Talent (maateenheid)
Die talent (Latyn: talentum; Antieke Grieks: τάλαντον, talanton, "skaal", "balans", "som") was een van verskeie antieke eenhede van massa, ’n kommersiële gewig en ooreenstemmende eenhede met ’n waarde gelykstaande aan daardie massa van ’n edelmetaal. Die talent goud was bekend aan Homeros, wat geskryf het Achilles het ’n halwe talent goud aan Antilochos gegee as prys.[1] Dit was min of meer die massa water wat nodig was om ’n amfora te vul.[2] ’n Griekse, of Attiese, talent was 26 kg,[3] ’n Romeinse talent 32,3 kg, ’n Egiptiese talent 27 kg[3] en ’n Babiloniese talent 30,3 kg.[4] Die Bybelse algemene talent wat in die tyd van die Nuwe Testament gebruik is, was 58,9 kg.[5]
’n Attiese talent silwer het die waarde gehad van nege man-jare geskoolde arbeid.[6] Huursoldate in die Hellenistiese tydperk is gewoonlik een dragme per dag betaal. Daar was 6 000 dragmes in ’n Attiese talent.
Die Babiloniërs, Sumeriërs en Hebreërs het die talent in 60 mines verdeel, wat elk weer in 60 sikkels verdeel is. In die Griekse talent was ook 60 mines. ’n Griekse mine was sowat 434 ± 3 gram. ’n Romeinse talent het bestaan uit 100 libres (Romeinse pond). ’n Egiptiese talent is verdeel in 80 libres. [3]
In die Bybel wysig
Die talent as ’n eenheid van waarde word in die Ou Vertaling van die Afrikaanse Bybel genoem in Jesus se gelykenis van die talente (Matt 25:14-30). Dié gelykenis is die oorsprong van die woord "talent" in verskeie tale vir ’n begaafdheid of aanleg.[7][8] Dit word ook in ’n ander gelykenis aangetref: Matt 18:23-35, waarin ’n dienskneg kwytgeskeld word van sy skuld van tienduisend talente, maar ’n ander dienskneg wat hom net honderd pennings skuld in die gevangenis werp.
Die talent word ook op ander plekke in die Ou Vertaling gebruik, soos in die beskrywing van die materiaal wat vir die tabernakel gebruik is (Eks 38). Salomo se inkomste in een jaar was 666 talente goud (2 Kron 9:13, 1 Kon 10:14).
Verwysings wysig
- ↑ Homeros, Ilias, Hom. Il. 23.784
- ↑ Talent (Biblical Hebrew), unit of measure, unitconversion.org
- ↑ 3,0 3,1 3,2 John William Humphrey, John Peter Oleson, Andrew Neil Sherwood, Greek and Roman technology, bl. 487.
- ↑ Herodotus, Robin Waterfield en Carolyn Dewald, The histories (1998), p. 593.
- ↑ "III. Measures of Weight:", JewishEncyclopedia.com
- ↑ Engen, Darel. "The Economy of Ancient Greece Geargiveer 2 Mei 2006 op Wayback Machine", EH.Net Encyclopedia, 2004.
- ↑ Talent. (F.-L-Gk.) The sense of 'ability' is from the parable; Matt. xxv. F. talent, 'a talent in mony; also will, desire;' Cot. —L. talentum. — Gk. тоЛа»Tov, a balance, weight, sum of money, talent. Named from being lifted and weighed; cf. Skt. tul, I.. tollere, to lift, Gk. Tcsa-m, sustaining. (TAL.) Allied to Tolerate. Der. talent-ed, in use before A. D. 1700. p 489 A concise etymological dictionary of the English language, Rev. Walter W. Skeat
- ↑ talent late 13c., "inclination, disposition, will, desire," from O.Fr. talent, from M.L. talenta, pl. of talentum "inclination, leaning, will, desire" (1098), in classical L. "balance, weight, sum of money," from Gk. talanton "balance, weight, sum," from PIE *tel-, *tol- "to bear, carry" (see extol). Originally an ancient unit of weight or money (varying greatly and attested in O.E. as talente), the M.L. and common Romanic sense developed from figurative use of the word in the sense of "money." Meaning "special natural ability, aptitude," developed mid-14c., from the parable of the talents in Matt. xxv:14-30. Related: Talented. Online Etymological Dictionary