Skandinawiese Korps: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) inleiding- en teksdetails |
No edit summary |
||
Lyn 1:
[[Beeld:Boer-war-volunteers_from_Finland&Scandinavia.jpg|duimnael|450px|regs|Die Skandinawiese Korps, foto waarskynlik op 16 Oktober 1899 geneem. Christer Uggla is in die eerste ry heel links. Ander lede wat geïdentifiseer kan word is staande, in die middel sonder bandeliers, van links na regs: (2Lt en KM) Adolf Claudelin, 2iC company
Die '''Skandinawiese Korps''' ([[Sweeds]]: '''''Skandinaviska kåren''''') was 'n militêre eenheid wat deur [[Christer Uggla]] gestig is, en hul by Boeremagte aangesluit het toe die [[Tweede Vryheidsoorlog]] in [[1899]] tussen die Boererepublieke en die [[Verenigde Koninkryk]] uitgebreek het. Die eenheid het uit ongeveer 100 [[Swede|Sweedse]], [[Finland|Finse]], [[Denemarke|Deense]] en [[Noorweë|Noorweegse]] vrywilligers bestaan. Die eenheid het aan die beleg van [[Mafeking]] en die [[Slag van Magersfontein]] van 10 tot 11 Desember 1899 deelgeneem waar dit swaar verliese gelei het. Die soldate wat gesneuwel het is op die slagveld begrawe. Die eenheid is weer versterk en geherorganiseer. Die oorblywende lede is egter op [[27 Februarie]] [[1900]] krygsgevangene geneem met [[Piet Cronje|Generaal Cronjé]] se oorgawe by [[Slag van Paardeberg|Paardeberg]]. Later is 'n [[Skandinawiese monument]] opgerig op die plek waar die Skandinawiese soldate gesterf het.
Lyn 10:
== Stigting ==
Na die uitbreek van die oorlog is 'n vergadering op 12 Oktober 1899 in [[Pretoria]] gehou waar die Skandinawiese korps gestig is vir vrywilligers uit [[Skandinawië]] en Finland om magte in die Transvaal te ondersteun. Die stigter was kaptein Axel Christer Helmfrid Uggla, hoofingenieur van die [[Nederlands-Suid-Afrikaanse Spoorwegmaatskappy|Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Spoorweg Maatschappij]].<ref>C. De Jong, ''[http://samilitaryhistory.org/vol045cj.html Die verslag van suster Elin Lindblom oor die Skandinawiese ambulans in die Tweede Anglo-Boere-oorlog]'', [http://samilitaryhistory.org/ Military History Journal], Vol 4 No 5 </ref> Die diens van die eenheid is aan die [[Zuid-Afrikaansche Republiek|ZAR]]-regering aangebied wat dit aanvaar het. Model 1888 Mausergewere en 90 perde is deur die ZAR-regering verskaf en gepaste klere en uniforms is deur die komitee aangekoop. Op die eerste dag het 68 Skandinawiërs aangesluit waarvan drie vir mediese diens. Drie ossewaens is vir logistieke doeleindes aangeskaf. Johannes Flygare, 'n landmeter wat in Zoeloeland aan Lutherse sendelinge uit Swede gebore is en
In 1899 het die eenheid uit 9 offisiere en onderoffisiere bestaan en 104 gewone rekrute waarvan 45 Swede, 24 Dene, 18 Finne, 13 Noorweërs en 13 ander nasionaliteite was.<ref name=angloboerwar>[http://www.angloboerwar.com/ The Anglo Boer War website], [http://www.angloboerwar.com/forces/scandinavian_corps.
