Niki Lauda: Verskil tussen weergawes

Hy was 'n lugvaart-entrepreneur wat drie lugdienste gestig en bestuur het: Lauda Air, Niki en Lauda . Hy was ook vir twee jaar 'n konsultant vir [[Scuderia Ferrari]] en spanbestuurder van die [[Jaguar Racing|Jaguar]] Formule Een-renspan]]. Daarna het hy tydens Grand Prix-naweke as 'n kenner vir Duitse TV gewerk en was die nie-uitvoerende voorsitter van Mercedes-AMG Petronas Motorsport, waarin Lauda 10% besit het. <ref>{{Cite web|url=http://www.skysports.com/f1/news/12433/10775198/mercedes-give-toto-wolff-and-niki-lauda-new-long-term-contracts|title=Mercedes give Toto Wolff and Niki Lauda new long-term contracts|website=skysports.com|access-date=22 February 2017}}</ref>

Die 1975 Formule Een-seisoen het stadig vir Lauda begin; ná niks beter as 'n vyfde plek in die eerste vier renne nie, het hy vier van die volgende vyf gewen in die nuwe Ferrari 312T. Sy eerste Wêreldkampioenskap is beklink met 'n derde plek by die Italiaanse Grand Prix by Monza; Lauda se spanmaat Regazzoni het die wedren gewen en Ferrari het hul eerste vervaardigerskampioenskap in 11 jaar behaal. Lauda het toe 'n vyfde oorwinning behaal by die laaste ren van die jaar, die Verenigde State se GP by [[Watkins Glen Internasionale Renbaan|Watkins Glen]]. Hy het ook die eerste jaer geword wat die [[Nürburgring]] Nordschleife in minder as sewe minute afgelê het, wat as 'n groot prestasie beskou is aangesien die Nordschleife-gedeelte van die Nürburgring twee myl langer was as wat dit vandag is. Lauda het daardie jaar nie die Duitse Grand Prix vanaf die paal posisie gewen nie; nadat hy hard met Patrick Depailler geveg het om die voortou vir die eerste helfte van die wedren, het Lauda vir die eerste 9 rondtes voorgeloop, maar het 'n pap band by die Wippermann opgedoen, 9 myl in die 10de rondte en is verbygesteek deur [[Carlos Reutemann]], [[James Hunt]], Tom Pryce en [[Jacques Laffite]]; Lauda het teruggekeer na die kuipe met 'n beskadigde voorvlerk en 'n vernielde linkervoorband. Die Ferrari-kuipespan het die ou band te ruilomgeruil en Lauda het daarin geslaag om die podium te haal in die derde plek agter Reutemann en Laffite nadat Hunt uitgeval het en Pryce stadiger moes ry weens 'n brandstoflek. Lauda was bekend daarvoor dat hy enige trofeë wat hy gewen het aan sy plaaslike motorhawe weggegee het in ruil dat sy motor gewas en gediens word. <ref>{{Cite web|url=http://www.formula1.com/teams_and_drivers/hall_of_fame/221|title=Formula One Drivers Hall of Fame – Nikki Lauda|last=Gerald Donaldson|first=Gerald|publisher=[[Formula One|Formula One web site]]|access-date=17 MarchMaart 2013}}</ref>

Anders as in 1975 het Lauda die begin van die 1976 Formule Een-seisoen oorheers en vier van die eerste ses wedrenne gewen en tweede in die ander twee geëindig. Teen die tyd van sy vyfde oorwinning van die jaar by die [[Britse Grand Prix]], het hy meer as dubbel die punte van sy naaste uitdagers [[Jody Scheckter]] en [[James Hunt]] gehad, en 'n tweede agtereenvolgende Wêreldkampioenskap was 'n formaliteit. Dit was 'n prestasie wat nie behaal is sedert [[Jack Brabham]] se oorwinnings in 1959 en 1960 nie. Hy sou ook die meeste wedrenne in 'n seisoen wen, 'n rekord wat deur wyle [[Jim Clark]] sedert 1963 gehou is.

