Wikipedia

Vincent van Rooyen

Vincent van Rooyen (* 4 Januarie 1932, Tiervlei – † 28 Mei 2007, Kroonstad) was ’n Suid-Afrikaanse musikant, komponis en befaamde mondfluitjiespeler. Hy het homself op 20-jarige leeftyd geleer mondfluitjie speel en in 1952 saam met Art Daane en Bryan Jones die Relda Trio, ’n mondfluitjiegroep gestig.[1] Gedurende sy suksesvolle loopbaan van lanker as 50 jaar het hy internasionale bekendheid[2] verwerf deur deelname aan verskeie internasionale mondfluitjie-kampioenskapsbyeenkomste, radio, televisie en deur saam met die Johannesburgse en Kaapstadse simfonie-orkes op te tree. In 1980 stig hy die Vincent van Rooyen Harmonica Trio[3] saam met die broers Jonathan en Paul Hopper. Van Rooyen het ook sy eie musiek gekomponeer wat van ligte boeremusiek tot klassieke musiek strek en langspeel plate en verskeie CD’s uitgereik.

Vincent van Rooyen
Tekening met vergunning van Japie Goosen
Agtergrondinligting
GeboortenaamVincent Roelof van Rooyen
Ook bekend asVinnie
Gebore4 Januarie 1932
Tiervlei, Parow, Kaapkolonie
Sterf28 Mei 2007 (op 75)
Kroonstad, Vrystaat
GenresLigte boeremusiek tot klassieke musiek
Beroep(e)Musikant, komponis, mondfluitjiespeler
InstrumenteKromatiese Mondfluitjie
Jare aktiefMeer as 50 jaar

Vroeë lewe

wysig

Van Rooyen is op 4 Januarie 1932 in Tiervlei, Parow, in die Kaap gebore, en het lank in Bellville saam met sy vrou, Annie, gewoon. Vincent het niks van die mondfluitjie geweet tot kort ná sy twintigste verjaardag nie. "Ek was ’n skrynwerker. Ek was op pad huis toe en ek het sewe sjielings en ses pennies in my sak gehad. Langs die pad is ek by ’n apteek verby, en in daardie dae het apteke mondfluitjies aangehou. Op die ingewing van die oomblik het ek besluit om een te koop. Toe stap ek huis toe en tuis speel ek vir my ma 'Drink to me only.' Dit het my sewe minute geneem om te leer speel. Of liewer, om 'Drink to me only' te leer speel." Vincent het dadelik die potensiaal van sy instrument raakgesien en besluit dis tyd vir formele musieklesse. "Maar drie onderwysers in ’n ry het gesê: ‘Nee man, kry vir jou ’n ordentlike instrument, soos ’n klavier’. Toe leer ek maar myself."

Vincent was gou versot op sy mondfluitjie, en kort voor lank het hy elke aand ná werk tot middernag geoefen. Binne drie jaar het hy uitvoerings begin gee, en uiteindelik het hy saam met die Johannesburgse en Kaapstadse simfonie-orkeste opgetree. In 1952 vorm hy ’n trio groep met Bryan Jones en Art Daane genaamd; Relda Trio. In 1954 vorm hy die groep; The 5 Adlers – met Kenneth White Kromaties, Donald White Koord, Art Daane Bass, Dave Barlow Kromaties en Vincent van Rooyen Kromaties. Daarna, vanaf 1980–2000, die groep Die Vincent van Rooyen Trio met Jonathan en Paul Hopper.[4]

Prestasie

wysig

Hy was ’n uiters begaafde musikant en het sowat 16 langspeelplate opgeneem, 7 CD’s gesny, op talle radio- en televisie-uitsendings gespeel en telkemale as solis saam met die Kaapstadse en Johannesburgse simfonie-orkeste opgetree, asook sy eie konserte gehou. Van Rooyen het ook sy eie musiek gekomponeer wat van ligte boeremusiek tot klassieke musiek strek. Hy het in 1987 aan die internasionale mondfluitjie-kampioenskap deelgeneem en ’n derde plek behaal. Twee jaar later het hy wéér deelgeneem, en tweede gekom. “Toe ek die eerste keer op die kampioenskappe speel, kon die mense nie glo wat hulle hoor nie. Omdat ek myself leer speel het, het ek my eie styl en eie klanke ontwikkel wat nog nooit voorheen gehoor is nie,” vertel hy.[5] Ondanks sy liefde vir sy instrument, en sy onteenseglike sukses, het Vincent se musiek wat sy eie komposisies ingesluit het, altyd ’n stokperdjie gebly.

’n Ander groot geleentheid was toe hy Suid-Afrika in 1987 op die eiland Jersey verteenwoordig het by die internasionale mondfluitjie-kampioenskap. "Toe ek daar voor manne soos Larry Adler en Jerry Murad staan, het ek gewonder of ek bedonderd is en wou ek net huis toe." Hy het egter al die ander deelnemers beïndruk deur die voorgeskrewe stuk foutloos en sonder bladmusiek te speel. Hy was die enigste wat dit kon regkry. Ná sy uitvoering het elke musikant in die vertrek opgestaan en hom toegejuig. "Ek het dit reggekry om van ’n ou speelgoed-dingetjie ’n volwaardige instrument te maak," sê hy. Dit beskou hy steeds as die hoogtepunt van sy loopbaan.