Die eenheid se hooftaak sou [[sabotasie]]-operasies wees maar hulle het ook deelgeneem aan die [[Beleg van Mafikeng]] en die Veldslae van Magersfontein en Paardeberg. Luitenant Ståhlberg het slegs ongeveer 'n week gehad om basiese militêre opleiding aan die eenheid wat min vorige militêre, wapen- of
Op 16 Oktober 1899 het ongeveer 50 manne van die korps voor President [[Paul Kruger]] geparadeer voor hulle na die front vertrek het. Kruger het die eenheid toegespreek en al die vrywilligers se hande geskud.<ref name=angloboerwar/>
Lyn 21:
Die eenheid wat teen die tyd ongeveer 100 man en 130 perde getel het is per spoor van Pretoria na [[Klerksdorp]] vervoer waar verdere opleiding ondergaan is. 'n Polisie-offisier het luitenant Stålberg hier met perdryopleiding bygestaan. Die troepe het van Kleksdorp af verder te perd gereis. In Polfontein moes die eenheid help met die beskerming van die [[Long Tom]] belegkanon wat na Mafeking op pad was. Op 21 Oktober 1899 is twee vrywilligers, die Sweed Carl Hultin en Noorweër Einar Olsen gewond. Olsen het later by Magersfontein omgekom.<ref name=angloboerwar/>
Op 23 Oktober 1899 het die eenheid aangesluit by die magte van
In die nag van 3 November 1899 het Veldkornet Flygare en 20 van die bes opgeleide Skandinawiërs saam met 80 Boere die Britse stellings binnegedring en hulle ingegrawe. Die posisie is gehou tot 5 November toe 'n deel van die Britse verdedigingslinie aangeval en ingeneem is waardeur die Britse artillerie op "
Die posisie moes egter verlaat word, en die eenheid het deelgeneem aan verkennings- en demolisie-aksies.<ref name=angloboerwar/>
== Magersfontein ==
[[Beeld:Skandinawiese_monument_magersfontein.JPG|regs|duimnael|450px|Hierdie Nordiese Kruise staan by die grafte van gesneuwelde Skandinawiese krygers. Die inskripsie lees:''Hulle kon nie retireer, hulle kon slegs sneuwel.
Op 20 November 1899 het die
In Scholtznek is verdere opleiding gedoen en het
Nadat verkenning op 6 Desember aangetoon het dat Britse magte aan die nader kom was het De la Rey genl. Cronje oortuig om 'n verdedigingslinie by Magersfontein in te neem op 8 Desember. Op 10 Desember het Veldkornet Flygare en twee
Luitenant-Kwartiermeester Appelgren was nie by die voorpos nie maar is in die hoofverdedigingslinie gewond en het 'n paar dae later beswyk wat Luitenant-Kwartiermeester Claudelin as die laaste oorblywende offisier gelaat het. Hansen-Stoermoen van die Johannesburgse Komitee is deur Uggla gestuur om die eenheid te help. Drie grafte is gegrawe en Claudelin het die begrafnis behartig.
== Paardekraal en oorgawe ==
[[Beeld:Skandmedallion1.jpg|regs|duimnael|250px|Medaljes uitgereik aan lede van die Skandinawiese vrywilligerskorps.
[[Beeld:Skandmedallion2.jpg|regs|duimnael|250px|Medaljes uitgereik aan lede van die Skandinawiese vrywilligerskorps.
Die swaar verliese onder die Skandinawiese helde tydens die [[Slag van Magersfontein]] het 'n skokgolf deur die Afrikanergemeenskap gestuur. Daar is besluit om die eenheid te ontbind en die oorblywende manskappe by 'n Boerekommando in te sluit. Uggla het egter aanhou om vrywilligers te werf en op 20 Januarie 1900 het 20 nuwe vrywilligers by die eenheid aangesluit onder bevel van kapt. [[Jens Friis]], 'n Deen. Die besluit om die eenheid te ontbind is opsy gestel en die eenheid is geherorganiseer. Jens Friis is as veldkornet aan die hoof van die eenheid geplaas en die Swede Helge Fägersköld en Magnus Lang is onderskeidelik as eerste en tweede luitenant aangestel.
Lyn 47:
Op 16 Februarie 06:00 het die Britse berede eenheid die klomp begin teister en moes hulle die aanvalle 'n paar keer afweer voor hulle Klipdrift 10 km wes van Paardeberg bereik het. In die nag van 17 Februarie het die eenheid verder marsjeer met [[Bloemfontein]] as eindbestemming. Teen dagbreek het hulp kamp opgeslaan by Wolwespruit. Die volgende dag is 'n aanval deur die Britte afgeweer maar die Sweed Elof Blombergson en die Nederlander Jacob Woolf het omgekom. Die Finne, sersant Johan Viklund en vrywilliger Otto Backman, sowel as die Deense vrywilliger Peter Krohn is gevangene geneem deur die Britte. 'n Ernstige terugslag is dat die wa met proviand en wapens deur kanonvuur getref is en uitgebrand het.
Op 19 Februarie is die Sweed Oscar Cederström en die Noorweër Adolf Hansen gewond. Beide is 'n week later as krygsgevangenes gevangene geneem. Nadat genl Cronje nog vir 'n week aanhou veg het, het hy op 27 Februarie aan die Britte oorgegee en die oorblywende 47 lede van die Skandinawiese Korps is saam met die Boere
== Verwysings ==
| |||