[[Lêer:Lauda_accidente2.jpg|regs|duimnael| Lauda se motor brand]]

Op 1 Augustus 1976, tydens die tweede rondte by die baie vinnige linkerkinkel voor Bergwerk, was Lauda in 'n ongeluk betrokke toe sy Ferrari van die baan afgetol het, 'n wal getref het, in vlamme uitgebars het en kontak gemaak het met Brett Lunger se Surtees-[[Ford Motormaatskappy|Ford]] motor. Anders as Lunger was Lauda in die wrak vasgekeer. Die bestuurders Arturo Merzario, Lunger, Guy Edwards en Harald Ertl het 'n paar oomblikke later by die toneel aangekom, maar voordat Merzario Lauda uit sy motor kon trek, het hy ernstige brandwonde aan sy kop en hande opgedoen en warm giftige gasse ingeasem wat sy longe en bloed beskadig het.<ref>{{Cite book|title=In the name of glory|last=Rubython, Tom.|date=2011|publisher=Myrtle|others=Watson, John., Schleglmilch, Rainer.|isbn=978-0-9565656-9-3|location=London|oclc=757931377}}</ref> In 'n onderhoud met BBC Radio 5 Live ("I Was There -- 21 Mei 2019"; "Niki Lauda praat in 2015"), het Lauda gesê: "...daar was basies twee of drie bestuurders wat my uit die kar probeer kry het, en een was Arturo Merzario, die Italianer, wat ook daar op die toneel moes stop, want ek het die pad versper; en hy het regtig self in die kar gekom, en uh, my, my veiligheidsgordel losgelaat, en my toe uitgetrek. Dit was ongelooflik, hoe hy dit kon doen, en ek het hom daarna ontmoet, en ek het vir hom gevra: 'Hoe kon jy dit doen?!' Hy het gesê: 'Eerlik, ek weet nie, maar om jou veiligheidsgordel los te maak was so moeilik, want jy het so hard daarteen gedruk, en toe dit oop was, het ek jou soos 'n veer uit die kar gekry. . .' ." <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/programmes/articles/4mbRKsf813B0CCRMm2Fz1k/i-was-there-niki-lauda-grand-prix-crash-1976|title=BBC Radio 5 live - In Short - 'I was there': Niki Lauda Grand Prix crash, 1976|website=BBC|language=en-GB|access-date=28 November 2019}}</ref> Aangesien Lauda 'n gemodifiseerde helm gedra het, het dit hom nie behoorlik gepas nie; die skuim het saamgepers en dit het ná die ongeluk van sy kop afgegly en sy gesig aan die vuur blootgestel. <ref>Tom Rubython: ''In the Name of Glory – 1976'' Myrtle Press, 2011, {{ISBN|978-0-9565656-9-3}}, p. 163.</ref> Hoewel Lauda by sy bewussyn was en onmiddellik ná die ongeluk kon staan, het hy later in 'n koma verval. Terwyl hy in die hospitaal was, is hy die laaste rites gegee, maar hy het oorleef. <ref>{{Cite web|url=https://www.express.co.uk/sport/f1-autosport/1129910/niki-lauda-dead-news-niki-lauda-crash-nurburgring-f1-1976|title=Niki Lauda death: Who was F1 racing legend who SURVIVED horror 1976 Grand Prix crash?|last=Hopps|first=Kat|date=21 May 2019|website=Express.co.uk}}</ref>

In 1993 het Lauda teruggekeer na Formule Een in 'n bestuursposisie toe Luca di Montezemolo hom 'n konsultasierol by [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] aangebied het. Halfpad deur die 2001-seisoen het Lauda die rol van spanhoof van die [[Jaguar Racing|Jaguar]] Formule Een-span]] aanvaar. Die span kon nie verbeter nie en Lauda is aan die einde van 2002, saam met 70 ander sleutelfigure, oortollig gemaak.

In September 2012 is hy aangestel as nie-uitvoerende voorsitter van [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes-AMG Petronas Motosport]].<ref>{{Cite web|url=http://www.gpupdate.net/en/f1-news/284707/lauda-to-join-mercedes-in-advisory-role/|title=Lauda to join Mercedes in advisory role|date=28 September 2012|publisher=GPUpdate.net|archive-url=https://web.archive.org/web/20121003074703/http://www.gpupdate.net/en/f1-news/284707/lauda-to-join-mercedes-in-advisory-role/|archive-date=3 October 2012|access-date=7 October 2012}}</ref> Hy het in 2013 aan onderhandelinge deelgeneem om [[Lewis Hamilton]] vir 'n driejaarkontrak met Mercedes te onderteken.<ref>{{Cite web|url=https://www.motorsport.com/f1/news/hamilton-first-meetings-lauda-mercedes/4794331/|title=Hamilton recalls first meetings with Lauda before Mercedes move|website=www.motorsport.com|language=en|access-date=2020-09-30}}</ref>

