Tinus Horn

Tinus Horn is 'n Suid-Afrikaanse joernalis, kunstenaar en skrywer. Horn maak van beeldhouwerk sowel as skilderwerk as kuns-medium gebruik. Sy jongste roman Boas Mei is verward het in 2015 verskyn.

Lewe en werk

Tinus Horn behaal in 2006 ’n Gevorderde Diploma in die Skone Kunste aan die Universiteit van die Witwatersrand. Hy is ’n kunstenaar wat allerlei kreatiewe uitlaatkleppe ondersoek en hy skryf onder meer televisie-draaiboeke, skilder portrette, teken strippe, doen illustrasies en skryf. Sy werk word verskeie kere uitgestal, onder andere in 1990 onder die titel To hell and back (saam met Alistair Findlay en Derek Bauer) in die Gallery on the Market, en in 1992 onder die titel Promised land saam met Alistair Findlay in die Rembrandt van Rijn Galery. Die kunsuitstalling wat hy en Alastair Findlay in 1997 in die Thompson-galery in Melville in Johannesburg onder die titel Holy shit hou, is omstrede weens die spot met godsdiens daarin. In 2002 hou hy ’n solo-uitstalling (Faces on the shelf) in die Boekehuis in Aucklandpark en in 2006 is die solo-uitstalling Gentle demons, furious angels by die Bamboo Galery. In 2009 stal hy saam met Martinus van Tee onder die titel The wages of love uit. Hy kry in 1999 ’n meriete-toekenning van die Nasionale Kunsteraad en in 2000 word hy onder die top-tien geplaas by die Nasionale uitstalling by Kemptonpark. Hy werk vir meer as agt jaar as rugbyskrywer en sportredakteur by die Vrye Weekblad. Hy was getroud en het kinders en woon in Stanford in die Wes-Kaap.

Skryfwerk

In die roman Droster raak jong mans, deur die trauma van die nasionale diensplig en die grensoorlog van die apartheidstyd, die spoor byster. Hulle lei nou ’n losbandige lewe sonder om verantwoordelikheid te aanvaar. Die uitsigloosheid, sinneloosheid en veral tragiek van hierdie lewens word in die kru taal van die karakters uitgebeeld en maak ’n somber, beklemmende indruk op die leser. Die hoofkarakter is ’n naamlose oudsoldaat wat eindelik werk kry by Sezela. In die trein op pad daarheen word hy en twee medepassasiers erg deur die polisie aangerand en laat gaan. Hy eindig in die Ocean Beach Hotel in Durban en kom nooit by Sezela uit nie. Hier in Durban bestaan sy lewe hoofsaaklik uit suip en slaap, maar hy word tog tot aksie aangespoor wanneer hy die foto van Frikkels, een van die passasiers wat saam met hom aangerand is, in die koerant sien. Frikkels is dood as gevolg van die aanranding. Hy en Chris Roos, die ander passasier, konfronteer die sersant wat vir Frikkels aangerand het, met die feite, maar eindelik kom daar ook niks van hierdie saak nie.

Saam met Alastair Findlay skryf hy Hemel op aarde, die eerste grafiese roman in Afrikaans. Die storie gaan oor die lewe van ’n kunstenaar in Hillbrow genaamd ou Vince, waar die lewensgeskiedenis van Vincent van Gogh die basiese boustof is, maar in moderne idioom ingekleur.

Bomskok is ’n faksie-roman en speel af in 1989 in die laaste dae van apartheid. Dr. David Webster word geskiet, akteurs word liederlik aangerand omdat hulle durf speel in ’n stuk met die naam Somewhere on the Border, en stories oor bomme is alledaags. Die hoofkarakters is die weekblad Vryheid op Vrydag (lees Vrye Weekblad) en al sy joernaliste. Menige van hierdie joernaliste sal dadelik bekend wees in ingeligte joernalistieke kringe (wat ook ander publikasies as Vrye Weekblad insluit) en word geteken met al die neurotiese en selfbehepte eienskappe wat joernaliste kenmerk: die kunssinniges wat net die tyd verwyl voordat hulle die groot roman skryf, die maglustige politieke skrywers wat dink hulle alleen ken die waarheid, die luiaards en bowenal die seksbelustiges. Soos dit by ’n koerant hoort, is ’n scoop die hoofdoel en alle metodes om dit te kry, is geoorloof. Dit konkel, vry, fluister in donker kroeë en slaap in vreemde beddens. In die voortdurende spel om die scoop te kry wat tot F.W. de Klerk se finale ondergang sal lei, is dit onafwendbaar dat die geheime dienste sal toeslaan en dat ’n bom by Vryheid op Vrydag se kantore geplant word. Een van die redaksielede sterf, ’n knap verslaggewer vir wie die struggle ’n passie was. Hierdie is ’n opwindende boek wat met huppelende styl die hardgebakte karakters en die gebeure van die tyd weergee, op so ’n wyse dat die werklik ernstige gebeure oënskynlik op ligsinnige manier aangespreek word. Die leser word nogtans gelaat met indringende vrae en gedagtes oor verraad en onskuld in al sy verskillende vorme en hoe tragikomies die verloop van die geskiedenis eintlik is, ten spyte van die erns waarmee dit beleef word.

Boas Mei is verward het Boas Mei as hoofkarakter. Sy intellek en daarmee saam sy lewe disintegreer in so ’n mate dat hy in die hospitaal beland, waar dokters breinskanderings doen en sy toestand probeer ontleed. Boas is verward oor sy hede maar veral oor sy verlede en wanneer hy besef dat die dokters se behandeling nie hieraan aandag gee nie, besluit hy om sy verlede te herskep sodat hy daarmee kan saamleef. Hy gaan dus terug na sy verlede en besoek situasies waar hy verkeerde besluite geneem het, met die doel om nou die regte pad te loop. Hy begin dan sy verhaal teen die kamermuur skryf, maar dinge ruk handuit wanneer hy hom in situasies begin bevind wat dekades voor sy geboorte plaasgevind het. Hierdie roman is ’n aweregse blik op die impak en betekenis van waansin in die samelewing.

Publikasies

Jaar	Titel van publikasie
1996	Droster
1997	Hemel op aarde (saam met Alastair Findlay)
2014	Bomskok
2015	Boas Mei is verward

Verwysings

Tydskrifte en koerante

• Anoniem. Tinus Horn se jongste pas gepubliseer. Beeld, 1 Junie 2015
• Pienaar, Hans. Vincent van Gogh is alive and well and living in Mayfair, Johannesburg. The Sunday Independent, 18 Desember 1997
• Rautenbach, Elmarie. Amper alles is leuens... Beeld, 1 Maart 2014
• Van Niekerk, Leoné. Uitstalling ontstel. Beeld, 24 November 1997

Internet

• Meyer, Naomi LitNet: http://www.litnet.co.za/bomskok-onderhoud-met-tinus-horn/
• Tinus Horn Artist: http://tinushornartist.blogspot.co.za/