geslag]] ''Allium'' bevat ook die [[ui]], [[knoffel]], [[sjalot]], scallion, [[Sprietui|grasuiesprietui]], en [[Chinese ui]]. <ref name="AN">{{Cite web|url=http://www.allallergy.net/fapaidfind.cfm?cdeoc=684|title=AllergyNet&nbsp;— Allergy Advisor Find|publisher=Allallergy.net|archive-url=https://web.archive.org/web/20100615004222/http://allallergy.net/fapaidfind.cfm?cdeoc=684|archive-date=June 15, 2010|access-date=April 14, 2010}}</ref>
 
Histories is baie [[Binomiale naam|wetenskaplike name]] vir preie gebruik, maar word nou almal behandel as kultivars van ''A. ampeloprasum'' . <ref name="WCSP_294972">{{Citation|contribution=''Allium ampeloprasum''|title=World Checklist of Selected Plant Families|publisher=[[Royal Botanic Gardens, Kew]]|url=http://apps.kew.org/wcsp/namedetail.do?name_id=294972|accessdate=2013-02-01}}</ref> Die naam 'preie' ontstaan uit die Oud-Engelse woord ''leac'', waaruit die moderne Engelse naam "garlic" ([[Knoffel|knoffel)]] ook spruit. Drie nouverwante groente, olifantknoffel, kurrat en persiese prei of ''tareh'', is ook kultivars van ''A. &nbsp; ampeloprasum'', hoewel hulle in hul gebruik as voedsel verskil.
Lyn 8:
 
== Kultivars ==
Prei [[Kultivar|kultivarskultivar]]s kan as 'n enkele kultivargroep behandel word, byvoorbeeld as ''A. ampeloprasum'' 'Prei-groep'. Die kultivars kan op verskillende maniere onderverdeel word, maar die algemeenste soorte is 'somerprei' wat bedoel is vir die oes gedurende die geplante seisoen, en oorwinterende preie wat bedoel is om geoes te word in die lente van die volgende jaar. Somer-soorte is gewoonlik kleiner as oorwintertipes; oorwintertipes is oor die algemeen sterker gegeur.
 
== Kweking ==
Preie kan maklik van saad gekweek word en verdra dit om in die veld te staan vir 'n latere oes, wat tot ses maande vanaf planttyd plaasvind. Die grond waarin dit gekweek word, moet los wees en goed dreineer; preie kan in dieselfde streke as uie gekweek word. Preie bereik gewoonlik volwassenheid in die herfsmaande. Preie kan vroeg gebundel en geoes word as hulle ongeveer 'n vinger of potloodgrootte het, of hulle kan verdun word en toegelaat word om tot 'n veel groter volwasse grootte te groei.
 
Preie ly aan insekplae, waaronder die [[Blaaspootjie|blaaspootjiesoort]]soort ''Thrips tabaci'' en die preiemot. <ref name="TheunissenLegutowska1991">{{Cite journal|author=Theunissen|title=Thrips tabaciLindeman (Thysanoptera, Thripidae) in leek: symptoms, distribution and population estimates|pages=163–170}}</ref> <ref>{{Cite journal|author=Mason|date=2010-07-01|title=Biology and Development of Acrolepiopsis assectella (Lepidoptera: Acrolepiidae) in Eastern Ontario|url=http://www.bioone.org/doi/abs/10.4039/n10-026|pages=393–404}}</ref> Prei is ook vatbaar vir prei roespreiroes (''Puccinia allii'').
 
== Kookkuns ==
Lyn 21:
Preie word gewoonlik in skywe van 5–10 mm dik gekap. Die skywe is geneig om uitmekaar te val as gevolg van die gelaagde struktuur van die preie.
 
Vanweë hul simboliek in [[Wallis]] word dit baie gebruik in die kookkuns van die land. Elders in Brittanje het preie eers in die afgelope vyftig jaar weer die guns van die land gewen, nadat dit vir eeue lank oor die hoof gesien is.
[[Kategorie:Pages with unreviewed translations]]