Lauda het met sy tweede Formule Een-aftrede in 1985 teruggekeer om sy eie lugdiens, Lauda Air, te bestuur. Gedurende sy tyd as lugrederybestuurder is hy as konsultant by Ferrari aangestel as deel van 'n poging deur Montezemolo om die span te vernuwe.<ref>{{cite book|title=Formula Ferrari|first=Umberto|last=Zapelloni|isbn=0-340-83471-4|publisher=[[Hodder & Stoughton]]|date=April 2004|page=17}}</ref> Nadat hy sy Lauda Air-aandele in 1999 aan meerderheidsvennoot [[Austrian Airlines]] verkoop het, het hy die [[Jaguar Racing|Jaguar]] Formule Een-renspan]] van 2001 tot 2002 bestuur. Aan die einde van 2003 het hy 'n nuwe lugdiens, Niki, begin. Soortgelyk aan Lauda Air, is Niki in 2011 met sy groot vennoot Air Berlin saamgesmelt. Vroeg in 2016 het Lauda die huurredery Amira Air oorgeneem en die maatskappy LaudaMotion herdoop.<ref>{{Cite web|url=https://www.austrianwings.info/2016/02/niki-lauda-hat-amira-air-in-laudamotion-umbenannt/|title=Niki Lauda has renamed Amira Air LaudaMotion|date=10 February 2016|website=austrianwings.info}}</ref> As gevolg van Air Berlin se insolvensie in 2017 het LaudaMotion die Niki-handelsmerk en -batebates oorgeneem ná 'n onsuksesvolle bod deur [[Lufthansa]] en IAG.<ref>{{Cite web|url=http://www.dw.com/en/niki-assets-go-back-to-former-founder-niki-lauda/a-42265612|title=Airline Niki goes to founder Niki Lauda|date=23 January 2018|website=dw.com}}</ref> Lauda het 'n kommersiële vlieënierlisensie gehad en het van tyd tot tyd as kaptein op die vlugte van sy lugredery opgetree.<ref>{{cite news|last1=Clark|first1=Andrew|title=Interview: Niki Lauda, aviation chief|url=https://www.theguardian.com/business/2004/nov/06/formulaone.theairlineindustry|access-date=4 September 2018|work=the Guardian|date=6 November 2004}}</ref>

Lauda was soms bekend onder die [[bynaam]] "die Rat", "SuperRat" of "King Rat" vanweë sy prominente boktande.<ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-people-lauda-obituary-idUSKCN1SR0F4|title=Austrian motor racing great Niki Lauda, who survived fiery crash, dies|newspaper=Reuters|date=21 May 2019|via=www.reuters.com}}</ref> Hy was geassosieer met beide Parmalat en Viessmann, wat die alteenwoordige pet geborg het wat hy vanaf 1976 gedra het om die ernstige brandwonde wat hy in sy Nürburgring-ongeluk opgedoen het, weg te steek. Lauda het in 2009 in 'n onderhoud met die Duitse koerant ''Die Zeit'' gesê dat 'n adverteerder €1,2&nbsp;miljoen betaal vir die spasie op sy rooi pet.<ref>{{cite news|url=http://www.zeit.de/2009/25/Lebenswert-Lauda?page=5|title=Es ist ein Glück, dass ich schon so viel Unglück erlebt habe|first=Bruno|last=Kammertöns|work=[[Die Zeit]]|date=10 June 2009|language=de}}</ref>

! ChassisJaar

! EngineSpan

| [[1971 Formula One season|1971]]

! [[March Engineering|March]] [[March 711|711]]

! [[Cosworth DFV|Ford Cosworth DFV]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

| [[1971 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]

| [[1971 SpanishSpaanse Grand Prix|ESP]]

| [[1971 DutchHollandse Grand Prix|NED]]

| [[1971 FrenchFranse Grand Prix|FRA]]

| [[1971 BritishBritse Grand Prix|GBR]]

| [[1971 GermanDuitse Grand Prix|GERDUI]]

|style{{=}}"background:#EFCFFF;"| [[1971 AustrianOostenrykse Grand Prix|AUTOOS]]<br />{{small|Ret}}

| [[1971 ItalianItaliaanse Grand Prix|ITA]]

| [[1971 CanadianKanadese Grand Prix|CANKAN]]

| [[1971 UnitedVerenigde StatesState Grand Prix|USAVSA]]

|rowspan{{=}}3| [[1972 Formula One season|1972]]

! [[March Engineering|March]] [[March 721|721]]

!rowspan{{=}}3| [[Cosworth DFV|Ford Cosworth DFV]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

|style{{=}}"background:#CFCFFF;"| [[1972 ArgentineArgentynse Grand Prix|ARG]]<br />{{small|11}}

|style{{=}}"background:#CFCFFF;"| [[1972 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|7}}

!rowspan{{=}}3| [[Marlboro (cigaretteGautrein-stasie)|Marlboro]]-[[British Racing Motors|BRM]]

! [[BRM]] [[BRM P160|P160C]]

