Urbain Le Verrier
Urbain Jean Joseph Le Verrier FRS (FOR) HFRSE (11 Maart 1811 - 23 September 1877) was ’n Franse sterrekundige wat in hemelmeganika gespesialiseer het en bekend is daarvoor dat hy die bestaan en posisie van Neptunus voorspel met net die gebruik van wiskunde.
Urbain Le Verrier | |
|---|---|
 | |
| Gebore | Urbain Jean Joseph Le Verrier 11 Maart 1811 |
| Sterf | 23 September 1877 (op 66) Parys, Frankryk |
| Nasionaliteit | Frans |
| Beroep | Wiskundige, sterrekundige |
| Bekend vir | Ontdekking van Neptunus |
| Handtekening | |
 | |
Die berekenings is gebruik om afwykings in Uranus se wentelbaan en die wette van Kepler en Newton te verduidelik. Le Verrier het die koördinate aan Johann Gottfried Galle in Berlyn gestuur en hom gevra om dit te verifieer. Galle het die planeet op dieselfde dag dat hy die brief ontvang het, binne 1° van die voorspelde posisie ontdek.
Terselfdertyd het die Brit John Couch Adams onafhanklik van hom dieselfde berekenings gedoen en ná die ontdekking was daar ’n kwaai nasionalistiese wedywering tussen die Franse en Britte oor wie saam met Galle die krediet daarvoor moet kry. Eindelik was die internasionale konsensus dat Le Verrier en Adams albei erkenning moet kry. Sedert 1966 het die Amerikaanse sterrekundige en historikus Dennis Rawlins die geloofwaardigheid van Adams se aanspraak as mede-ontdekker bevraagteken en historici het die saak heroorweeg met die terugbesorging in 1998 van die "Neptunusdokumente" (historiese dokumente) aan die Royal Observatory in Greenwich.[1] Nadat hulle dit bestudeer het, het hulle voorgestel dat "Adams nie gelyke aanspraak as Le Verrier gehad het op die ontdekking van Neptunus nie. Daardie eer kom net die persoon toe wat daarin geslaag het om die planeet se plek te voorspel asook om ander sterrekundiges te oorreed om daarna te soek."[2]
Die ontdekking van Neptunus word algemeen beskou as ’n dramatiese bewys van die geldigheid van hemelmeganika, en is een van die merkwaardigste gebeure in 19de-eeuse wetenskap.
Verwysings
wysig- ↑ Kollerstrom, Nick (2001). "Neptune's Discovery. The British Case for Co-Prediction". University College London. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 November 2005. Besoek op 19 Maart 2007.
- ↑ William Sheehan; Nicholas Kollerstrom; Craig B. Waff (Desember 2004). "The Case of the Pilfered Planet – Did the British steal Neptune?". Scientific American. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Maart 2011. Besoek op 20 Januarie 2011.
Sien ook
wysigEksterne skakels
wysig- Le Verrier, Urbain J (1859). "Theorie du mouvement de Mercure". Annales de l'Observatoire Impérial de Paris. 5: 1–195. Bibcode:1859AnPar...5....1L.
- Obituary – Nature, 1877, vol. 16, page 453
- Virtuele uitstalling van die digitale biblioteek van die Paryse Sterrewag
- Le Verrier se werk by die Paryse Sterrewag
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Urbain Le Verrier.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
