Theodor Fontane
Theodor Fontane
Duitse joernalis en skrywer
Handtekening
Literêre stroming
Poëtiese realisme
Burgerlike realisme
Beduidende werke
Effi Briest
Herr von Ribbeck auf Ribbeck im Havelland
Wanderungen durch die Mark Brandenburg
Frau Jenny Treibel
Die Brück' am Tay
Der Stechlin
Afrikaanse vertalings
Meneer Ribbeck van Ribbeck van die platteland (1990)
Literêre verenigings en instellings
Museums
Stadtmuseum Berlin, Berlyn, Duitsland
Theodor Fontane (* 30 Desember 1819 in Neuruppin; † 20 September 1898 in Berlyn) was 'n Duitse skrywer en apteker. Hy word as die beduidendste Duitse verteenwoordiger van die poëtiese realisme beskou.
Fontane was van Hugenote-afkoms en was tussen 1850 en 1859 as joernalis vir die Pruisiese regering werksaam, onder meer as verslaggewer in Engeland (in 1852 en vanaf 1855 tot 1859). In 1860 het hy redakteur by die dagblad Neue Preußische Zeitung geword - 'n pos wat hy tien jaar lank beklee het. Hy was oorlogsverslaggewer in die oorloë van 1864, 1866 en 1870/71. Tussen 1870 en 1889 was hy as teaterkritikus by die Vossische Zeitung werksaam.
Fontane het sy literêre loopbaan met ballades begin wat sterk deur heroïese Pruise-liedere en Engels-Skotse ballades beïnvloed is. Beduidende werke uit hierdie vroeë periode sluit Der alte Zieten (1847) en Archibald Douglas (1854) in. In sy latere liriese werke staan gewone mense en stemmingsbeelde sentraal, so in Die Brück' am Tay (1880), John Maynard (1886) en Herr von Ribbeck auf Ribbeck im Havelland (1889).
Sy wandeltogte deur sy geboortestreek (Wanderungen durch die Mark Brandenburg) is in die styl van literêr-joernalistieke reis-feuilletons geskryf en word by die belangrikste 19de eeuse voorbeelde van dié genre gereken. Egverhoudings en salonromans vorm net soos novelles vanaf 1879 die kern van sy literêre werk en het van Fontane die belangrikste verteenwoordiger van die burgerlike realisme gemaak. In hierdie romans het Fontane as eietydse waarnemer 'n kritiese oog op die Pruisiese samelewing as standestaat met vaste konvensies en morele opvattings waaraan die persoonlike strewe na geluk steeds ondergeskik is. Bekende romans in hierdie periode is Vor dem Sturm (1878), L'Adultera (1882), Schach von Wuthenow (1888), Irrungen, Wirrungen (1888), Stine (1890), Frau Jenny Treibel (1892), Effi Briest (1895) en Der Stechlin (1899).
Fontane se verteltrant, wat rigtingwysend vir die Europese roman sou word, lê die klemtoon eerder op breedvoerige dialoë tussen sy romankarakters as op hulle handelinge. In 1842 het Fontane William Shakespeare se Hamlet in Duits vertaal. Fontane se briefwisselinge is eweneens gepubliseer. 'n Aantal Duitse toekennings vir kuns en literatuur is na Theodor Fontane vernoem.