France Prešeren: Verskil tussen weergawes

'''France Prešeren''' ([[3 Desember]], [[1800]] - [[8 Februarie]], [[1849]]) was 'n [[Slovenië|Sloveniese]]e [[digter]]. Sy energieke en emosionele, tog nie kraslik sentimentele, lirieke het hom die hoofverteenwoordiger gemaak van die [[Romantiek]] in SloveniëSlowenië.

France Prešeren word beskou as die leidende SlovenieseSloweense digter met erkenning wat verder strek as nasionale vlak; hy word beskou as 'n uitmuntende [[Europa|Europese]] Romantikus.

Hy was in die SlovenieseSloweense dorpie [[Vrba]] gebore, die kind van 'n plattelandse familie. Sy ma wou gehad het dat hy 'n predikant word, maar hy het nooit daardie velk betreë nie. Hy het eers filosofie en later regte geswat by die universiteit in [[WeenenWene]]. Nadat hy sy [[Ph.D.]] in regte verwerf het het hy 'n pos betreëaanvaar as 'n assistent in 'n regsfirma in die Oostenrykse provinsiale hoofstad [[LjublanaLjubljana]] (toe ''Laibach''). Hy het nooit 'n onafhanklike prokureur geword nie.

Prešeren het gedig in sy spaarvry tyd. Sy bekendste werk, ''Sonetni Venec'' ('n Ryker van [[Sonnet]]te), was geïnspireer deur sy ongeluk in liefde met Julija Primic (ver-Duits as "Julia Primitz") en die dood van sy vriend, die digter [[Matija Čop]] (Matthias Tschop). ''Sonetni Venec'' is in 'n vreemde formaat geskryf: die laaste lyn van 'n sonnet word die eerste lyn van die volgende, dus word al veertien dié sonnette 'n aaneenlopende "ryker" van emotioneleemosionele liriek; geen sonnet kan sonder die ander bestaan nie. Die eerste lyne van die veertien sonnette vorm 'n verdere sonnet, en die eerste letters van dié lyne vorm die woorde "Primicovi Julji" ("aan Julija Primic"). Die sewende stanzastansa van Prešeren se [[gedig]] ''[[Zdravljica]]'' ('' 'n Heildronk'') het in [[1991]] die SlovenieseSloweense [[volkslied]] geword. Sy gedigte is in versteie tale in vertaal, en hy het ook baie in Duits geskryf. Soms as sy gedigte vir die eerste keer in 'n koerant verskyn het, is dit in beide hul [[SloveniesSloweens]]e en [[Duits]]e weergawes gepubliseer - 'n aanduiding van dié digter se talent.

Hy het gesterf op [[8 Februarie]], [[1849] in [[Kranj]], SloveniëSlowenië. Die 8ste Februarie word herdenk as [[Prešeren Dag]] en is die SlovenieseSloweense Kulturele Herdenkingsdag. Prešeren verskyn ook op die SlovenieseSloweense 1000 [[tolar]] banknoot. [[Prešeren Plein]] in LjublanaLjubljana bevat 'n standbeeld van die digter wat 'n [[bas-reliëf]] van Julija aankyk - die is hoog op die muur van die gebou oorkant die plein.

Sy naam word somtydssoms ver-Duits as "Franz Prescheren", veral in ou dokumente vanaf die tyd toe [[SloveniëSlowenië]] geheers wasis deur [[Oostenryk]].

* [http://www.preseren.net/ang/default.asp Preseren.net] - biografiese data, teks van meeste van sy gedigte in SloveniesSloweens, Engels en Duits.