!rowspan{{=}}3| [[BRM]] P142 3.0 [[V12 engine-enjin|V12]]

| [[1974 Formula One season|1974]]

! [[Scuderia Ferrari|Scuderia Ferrari SpA SEFAC]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] [[Ferrari 312B|312B3]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] 001/11 3.0 [[flat-12Plattwaalfsilinder|F12]]

|style{{=}}"background:#CFCFFF;"| '''[[1974 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]'''<br />{{small|16}}

! 4th4de

|rowspan{{=}}2| [[1975 Formula One season|1975]]

!rowspan{{=}}2| [[Scuderia Ferrari|Scuderia Ferrari SpA SEFAC]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] 001/11015 3.0 [[Flat-12Plattwaalfsilinder|F12]]

|rowspan{{=}}2| [[1976 Formula One season|1976]]

!rowspan{{=}}2| [[Scuderia Ferrari|Scuderia Ferrari SpA SEFAC]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] [[Ferrari 312T|312T]]

!rowspan{{=}}2| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] 015 3.0 [[Flat-12Plattwaalfsilinder|F12]]

|style{{=}}"background:#FFFFBF;"| ''[[1976 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]''<br />{{small|1}}

| [[1977 Formula One season|1977]]

! [[Scuderia Ferrari|Scuderia Ferrari SpA SEFAC]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] [[Ferrari 312T2|312T2]]

! [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] 015 3.0 [[Flat-12Plattwaalfsilinder|F12]]

|style{{=}}"background:#FFFFBF;"| [[1977 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|1}}

|style{{=}}"background:#FFFFBF;"| '''1st1ste'''

|rowspan{{=}}32| [[1978 Formula One season|1978]]

!rowspan{{=}}32| [[Parmalat]] [[Brabham|Racing Team]]

! [[Brabham]] [[Brabham BT45|BT45C]]

!rowspan{{=}}32| [[Alfa Romeo in(Formule Formula One1)|Alfa Romeo]] 115-12 3.0 [[Flat-12Plattwaalfsilinder|F12]]

!rowspan{{=}}32| 4th4de

!rowspan{{=}}32| 44

! [[Brabham]] [[Brabham BT46|BT46]]

|style{{=}}"background:#EFCFFF;"| '''[[1978 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]'''<br />{{small|Ret}}

|style{{=}}"background:#DFFFDF;"| [[1979 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|6}}

!rowspan{{=}}2| 14th14de

! [[Brabham]] [[Brabham BT49|BT49]]

! [[Cosworth DFV|Ford Cosworth DFV]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

| [[1982 Formula One World Championship|1982]]

! [[Marlboro (cigarette)|Marlboro]] [[McLaren|McLaren International]]

! [[McLaren]] [[McLaren MP4/1|MP4B]]

! [[Cosworth DFV|Ford Cosworth DFV]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

|style{{=}}"background:#DFFFDF;"| [[1982 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|4}}

|rowspan{{=}}3| [[1983 Formula One World Championship|1983]]

!rowspan{{=}}3| [[Marlboro (cigarette)|Marlboro]] [[McLaren|McLaren International]]

!rowspan{{=}}2| [[McLaren]] [[McLaren MP4/1|MP4/1C]]

! [[Cosworth DFV|Ford Cosworth DFV]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

!rowspan{{=}}3| 10th10de

! [[Cosworth DFY|Ford Cosworth DFY]] 3.0 [[V8 engine-enjin|V8]]

! [[McLaren]] [[McLaren MP4/1|MP4/1E]]

|style{{=}}"background:#CFCFFF;"| [[1983 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|11}}

| [[1984 Formula One World Championship|1984]]

! [[Marlboro (cigarette)|Marlboro]] [[McLaren|McLaren International]]

! [[McLaren]] [[McLaren MP4/2|MP4/2]]

! [[Techniques d'Avant Garde|TAG]] TTE PO1 1.5 [[V6]][[Turbocharger-enjin|V6 t]]

|style{{=}}"background:#FFFFBF;"| [[1984 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|1}}

| [[1985 Formula One World Championship|1985]]

! [[Marlboro (cigarette)|Marlboro]] [[McLaren|McLaren International]]

! [[McLaren]] [[McLaren MP4/2|MP4/2B]]

! [[Techniques d'Avant Garde|TAG]] TTE PO1 1.5 [[V6]][[Turbocharger-enjin|V6 t]]

| [[1985 EuropeanEuropese Grand Prix|EUR]]

|style{{=}}"background:#EFCFFF;"| [[1985 South AfricanSuid-Afrikaanse Grand Prix|RSA]]<br />{{small|Ret}}

! 10th10de