Titanestryd
Die Titanestryd is ’n verhaal uit die Griekse mitologie wat handel oor die oorlog tussen die Titaniese en Olimpiese gode.
Agtergrond
wysigKronos was die leier van die tweede Griekse goderyk die Titane nadat hy sy pa, Uranos, die lug, ontman het op versoek van sy ma, Gaia, die aarde. Uranos het hom die gramskap van Gaia op die hals gehaal toe hy haar reusagtige jongste kinders, die honderdhandiges en die siklope, in Tartaros wegsteek. Toe Kronos sy pa se bewind oorneem en weer die honderdhandiges en siklope in Tartaros toesluit, het Uranos voorspel dat Kronos se bewind ook deur sy eie kind omvergewerp sou word.
Nadat Kronos die seuns Hades en Poseidon, en die dogters Demeter, Hera en Hestia by sy vrou, Rea, verwek het, sluk hy hulle in om sy pa se voorspelling te voorkom. Toe die sesde kind, Zeus, gebore word, mislei Rea vir Kronos deur aan hom ’n klip, in klere toegedraai, te gee wat hy toe insluk. Rea steek Zeus toe in Kreta weg waar hy grootword. Zeus word deur nimfe opgevoed. Bye voed hom met hulle heuning en hy drink melk van die bok Amalteia. Wanneer hy skree, maak die Kurete, die priesters van sy moeder, 'n groot lawaai sodat Kronos nie sy versteekte seun hoor nie.[1]
Die oorlog
wysigToe Zeus volwasse is, dwing hy Kronos om die klip, sy broers en susters in omgekeerde volgorde op te bring. Hy tree teen sy vader in die stryd en bevry die honderdhandiges en siklope vanuit die onderwêreld. Die siklope smee vir hom 'n blits wat hy as wapen gebruik. Olimpus, Griekeland se hoogste berg, word sy vesting, terwyl Otrus as vesting vir Kronos dien. Die slagveld is Thessalië, waar rotse en berge deur die reusagtige vegters rondgegooi word.[1] Uiteindelik word Kronos se bewind omvergewerp en die meeste Titane word daarna in Tartaros gevange gehou. Van hulle, soos die tweeling Prometeus en Epimeteus, het nie aan die Titanestryd deelgeneem nie en is nie gestraf nie. Zeus het Atlas, wat aan die Kronos se kant was, gestraf deur hom op die aarde (Gaia) te laat staan terwyl hy die hemelruim (Uranos) op sy skouers dra om dié twee oergode uitmekaar te hou.
Zeus deel sy heerskappy met sy broers, gee aan Hades die onderwêreld, aan Poseidon die see en behou vir homself as setel en troon van owerste gesag die hemel.
Gaia was ongelukkig oor Zeus se behandeling van haar kinders en het hom ook die stryd aangesê. Sy baar die honderdkoppige, vuurspoegende Tufon. Zeus verslaan hom met sy blits, en werp hom in Tartaros. Toe moes hy nog 'n slag teen reuse weerstaan wat deur Gaia aangehits is om die hemel te verower deurdat hulle die berge Olimpus, Ossa en Pelion soos stormlere opeenstapel. Zeus oorwin ook hierdie stryd, waarna sy heerskappy onbetwis is. In Olimpus bou Hefaistos die paleise van die gode. Daar leef hulle in ewige jonkheid en verlustig hulle aan ambrosia en nektar, die spys en drank wat aan hulle onsterflikheid verskaf.[1]
Die uitdrukking titaniese stryd word vandag nog in Afrikaans gebruik vir 'n groot stryd of gesukkel.
Verwysings
wysig- Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Nederlandse Wikipedia-artikel nl:Titanenstrijd
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Eckhart Peterich, Pierre Grimal (1971) Götter und Helden. Die Mythologie der Griechen, Römer und Germanen., Albatros Verlag. ISBN 978-3-538-07625-9