Vloeispaat
 
Blou vloeispaat 
Formule CaF2 
Onsuiwerhede Y, Ce, Si, Al, Fe, Mg, Mg, Eu, Sm  
Kleur pers, goudgeel, groen, kleurloos, blou, pienk, bruin 
Streep wit 
Hardheid 4 (Mohs) (standaard) 
Digtheid 3,175 -3, 56 g/cm3 
Eenheidsel van die fluorietstruktuur 
Ruimtegroep Fm3
Strukturbericht-kode C1 
Nommer 225 
Eenheidsel a= 5,4642 Å[1] 
* Lys van minerale
Portaal Geologie

Vloeispaat of fluoriet is 'n isometriese mineraal wat hoofsaaklik uit kalsiumfluoried CaF2 bestaan.

Carlo Antonio Galeani Napione het dit in 1797 fluoriet (van Lat. fluere = vloei) genoem omdat dit as vloeimiddel aangewend is. Die Afrikaanse naam verwys ook hierna.

Voorkoms

wysig

Die mineraal word dikwels in hidrotermale are aangetref, veral indien hierdie lood of sinkminerale bevat. Graniete, pegmatiete en hoëtemperatuur-are kan dit ook bevat.

Kristalle het dikwels 'n kubiese vorm. Suiwer kalsiumfluoriet is kleurloos, maar onsuiwerhede kan aan die kristalle talle kleure verleen soos geel, blou of groen.

Struktuur

wysig

Vloeispaat het 'n kubiese struktuur wat bestaan uit 'n kubiese digpakking van kalsiumione waarvan alle tetraëderholtes met fluorione gevul is. Vloeispaat is die argetipe van hierdie struktuur wat gewoonlik die fluorietstruktuur genoem word en die Strukturbericht-kode C1 het. Daar is party ander minerale en sintetiese stowwe met 'n algemene formule MX2 wat hierdie struktuur het, soos uraniniet.

Hierdie struktuur is naverwant aan die diamantstruktuur van C, Si, Ge en die sfalerietstruktuur van Zns, ZnSe ensomeer waarin net die helfte van die tetraëderholtes gevul is.

Daar bestaan ook stowwe met 'n algemene formule M2X wat 'n antifluoriet-struktuur besit. Hier is rolle van die metaal- en niemetaalione omgedraai.

In die C1-struktuur is die metaalioon deur 'n kubus van 8 anione omring terwyl die anione 4 metaalbure het in 'n tetraëdriese rangskikking.

Verwysings

wysig
  1. "Mindat 4102" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020.