Hy speel enige soort musiek, van jazz en blues tot boeremusiek en Bach. Daar is juis verskeie klassieke vertolkings op Harmoncia spectacular, soos die Wals in D-mol, op. 64 nr. 1 van Chopin, ’n deel uit Beethoven se Pathétique-sonate en die Slawekoor uit Nabucco van Verdi. Die res is sy eie komposisies en goue ou treffers.

Diskografie

wysig

CD-titels:

  • Vincent van Rooyen – met die Hopper broers
  • Harmonica Favourites
  • Swanee
  • Nostalgie
  • Liedjies van die Hart
  • Harmonica Spectacular
  • My Way – Die Man en sy Mondfluitjie
  • 16 Langspeelplate waaronder Evergreens en Dansparty saam met Gerry Bosman opgeneem is.

Vincent gesels

wysig

Volgens Van Rooyen kry elke mondfluitjiespeler ’n ander klank uit die instrument. "Niemand in die wêreld kry die klank uit ’n mondfluitjie wat ek kry nie," sê hy. "Elke speler het sy eie klankstempel. "Ek gebruik net soveel asem as wat nodig is. Ek kan ure aaneen speel sonder om moeg te word, want ek is mondfluitjie-fiks. "As ’n mens nie reg speel nie, word jou lippe seer en jou longe moeg. Ek het my vermoë al teen ander jong manne getoets, en ek kan ’n noot langer blaas as enigiemand wat ek nog teengekom het."

Iets waaroor hy baie hartseer is, is dat hy nog nie plaaslik ’n opvolger kon kry nie. Toe hy 48 jaar oud was, het hy gesê hy wil op 50 ophou speel. Hy kon egter nie, want daar was niemand wat sy skoene kon vol staan nie. "Segovia (die kitaarspeler) het op 90 sy laaste konsert gehou. Meesterskap het niks met ouderdom te doen nie. Ek wil nog lank optree en sommer gou nóg ’n album maak om van my werk vir die nageslag te bewaar.

"Ek wens ek het genoeg jare oor om uiteindelik vir die mondfluitjie te wys wie is baas. Op die oomblik is Rimski-Korsakof se Vlug van die hommelby my baas. Maar ek skrik vir geen stuk musiek nie. Tog, met al sy sukses, sê Van Rooyen is hy vandag “amper bankrot”. “As ek in Europa of Amerika was, was ek nou skatryk. Hier is ongelukkig geen mondfluitjie-kultuur in Suid-Afrika nie. Mense ken nie die instrument nie,” skud hy sy kop. Maar, hy is tevrede. “Ek het ’n baie arm lewe gehad, maar dit was ’n baie interessante lewe.”

"Ek sal dit nog speel soos dit gespeel behoort te word …" Nadat hy jare gelede ’n reeks bloutjies met platemaatskappye geloop het, het Vincent van Rooyen besluit: nooit weer nie. "Ek het my laaste plaat in 1975 gemaak," vertel dié leier van Suid-Afrika se bekendste mondfluitjie-trio, "en ek was vasbeslote om myself nie weer vir so iets in te laat nie. Maar toe word ek sestig en my ou vriend, Hendrik Swanepoel, kondig aan hy weet nie eintlik wat om vir my te gee nie, maar hy het gedink miskien moet hy my help om ’n CD te maak. Toe dag ek: 'Ag wel, ek kan seker net sowel ’n CD maak voor ek doodgaan'. Ons het Swannie in ’n baie kort tyd opgeneem.' Nog ’n vriend, Anton Goosen, het die produksie gedoen, en Jannie du Toit se NJS-Musiek het gesorg dat dit op laserskyf verewig word." Vincent sê Swannie is op die populêre mark gerig. "Ons klank is uniek. Daar is niks soortgelyks in Suid-Afrika beskikbaar nie. Die individuele liedjies is egter eenvoudig genoeg vir enige mondfluitjie- geesdriftige om saam te speel."

Verwysings

wysig
  1. ↑ (en) Daane, Art. "Die Relda Trio". Geargiveer vanaf die oorspronklike (html) op 14 Maart 2016. Besoek op 29 Augustus 2016.
  2. ↑ (en) Rox, Shaun (16 Maart 2012). "Vincent van Rooyen". World of Harmonica. Besoek op 29 Augustus 2016.
  3. ↑ (en) Daane, Art. "Vincent van Rooyen: die man en sy mondfluitjie". Geargiveer vanaf die oorspronklike (html) op 11 Mei 2012. Besoek op 29 Augustus 2016.
  4. ↑ Die van Rooyen Trio[dooie skakel]
  5. ↑ "Mondfluitjie-koning". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2016. Besoek op 1 Junie 2015.

Eksterne skakels

wysig

Musiekvideo's

wysig
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Vincent_van_Rooyen&oldid=2620728"