Taurides
Die Taurides is ’n meteoorreën wat verbind word met Komeet 2P/Encke, of Encke se Komeet. Hulle word so genoem vanweë hul uitstralingspunt wat in die sterrebeeld Bul (Taurus) lê.
| Taurides | ||
| Moederliggaam | 2P/Encke | |
| Uitstralingspunt | ||
| Sterrebeeld | Bul | |
| Eienskappe | ||
| Voorkoms | Suidelik: 10 September – 20 November Noordelik: 20 Oktober – 10 Desember | |
| Hoogtepunt | Suidelik: 10 Oktober Noordelik: 12 November | |
| Spoed | 27 km/s | |
| Sterre per uur | 5 | |
Encke en die Taurides is vermoedelik oorblyfsels van ’n baie groter komeet wat oor die afgelope 20 000 tot 30 000 jaar verbrokkel het.[1] Dié stroom deeltjies is die grootste in die binneste Sonnestelsel. Omdat die stroom taamlik versprei is, duur dit verskeie weke vir die Aarde om daardeur te beweeg en hou die meteoorreën baie lank aan in vergelyking met ander reëns. Die Taurides bestaan ook uit swaarder materiaal: klippies in plaas van stof.[2]
Voorkoms wysig
Die Taurides kom voor teen sowat 5 meteore per uur; hulle beweeg stadig deur die lug teen sowat 27 km per sekonde.[2] Die groter dele kan boliede veroorsaak wat helderder as die volmaan is en rookstrepe agterlaat.[2]
Vanweë swaartekragversteurings deur ander planete, veral Jupiter, het die Taurides mettertyd versprei en bestaan daar aparte segmente, die Noordelike Taurides (NTA) en Suidelike Taurides (STA). Laasgenoemde is aktief van omtrent 10 September tot 20 November en eersgenoemde van omtrent 20 Oktober tot 10 Desember. Hulle is wesentlik twee deursnitte van ’n enkele, breë stroom in die ruimte. Die Beta Taurides en Zeta Perseïdes, wat in Junie/Julie deurkruis word, is ook deursnitte van die stroom wat die Aarde van sy dagkant af nader en dus nie gesien kan word soos die nagtelike NTA en STA van Oktober/November nie.
Die Tauride-stroom het ’n siklus wat rofweg elke 2 500 tot 3 000 jaar ’n hoogtepunt bereik[3] wanneer die middelste deel nader aan die Aarde verbybeweeg en meer intense reëns veroorsaak. Die volgende hoogtepunt is na verwagting omstreeks die jaar 3000.[3]
Vuurballe wysig
In 1995 het kameras in Pole ’n Tauride-bolied met ’n absolute magnitude van -17 afgeneem wat na raming 900 kg swaar was en moontlik ’n deursnee van ’n meter gehad het.[4]
In 1993 is voorspel daar sou in 2005 ’n swerm Tauridemeteore wees.[2] Rondom Halloween in 2005 is baie vuurballe gesien wat mense se nagvisie beïnvloed het.[2] Sterrekundiges het hulle die "Halloweenvuurballe" genoem.[2] Tydens die Suidelike Taurides in 2013 is vuurballe oor Suid-Kalifornië, Arizona, Nevada en Utah waargeneem.[5]
Die Toengoeska-voorval op 30 Junie 1908 in Siberië kon deur ’n Tauridemeteoor veroorsaak gewees het.[3] [6] Op 11 November 2019 is ’n Tauridevuurbal bo St. Louis, Missouri, gesien.[7]
Meteoorimpak op die Maan wysig
Die kort flits van ’n impakvoorval op die Maan is op 7 November 2005 deur die Nasawetenskaplike Rob Suggs en die sterrekundige Bill Cooke waargeneem terwyl hulle ’n nuwe teleskoop en videokamera uitgetoets het wat hulle gebou het om die Maan dop te hou vir meteoortrefskote.[8] Nadat hulle sterkaarte bestudeer het, het hulle tot die gevolgtrekking gekom dat die impak moontlik deur die Taurides veroorsaak is. Dit kan die eerste fotografiese bewys van ’n impak wees, hoewel mense al beweer het hulle het sulke seldsame gebeure gesien.[9]
Verwysings wysig
- ↑ Babadzhanov, P. B.; Williams, I. P.; Kokhirova, G. I. (2008). "Near-Earth Objects in the Taurid complex". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 386 (3): 1436–1442. Bibcode:2008MNRAS.386.1436B. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13096.x.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Dr. Tony Phillips (3 November 2005). "Earth is orbiting through a swarm of space debris that may be producing an unusual number of nighttime fireballs". NASA Science News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Januarie 2020. Besoek op 12 Januarie 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Meteor Shower Promises Seven Shooting Stars an Hour – National Geographic News (7 November 2003)
- ↑ Meteor showers and their parent comets bl. 467 deur Peter Jenniskens
- ↑ Sky News US Team (7 November 2013). "Meteor 'Fireball' Lights Up California Sky". news.sky.com (in Engels). Londen, VK: BSkyB. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Maart 2016. Besoek op 7 November 2013.
- ↑ Joel Achenbach (25 Desember 2018). "Incoming! A June meteor swarm could be loaded with surprises". www.washingtonpost.com. Washington DC, US. Besoek op 4 Mei 2019.
- ↑ "Bing video". www.bing.com.
- ↑ BBC News: Nasa team sees explosion on Moon (3 Januarie 2006)
- ↑ "An Eyewitness Impact Debunked" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2016.
Ander bronne wysig
- Klačka, Jozef (1999). "Meteor Streams of Comet Encke. Taurid Meteor Complex". Abstract
- Whipple, F.L. (1940). "Photographic meteor studies. III. The Taurid shower."
Eksterne skakels wysig
- "Fireball Sightings" Geargiveer 27 Junie 2006 op Wayback Machine – Nasa
- Wetenskapartikels oor die Tauride-kompleks
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
